Niektórzy podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, którzy przeprowadzają transakcje – zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie – z podmiotami powiązanymi lub mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, muszą mieć na uwadze to, że od 1 stycznia 2018 r. do ustawy o CIT wprowadzone zostały pewne ograniczenia. Dotyczą one zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków wskazanych w tej ustawie oraz przekraczających przyjęty przez ustawodawcę limit.
Co mówią nowe przepisy
Zgodnie z nowo dodanym art. 15e ustawy o CIT, podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na:
- enumeratywnie wymienione usługi niematerialne, tj. usługi doradcze, badania rynku, reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
- wszelkiego rodzaju opłaty i należności za korzystanie z wartości niematerialnych i prawnych oraz znaków towarowych,
- usługi związane z przeniesieniem ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.
Bez ograniczeń
Podatnicy, którzy nabywają takie usługi od podmiotów ze wskazanego przez ustawodawcę kręgu, muszą mieć na uwadze to, że ograniczenie to nie znajdzie zastosowania do usług, opłat i należności bezpośrednio związanych z wytworzeniem towaru lub świadczeniem usługi, kosztów usług refakturowanych, a także usług ubezpieczeniowych i gwarancji świadczonych przez podmioty profesjonalne.
Takich ograniczeń nie będzie też w odniesieniu do kosztów wymienionych usług, opłat i należności, w zakresie, w jakim decyzja w sprawie uznania prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej pomiędzy podmiotami powiązanymi obejmuje prawidłowość kalkulacji wynagrodzenia za te usługi, opłat i należności, w okresie, którego ta decyzja dotyczy. Rozwiązanie to stosuje się również do roku podatkowego, w którym wydano taką decyzję oraz do roku podatkowego poprzedzającego ten rok podatkowy. Złożenie wniosku o wydanie takiej decyzji wiąże się z koniecznością poniesienia opłaty, co do zasady wynoszącej 1 proc. wartości transakcji będącej przedmiotem porozumienia, przy czym tytułem przykładu warto wskazać, że dla porozumienia dwustronnego lub wielostronnego wynosi ona nie mniej niż 50 000 zł i nie więcej niż 200 000 zł.
Do wysokości limitu
Ponadto obowiązek wyłączenia z kosztów wskazanych wyżej wydatków nie dotyczy sytuacji, gdy wydatki te nie przekraczają w roku podatkowym łącznie kwoty 3 000 000 zł. Jeżeli rok podatkowy podatnika jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy, to kwotę tego progu oblicza się, mnożąc kwotę 250 000 zł przez liczbę rozpoczętych miesięcy roku podatkowego podatnika.
Jeśli jednak doszło do przekroczenia tego limitu, to należy zrobić jeszcze jedno porównanie, aby ocenić, czy w danym przypadku mają zastosowanie nowe przepisy. Wyłączenie dotyczy bowiem tylko takiej części tych kosztów, w jakiej łącznie w roku podatkowym przekraczają one 5 proc. kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonych o przychody z tytułu odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych i odsetek (czyli tzw. EBITDA).
Przykład:
Założenia: rok podatkowy obejmował 10 miesięcy, koszty poniesione na usługi niematerialne podlegające ewentualnemu wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów to 4 000 000 zł, EBITDA 10 000 000 zł.
1 krok: ustalenie limitu wydatków na usługi niematerialne podlegające ewentualnemu wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów:
10 mc x 250 000 zł/mc = 2 500 000 zł
2 krok: wyliczenie kwoty odpowiadającej 5 proc. EBITDA:
5 proc. x 10 000 000 zł = 500 000 zł
3 krok: wyliczenie kwoty wydatków mogących stanowić koszt uzyskania przychodów:
250 000 000 zł + 500 000 zł = 3 000 000 zł
Warto wiedzieć, że gdy w danym roku dojdzie do przekroczenia limitu, to kwota kosztów nieodliczonych w danym roku podatkowym podlega odliczeniu w kolejnych pieciu latach podatkowych. Odliczenie to będzie musiało być dokonywane z uwzględnieniem limitów obowiązujących w danym roku.
podstawa prawna: art. 15e ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 2343 ze zm.)
