Ceny transferowe: co się zmieniło w dokumentacji

1. Czym jest dokumentacja cen transferowych?

Dokumentacja podatkowa (inaczej dokumentacja cen transferowych) to dokumentacja opisująca transakcje/inne zdarzenia zawierane z podmiotem powiązanym bądź podmiotem mającym swoją siedzibę w kraju, w których stosuje się szkodliwą politykę podatkową (tzw. raju podatkowym).

Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych wskazany został w art. 9a ustawy o CIT/art. 25a ustawy o PIT. Przepis ten wskazuje m.in. kto i w jakich okolicznościach jest zobowiązany do sporządzenia dokumentacji, jakie obligatoryjne elementy musi ona zawierać oraz do kiedy należy ją sporządzić.

2.Czy coś się zmieniło w 2017 roku?

Od stycznia 2017 r. nastąpiło wiele zmian w zakresie dokumentacji cen transferowych. Główne zmiany dotyczą przede wszystkim:

- zwiększenia progu powiązań kapitałowych dla podmiotów powiązanych z 5 proc. do 25 proc.,

- wprowadzenia trójstopniowej dokumentacji podatkowej,

- objęcia obowiązkiem sporządzania dokumentacji nie tylko transakcji, ale również innych zdarzeń gospodarczych, które mają wpływ na kształtowanie się zysku/straty,

- zmiany progów wartości transakcji powodujących konieczność sporządzania dokumentacji cen transferowych (uzależnienie wysokości limitu od przychodu podatnika),

- możliwości żądania przez organ dokumentacji cen transferowych dotyczącej transakcji lub zdarzeń, której wartość nie przekracza ustawowego progu,

- wprowadzenia nowych elementów dokumentacji (m.in. analizy danych porównawczych,

- zwiększenia zakresu obowiązków dokumentacyjnych (sprawozdanie CIT-TP, oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji),

- wprowadzenia terminu na sporządzenie dokumentacji cen transferowych – dokumentację należy przygotować najpóźniej do dnia złożenia zeznania podatkowego za dany rok.

3. Co oznacza, że od 2017 roku dokumentacja jest „trójstopniowa"?

Dokumentacja cen transferowych podzielona została na trzy stopnie:

- local file (dokumentacja lokalna),

- master file (dokumentacja grupowa) oraz

- raport CbC.

Zakres sporządzanej dokumentacji wzrasta w zależności od wielkości osiągniętych przychodów/kosztów w roku poprzedzającym dokumentowany rok podatkowy.

Dokumentacja lokalna obejmuje m.in. opis transakcji, informacje o podatniku, o realizowanej strategii gospodarczej, dane finansowe dotyczące transakcji czy wskazanie metody i sposobu kalkulacji dochodu (straty) podatnika.

Dokumentacja master file zawiera informacje o grupie kapitałowej, w skład której wchodzi podatnik. Dokumentacja ta opisuje m.in. strukturę grupy podmiotów powiązanych, prowadzoną politykę cen transferowych czy sytuację finansową grupy.

Ostatni poziom dokumentacji, raport CbC, zawiera informacje o jednostkach wchodzących w skład grupy podmiotów (grupy kapitałowej) i obejmuje m.in. informacje o przychodach, zyskach (stratach) i zapłaconym oraz należnym podatku dochodowym.

4. Kiedy sporządzać dokumentację?

Od 2017 r. obowiązują nowe zasady ustalania, kto i kiedy jest zobowiązany sporządzić dokumentację podatkową.

Dokumentację cen transferowych mają obowiązek sporządzać podatnicy, którzy:

- w poprzednim roku podatkowym osiągnęli przychody/koszty powyżej 2 mln euro;

- zawierali z podmiotem powiązanym transakcję lub inne zdarzenia gospodarcze mające istotny wpływ na osiągany przez nich zysk/stratę.

Uwaga! Obowiązek ten nie ma jednak zastosowania do transakcji, w których cena lub sposób określenia ceny przedmiotu takiej transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych (art. 9a ust. 3d ustawy o CIT/art. 25a ust. 3d ustawy o PIT).

Podatnicy są obowiązani do sporządzenia dokumentacji również za rok podatkowy następujący po roku podatkowym, za który byli obowiązani sporządzić dokumentację cen transferowych, bez względu na wysokość osiągniętych przychodów i kosztów (art. 9a ust. 1a ustawy o CIT/art. 25a ust. 1a ustawy o PIT).

5. Jakie przychody i koszty należy przyjmować do analizy obowiązku dokumentacyjnego?

Powstanie obowiązku dokumentacyjnego uzależnione jest od wielkości przychodów lub kosztów, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalonych na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych za poprzedni rok podatkowy.

Zgodnie z podejściem organów podatkowych, jako przychody lub koszty w rozumieniu przepisów o rachunkowości należy rozumieć odpowiednio sumę przychodów lub sumę kosztów wynikającą z ksiąg rachunkowych wykazaną w sprawozdaniu finansowym za rok podatkowy (np. interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Katowicach z 17 czerwca 2016 r., IBPB-1-2/4510-541/16/JW.). W konsekwencji, w wartości przychodów/kosztów trzeba także ująć przychody i koszty inne niż związane z działalnością podstawową (operacyjną).

6. Kiedy podmioty należy uznać za powiązane?

Wyróżnia się trzy rodzaje powiązań pomiędzy podmiotami:

- kapitałowe,

- osobowe,

- majątkowe.

Do powiązań kapitałowych zaliczamy podmioty, w których podmiot posiada bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25 proc. udziału w kapitale drugiego podmiotu (do końca 2016 r. było to 5 proc.).

Powiązania osobowe wynikają z faktu sprawowania przez tę samą osobę funkcji właścicielskich, zarządczych bądź kontrolnych w dwóch różnych podmiotach lub poprzez sprawowanie funkcji w jednym z podmiotów przy jednoczesnym posiadaniu udziałów w wysokości co najmniej 25 proc. w drugim podmiocie.

Powiązania majątkowe wynikają ze szczególnego stosunku majątkowego łączącego dane podmioty.

7. Czy można przygotować dokumentację dla transakcji o niskiej wartości dodanej?

Tak, podatnicy mogą przygotować dokumentację dla tzw. transakcji o niskiej wartości dodanej.

Przez usługi o niskiej wartości dodanej rozumie się usługi o charakterze rutynowym, wspomagające działalność główną usługobiorcy, ogólnie bądź łatwo dostępne, które nie przyczyniają się do powstania dużej wartości dodanej dla usługodawcy lub usługobiorcy. Są to np. usługi informatyczne, marketingowe, prawne.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia ministra finansów w sprawie szacowania dochodów, jeżeli podatnik przedstawi organom podatkowym opis transakcji dotyczący usług o niskiej wartości dodanej, to organy podatkowe w pierwszej kolejności badają racjonalność zawarcia takiej transakcji właśnie na podstawie przedstawionego opisu. Oznacza to, że samo przedstawienie informacji o transakcji o niskiej wartości dodanej w formie wskazanej przepisami rozporządzenia w pewnym stopniu narzuca organom podatkowym argumenty, do których muszą się odnieść i z którymi muszą się zmierzyć. ?