Prowadzę działalność gospodarczą od 2007 r. W 2010 r. na podstawie umowy kupna (bez faktury VAT) nabyłem używany samochód osobowy, który zaliczyłem do środków trwałych mojej firmy. Wartość początkowa tego środka trwałego wyniosła 10 000 zł. Obecnie zamierzam wycofać samochód z firmy i przekazać go na własne potrzeby osobiste. Nie planuję sprzedaży pojazdu wycofanego z firmy. Czy wycofanie pojazdu z mojej firmy i przekazanie na potrzeby osobiste wiąże się dla mnie z konsekwencjami w zakresie PIT, np. powstaniem przychodów lub koniecznością korekty kosztów z tytułu odpisów amortyzacyjnych (pojazd jest całkowicie zamortyzowany) w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów? – pyta czytelnik.

Wycofanie środka trwałego (np. samochodu osobowego) z działalności gospodarczej i przekazanie go na potrzeby osobiste nie powoduje żadnych skutków w PIT.

Nie dochodzi tutaj do odpłatnego zbycia składnika majątku wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej (tj. środka trwałego), a w konwencji nie dochodzi do powstania przychodu z tytułu przekazania środka trwałego na cele osobiste. Majątek osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą nie jest prawnie wyodrębniony od jej majątku osobistego, dlatego przekazanie składnika majątku z prowadzonej działalności gospodarczej na potrzeby osobiste nie powoduje powstania przychodu po stronie przedsiębiorcy. Poprzez tę czynność nie uzyska on żadnego przysporzenia majątkowego. Nastąpi wyłącznie przesunięcie rzeczy z majątku związanego z działalnością gospodarczą do majątku osobistego (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 29 października 2012 r., IBPBI/1/ 415-916/12/WRz).

Wycofanie z działalności i przekazanie na potrzeby osobiste całkowicie zamortyzowanego środka trwałego (np. samochodu osobowego) nie powoduje konieczności korekty kosztów uzyskania przychodów z tytułu dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Oznacza to, że takie zdarzenie nie jest ujmowane w prowadzonej przez podatnika podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Wykreślenie z ewidencji środków trwałych

Stosownie do § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia ministra finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej: rozporządzenie) osoby fizyczne obowiązane do prowadzenia księgi prowadzą ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n ust. 2–6 ustawy o PIT.

Stosownie do art. 22n ust. 2 tej ustawy, podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów są obowiązani do prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zawierającej, z zastrzeżeniem art. 22n ust. 3 ustawy o PIT, co najmniej:

1) liczbę porządkową;

2) datę nabycia;

3) datę przyjęcia do używania;

4) określenie dokumentu stwierdzającego nabycie;

5) określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej;

6) symbol Klasyfikacji Środków Trwałych;

7) wartość początkową;

8) stawkę amortyzacyjną;

9) kwotę odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy i narastająco za okres dokonywania tych odpisów, w tym także, gdy składnik majątku był kiedykolwiek wprowadzony do ewidencji (wykazu), a następnie z niej wykreślony i ponownie wprowadzony;

10) zaktualizowaną wartość początkową;

11) zaktualizowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych;

12) wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową;

13) datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia.

W prowadzonej ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przedsiębiorca powinien zatem odnotować datę likwidacji środka trwałego (tj. dzień przekazania składnika majątku na cele osobiste) oraz przyczynę likwidacji (tj. przekazanie na cele osobiste).

Potrzebny jest protokół przekazania

Zanim przedsiębiorca wykreśli środek trwały (np. samochód osobowy) z ewidencji środków trwałych, powinien sporządzić protokół przekazania środka trwałego na własne potrzeby.

Protokół taki należy sporządzić w dniu przekazania pojazdu na cele osobiste. Powinien on zawierać:

- datę sporządzenia

- dane firmy

- datę przekazania na cele osobiste środka trwałego

- określenie przekazywanego składnika majątku (nazwa, numer w ewidencji środków trwałych oraz inne dane pozwalające na jego jednoznaczną identyfikację – w przypadku samochodu osobowego może to być numer rejestracyjny pojazdu)

- podpis właściciela firmy.

Protokół przekazania środka trwałego na własne potrzeby należy przechowywać razem z pozostałą dokumentacją księgową firmy.

Przez (odpłatną) dostawę towarów (na terytorium kraju), stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2) wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Nie podlega VAT

Przekazując środki trwałe na cele osobiste, przy których nabyciu lub wytworzeniu przedsiębiorcy przysługiwało prawo do odliczenia VAT w całości lub w części, trzeba wykazać podatek należny od nieodpłatnej dostawy towarów.

W przedstawionym stanie faktycznym pojazd (będący przedmiotem przekazania na cele osobiste) został nabyty na podstawie umowy kupna (bez VAT), a zatem jego przekazanie na cele osobiste przedsiębiorcy nie będzie opodatkowane VAT.

—Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy