Pierwsze Jednolite Pliki Kontrolne (dalej: JPK) dotyczące ewidencji VAT (JPK_VAT) zostały przesłane przez dużych podatników już w sierpniu 2016 roku. Od rozliczenia za styczeń 2017 roku obowiązkiem przesyłania JPK_VAT zostali objęci również mali i średni podatnicy.
Celem przyświecającym Ministerstwu Finansów przy wdrażaniu nowego modelu sprawozdawczego była optymalizacja procesów kontrolnych, której beneficjentem miała zostać nie tylko administracja państwowa, ale również wszyscy podatnicy. Dodatkowo, obowiązek sporządzania i przekazywanie bardzo szczegółowych danych księgowych w formie JPK miał zaowocować skróceniem czasu trwania procedur kontrolnych oraz zmniejszeniem kosztów funkcjonowania administracji oraz podatników, jak również zmniejszeniem uciążliwości kontroli. Właśnie takie korzyści zostały wypunktowane przez resort finansów na ministerialnej stronie internetowej. Dodatkowo, nowe narzędzie w postaci JPK miało przeciwdziałać zjawiskom wyłudzenia VAT i unikania opodatkowania.