- We wrześniu 2016 r. lekarz przeszedł na emeryturę. Następnie założył działalność gospodarczą, w ramach której wykonuje teraz na rzecz dotychczasowego pracodawcy te same czynności co przed przejściem na emeryturę. W 2016 r. jego dochody z działalności gospodarczej były opodatkowane na zasadach ogólnych (skala podatkowa). Czy od początku 2017 r. może zmienić formę opodatkowania z tzw. warunków ogólnych na opodatkowanie liniowe? – pyta czytelnik.
Stosownie do art. 9a ust. 2 ustawy o PIT, podatnicy mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT, tj. podatku liniowego. W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, to pisemne oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów stawką liniową podatnicy mogą także złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.
Stawka liniowa podatku dochodowego od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej wynosi 19 proc. podstawy obliczenia podatku (zob. art. 30c ust. 1 ustawy o PIT).
Wyłączenie
Deklarując wybór 19-proc. podatku liniowego podatnik musi uwzględnić przesłanki określone w art. 9a ust. 3 ustawy o PIT. W myśl art. 9 ust. 3 ustawy o PIT, jeżeli podatnik który wybrał opodatkowanie stawką liniową, uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, to podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania stawką liniową i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT, oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.
Ważne dla kogo są świadczone usługi
Możliwość opodatkowania dochodów 19-proc. podatkiem liniowym dotyczy przede wszystkim dochodów uzyskanych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej (ze źródła przychodów pozarolnicza działalność gospodarcza). Możliwość opodatkowania podatkiem liniowym jest przy tym wyłączona w stosunku do przedsiębiorców, którzy uzyskują przychody z tytułu świadczenia usług na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy i usługi te są tożsame z czynnościami, które podatnik (a w przypadku wykonywania działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną chociażby jeden ze wspólników) wykonywał, bądź wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Przesłanki spełnione łącznie
Wyłączenie z opodatkowania podatkiem liniowym znajdzie zatem zastosowanie, gdy spełnione są kumulatywnie następujące warunki:
- podatnik wykonywał, bądź wykonuje w roku podatkowym czynności w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy,
- podatnik uzyskuje przychody z tytułu świadczenia usług na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy,
- usługi świadczone przez podatnika w ramach działalności gospodarczej są tożsame z czynnościami wykonywanymi w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy,
- zdarzenia te miały miejsce w ciągu jednego roku podatkowego.
Dopiero w następnych latach
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podatnik po przejściu na emeryturę we wrześniu 2016 r. otworzył następnie jako lekarz działalność gospodarzą, w ramach której wykonuje na rzecz dotychczasowego pracodawcy te same czynności co przed przejściem na emeryturę. W 2016 r. dochody z działalności podatnik opodatkowuje na zasadach ogólnych.
Po rozpoczęciu działalności gospodarczej, lekarz, wykonując na rzecz swojego byłego pracodawcy usługi odpowiadające czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy, w roku podatkowym 2016 nie może opodatkować dochodów tzw. podatkiem liniowym. Natomiast przepisy ustawy o PIT nie przewidują wyłączenia z opodatkowania dochodów podatkiem liniowym w następnych latach podatkowych, w których lekarz będzie uzyskiwał przychody od byłego pracodawcy wyłącznie z tytułu świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej.
Trzeba złożyć oświadczenie
To, że podatnik w roku 2017 będzie prowadził działalność gospodarczą, w ramach której będzie świadczyć usługi na rzecz byłego pracodawcy, nie przesądza o utracie prawa do opodatkowania w sposób przewidziany w art. 30c ustawy o PIT, tj. tzw. podatkiem liniowym w tym roku podatkowym, tj. 2017 r. Warunkiem opodatkowania w tej formie jest złożenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie do 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania.
Takie stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 29 czerwca 2017 r., ITPB1/4511-350/16/MPŁ).
Aż do odwołania
Sposób opodatkowania wybrany w oświadczeniu, dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do 20 dnia stycznia roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub złoży w tym terminie pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowaniu form opodatkowania określonych w ustawie z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zawiadomienie o rezygnacji ze sposobu opodatkowania podatkiem liniowym podatnik może także złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (zob. art. 9a ust. 4 ustawy o PIT).
Autor jest doradcą podatkowym
podstawa prawna: ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 361 ze zm.)
podstawa prawna: ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1829 ze zm.)
masz pytanie, wyślij e-mail: tygodnikpodatki@rp.pl
