W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (L 44) opublikowane już zostały najnowsze przepisy dotyczące podatku od wartości dodanej (VAT – Value Added Tax). Jego odpowiednikiem w Polsce jest podatek od towarów i usług. Od 1 stycznia 2009 r. zmienią one obecną dyrektywę nr 2006/112. Zasadnicze zmiany zaczną obowiązywać z początkiem 2010 r.
Najważniejsza zmiana dotyczy miejsca świadczenia usług. Chodzi o zasadę ogólną wyrażoną w art. 43 dyrektywy w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L347). Zgodnie z nią dziś miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym usługodawca ma siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Gdy nie ma takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Podobnie miejsce świadczenia usługi definiuje polska ustawa o VAT w art. 27.
Już wkrótce to się zmieni. Od 1 stycznia 2010 r. miejscem świadczenia usług ma być kraj, w którym ma siedzibę lub prowadzi działalność gospodarczą nabywca usługi. Ale uwaga! – Ta zasada dotyczyć będzie tylko relacji między przedsiębiorcami, którzy są podatnikami VAT. W pozostałych usługa pozostanie opodatkowana zasadniczo w miejscu siedziby usługodawcy – podkreśla Roman Namysłowski, doradca podatkowy w Ernst & Young.
Korzyści ze zmiany definicji miejsca świadczenia usług okupione zostaną jednak dodatkowymi obowiązkami administracyjnymi.
Przedsiębiorcy świadczący usługi, podobnie jak ci, którzy kupują je w innym kraju, będą musieli składać w urzędzie skarbowym informację podsumowującą – taką samą jak ci, którzy dziś handlują towarami.
Nowy art. 262 w lit. a, b i c dyrektywy przewiduje bowiem wymóg składania informacji podsumowującej nie tylko o wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów (WDT) i wewnątrz-wspólnotowym nabyciu, ale także o świadczeniu usług, gdy miejscem ich opodatkowania jest miejsce siedziby ich nabywcy (odbiorcy). Wszystko zaś po to, aby zapobiec nadużyciom i próbom wyłudzania VAT przez nieuczciwe podmioty gospodarcze. W ten sposób dziś na podstawie informacji podsumowujących dotyczących towarów administracje podatkowe poszczególnych państw mogą weryfikować wewnątrzwspólnotowe nabycie.Zmiany w unijnych przepisach dotyczyć będą również opodatkowania usług hotelarskich i zakwaterowania (w ośrodkach wczasowych i na kempingu) oraz krótkoterminowego wynajmu środków transportu.
W pierwszym przypadku obowiązywać ma zasada, zgodnie z którą usługi hotelarskie i zakwaterowania będą opodatkowane VAT w tym kraju, w którym położona jest nieruchomość. Natomiast w drugim – usługa polegająca na krótkoterminowym, czyli nie dłuższym niż 30 dni, wynajmie samochodów będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług w tym państwie, w którym środek transportu oddany jest faktycznie do dyspozycji. – To prawdziwa nowość – przekonuje Roman Namysłowski. – Jeśli bowiem samochód będzie wynajmowany przez firmę w Niemczech, ale udostępniany powiedzmy w Polsce, to wynajmujący zapłaci polski VAT od tej usługi.
Dziś (według obowiązujących przepisów) w takiej sytuacji naliczony zostanie niemiecki VAT, bo liczyć się będzie kraj siedziby usługodawcy, czyli Niemcy.
Jerzy Martini, partner w Baker & McKenzie
Kierunek zmian jest słuszny. Nowa definicja miejsca świadczenia usług zniesie poważną barierę w swobodnym przepływie usług. Obecne przepisy dotyczące zasad określania państwa opodatkowania są źródłem poważnych problemów interpretacyjnych. Skutkują też bardzo często naliczaniem VAT przez zagranicznego usługodawcę. Odzyskanie tak naliczonego podatku przez nabywcę z innego państwa jest często czasochłonne i kosztowne – podatek odzyskiwany jest po wielu miesiącach, a nawet latach. Z tego też względu tak ważne jest odejście od tej ogólnej zasady. To rozwiązanie uprości system rozliczeń podatkowych. Nabywanie usług od zagranicznego usługodawcy, z wyjątkiem pewnych odstępstw, nie będzie też wiązało się z naliczaniem VAT, który trudno potem odzyskać.
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: g.lesniak@rp.pl
