Tak orzekł WSA w Bydgoszczy 29 stycznia 2008 r. (I SA/ Bd 775/07).
Podatnik otrzymał wezwanie do zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami. Zapłacił kwotę odpowiadającą wartości zaległego podatku. Po kilku dniach złożył wniosek o umorzenie odsetek za zwłokę. Organy celne odmówiły. Stwierdziły, że podatnik pomylił się co do ich wysokości. Wpłacone przez niego pieniądze nie pokrywały bowiem w całości zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę.
W tej sytuacji zastosowanie musiał znaleźć art. 55 § 2 ordynacji podatkowej (op).
Przepis ten mówi, że jeśli wpłata nie pokrywa kwoty zaległości wraz z odsetkami za zwłokę, to zalicza się ją proporcjonalnie na poczet zaległości oraz kwoty odsetek za zwłokę w takim stosunku, w jakim, w dniu wpłaty, pozostaje zaległość do kwoty odsetek za zwłokę.
Podatnik wpłacając niepełną kwotę, spowodował, że wysokość odsetek w momencie składania wniosku o umorzenie była inna, niż przyjął. Problemu nie byłoby, gdyby najpierw złożył wniosek o umorzenie odsetek, a później dopiero wpłacił pieniądze.
Stanowisko organów podatkowych potwierdził sąd. Orzekł, że skoro nastąpiła wpłata na zaległość podatkową i organ dokonał jej przerachowania na zaległość i na odsetki, to w tej części zaległość i odsetki wygasły.
Nie można więc w tym zakresie dochodzić przyznania jakiejkolwiek ulgi.
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Joanna Zawiejska-Rataj, starsza konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte
Zgodnie z art. 67a § 1 pkt 3 op organ podatkowy na wniosek podatnika może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Komentowany wyrok odnosi się do sytuacji, w której podatnik uiścił już część odsetek (stało się to z uwzględnieniem zaliczenia wpłaty proporcjonalnie na poczet zaległości podatkowej oraz na poczet odsetek, zgodnie z art. 55 § 2 op), a dopiero potem wystąpił o ich umorzenie.
Sąd stwierdził, że podatnik nie może wystąpić o umorzenie odsetek w tej części, w której zostały one już zapłacone, ponieważ wskutek zapłaty odsetki wygasły. Zasada taka obowiązuje w odniesieniu do zaległości podatkowej, gdzie zapłata zaległości powoduje jej wygaśnięcie. W literaturze oraz orzecznictwie podnosi się natomiast, że kluczową przesłanką, która musi występować w dniu złożenia wniosku o umorzenie zaległości podatkowej, jest jej istnienie. W konsekwencji wniosek powinien zostać złożony przed zapłatą zaległości podatkowej.
Zdaniem sądu zasady dotyczące umorzenia zaległości podatkowych powinny mieć również zastosowanie do momentu złożenia wniosku o umorzenie odsetek za zwłokę.
