Wyższa kwota wolna od podatków w 2018 r.

Kwota zmniejszająca podatek to kwota, o którą podatnik może zmniejszyć podatek należny od podstawy opodatkowania, obliczony z zastosowaniem skali podatkowej. W 2018 r. kwota zmniejszająca podatek wynosi:

1) 1440 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej 8 000 zł;

2) 1440 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 883 zł 98 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5 000 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8 000 zł i nieprzekraczającej 13 000 zł;

3) 556 zł 02 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej 85 528 zł;

4) 556 zł 02 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556 zł 02 gr x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej 127 000 zł.

Jak widać, wysokość tej kwoty uzależniona jest od tego, jaką podstawę opodatkowania uzyska podatnik.

Bez obowiązku zapłaty daniny

W ustawie o PIT nie ma definicji kwoty wolnej od podatku, ale nie budzi żadnych wątpliwości, że jest to kwota stanowiąca podstawę obliczenia podatku, z osiągnięciem której nie wiąże się obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Podstawą obliczenia podatku jest natomiast dochód po dokonaniu odliczeń przewidzianych w ustawie o PIT, między innymi składek na ubezpieczenie społeczne, czy wydatków poniesionych w ramach ulgi rehabilitacyjnej. W roku 2018 kwota wolna od podatku została podniesiona z 6600 zł do 8000 zł. Dla przypomnienia, do końca roku 2016 wynosiła ona 3091 zł.

Co istotne, o ile kiedyś kwota wolna od podatku przysługiwała w takiej samej wysokości każdemu podatnikowi rozliczającemu swe dochody na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej, o tyle od roku 2017 z możliwości skorzystania z pełnej kwoty wolnej od podatku mają prawo jedynie ci spośród nich, których podstawa opodatkowania nie przekroczy wskazanej przez ustawodawcę granicy. W 2018 roku wynosi ona 8000 zł.

Podatnicy, których podstawa opodatkowania będzie wyższa niż 8000 zł, ale nie przekroczy 13 000 zł mają prawo do kwoty wolnej od podatku wyższej niż 3091 zł, ale niższej niż 8000 zł (jej dokładną wysokość można poznać po wyliczeniu kwoty zmniejszającej podatek). Będzie ona tym niższa, im podstawa opodatkowania będzie wyższa niż 8000 zł.

Przykład

Podstawa opodatkowania wyniosła 9000 zł.

Kwota wolna od podatku: 1440 zł - 883 zł 98 gr × (9000 zł - 8000 zł) ÷ 5000 zł = 1263,20 zł.

Przykład

Podstawa opodatkowania wyniosła 10.000 zł.

Kwota wolna od podatku: 1440 zł - 883 zł 98 gr × (10 000 zł - 8000 zł) ÷ 5000 zł = 1086,41 zł.

Stała kwota wolna od podatku w wysokości 3091 zł przysługuje podatnikom, których podstawa opodatkowania przekroczy 13 000 zł, ale nie będzie wyższa niż 85 528 zł.

Z kolei podatnicy, których podstawa opodatkowania będzie wyższa niż 85 528, a jednocześnie nie przekroczy 127 000 zł, mają prawo do kwoty wolnej od podatku niższej niż 3091 zł, przy czym jest ona tym niższa, im podstawa opodatkowania będzie wyższa niż 85 528 zł.

Jak wyliczać zaliczki w trakcie roku

Co istotne, przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy co do zasady zawsze należy brać pod uwagę kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 556 zł 02 zł. Wyjątki dotyczą jedynie nielicznych sytuacji, na przykład wtedy, gdy podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że za dany rok zamierza opodatkować dochody łącznie z małżonkiem bądź jako samotny rodzic, a za rok podatkowy jego przewidywane dochody nie przekroczą górnej granicy pierwszego przedziału skali i odpowiednio małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów z wyjątkiem renty rodzinnej. W takim przypadku zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 18 proc. dochodu uzyskanego w danym miesiącu i są dodatkowo pomniejszane za każdy miesiąc o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Z rozwiązania tego nie mogą skorzystać podatnicy prowadzący działalność gospodarczą.

Skorzystają nie tylko studenci

Założeniem ustawodawcy było, aby z wyższej kwoty wolnej od podatku mogli skorzystać podatnicy uzyskujący najniższe dochody, m.in. studenci sporadycznie podejmujący prace dorywcze. Na rozwiązaniu tym zyskają jednak także ci podatnicy, którzy prowadzą działalność gospodarczą, z której dochody są opodatkowane podatkiem liniowym, ewentualnie gdy ich przychody opodatkowane są zryczałtowanym podatkiem dochodowym (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub karta podatkowa), a jednocześnie uzyskują dochody opodatkowane według skali, na przykład z zasiłków, umowy o pracę, ewentualnie umów zlecenia czy o dzieło, w tym umów o dzieło, do których zastosowanie mają 50-proc. koszty uzyskania przychodów, a jednocześnie podstawa opodatkowania z racji uzyskiwania tych dochodów nie przekracza 8000 zł lub 13 000 zł. Niekiedy rozliczenie to może być wyjątkowo korzystne dla podatnika.

Przykład

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym uzyskał w 2018 r. także przychód w wysokości 16 000 zł z innego źródła, tj. z tytułu przeniesienia praw autorskich. Z uwagi na zastosowanie 50-proc. zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów, dochód (a zarazem podstawa opodatkowania) z tego tytułu wyniósł więc 8000 zł. Od dochodu tego płatnik pobrał zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 1440 zł (8000 × 18 proc.).

Podatek obliczony w zeznaniu rocznym PIT-37 wyniesie zero zł, w związku z czym powstanie nadpłata w wysokości całej wcześniej pobranej zaliczki, tj. 1440 zł.

Oznacza to, że podatnik nie zapłaci ani złotówki podatku z tytułu uzyskanego wynagrodzenia w wysokości 16 000 zł.

podstawa prawna: ustawa z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (DzU z 2017 r. poz. 2175)