Wydana 5 marca 2025 r. interpretacja ogólna ministra finansów w zasadzie potwierdza to, co już stało się jasne latem ubiegłego roku: doradca podatkowy jako zawód zaufania publicznego musi szanować przede wszystkim swoją tajemnicę zawodową. To oznacza, że ujawniania schematów podatkowych jego klientów (tzw. MDR) nie da się pogodzić z zasadami wykonywania zawodu, gwarantowanymi w konstytucji. Tak właśnie orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 23 lipca 2024 r. (K 13/20). Wyrok wydano po tym, jak zawnioskowała o to Krajowa Izba Doradców Podatkowych.
Jednak w treści wydanej interpretacji próżno szukać nawiązania do ubiegłorocznego wyroku TK. Mógł na tym zaważyć fakt, że wyrok w sprawie doradców został wydany przez skład orzekający z tzw. sędzią dublerem, a wyroku tego nie opublikowano.
Czytaj więcej:
Wyroki TSUE potwierdzają tajemnicę zawodową
Minister zwrócił natomiast uwagę na dwa wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE, które dotyczyły kwestii ochrony tajemnicy zawodowej:
- z 8 grudnia 2022 r. w sprawie C-694/20 Orde van Vlaamse Balies i in.,
- z 29 lipca 2024 r. w sprawie C-623/22 Belgian Association of Tax Lawyers.
W obu tych wyrokach TSUE zajmował się sprawą tajemnicy zawodowej osób wykonujących zawody zaufania publicznego. Trybunał wskazał zawody, którym przysługuje uprawnienie do zastąpienia obowiązku raportowania schematu podatkowego obowiązkiem powiadomienia innych podmiotów o konieczności takiego zaraportowania do administracji skarbowej.
Minister zauważył, że wprawdzie wyroki te da się na polskim gruncie odnieść głównie do adwokatów i radców prawnych, ale z racji podobieństwa uprawnień do reprezentacji klientów i zasad tajemnicy zawodowej dotyczą też doradców podatkowych. Minister jako przykład podobnego zawodu podał też rzeczników patentowych.
„Doradcy podatkowemu oraz rzecznikowi patentowemu na takich samych zasadach jak adwokatowi oraz radcy prawnemu przysługuje uprawnienie związane z prawnie chronioną tajemnicą zawodową, co w konsekwencji oznacza zastąpienie obowiązku raportowania schematu podatkowego do Szefa KAS obowiązkiem powiadomienia innych podmiotów o konieczności takiego zaraportowania” – czytamy w treści interpretacji. Tym samym w praktyce schemat podatkowy powinni zgłosić korzystający lub podmioty ich wspomagające, np. księgowi.
Minister wyjaśnia, że zastąpienie obowiązku raportowania na rzecz powiadomienia przez wymienione zawody dotyczy jedynie schematów podatkowych niestandaryzowanych (opracowanych specjalnie na potrzeby danego klienta).
Czytaj więcej:
Obowiązek ujawniania schematów będzie częściowo usunięty
– Wprawdzie minister nie wspomina o korzystnym dla nas wyroku Trybunału Konstytucyjnego, ale jego rozumowanie jest podobne do naszej argumentacji, która została uwzględniona – mówi Andrzej Marczak, były wiceprzewodniczący samorządu doradców. – Dobrze, że taka interpretacja została wydana, bo to ogólnie potwierdza poszanowanie naszej tajemnicy zawodowej. Choć oczywiście oczekujemy jednoznacznego uregulowania tej sprawy w przepisach – dodaje Marczak.
Taka zmiana rzeczywiście ma wkrótce nastąpić. W wykazie prac legislacyjnych rządu jest zapowiedź nowelizacji ordynacji podatkowej, w której ma się znaleźć wyraźne zwolnienie radców prawnych, adwokatów, doradców podatkowych oraz rzeczników patentowych z obowiązku raportowania MDR. Nowe przepisy mają nałożyć na nich obowiązek poinformowania ich klienta, tj. „korzystającego” lub „promotora”, o konieczności złożenia informacji o schematach podatkowych do szefa KAS. Projekt ustawy ma być gotowy w II kwartale br.
Kwestia „prawnie chronionej tajemnicy zawodowej” była już objęta objaśnieniami MF z 2019 r., dotyczących MDR. Dlatego minister jednocześnie je skorygował w zakresie prawnie chronionej tajemnicy zawodowej promotora i wspomagającego.
Numer interpretacji: DTS5.8092.2.2025
