W czwartek Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął na korzyść podatnika spór o rozumienie kontrowersyjnego pojęcia „pierwsze  zasiedlenie" w VAT. Ma ono znaczenie dla zwolnienia z VAT przy dostawie budynków, budowli i ich części.

Kanwą sprawy był wniosek o interpretację fundacji posiadającej status organizacji pożytku publicznego, która jednocześnie prowadzi działalność i jest podatnikiem VAT.

Podatniczka tłumaczyła, że nabyła grunt, na którym wybudowano parking. Po ukończeniu inwestycji od czerwca 2009 r. był on użytkowany. Trzy lata później fundacja postanowiła go zbyć. Podkreślała, że do czasu planowanej transakcji parking był wykorzystywany przez nią do czynności opodatkowanych VAT. Co prawda nie został oddany do użytkowania na podstawie umowy, ale fundacja wynajmowała miejsca parkingowe klientom indywidualnym na podstawie miesięcznego abonamentu z fakturą VAT i jednorazowo na podstawie paragonu z kasy rejestrującej.

Fundacja zapytała, czy sprzedaż takiej budowli będzie zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Wskazany przepis pozwala zwolnić z opodatkowania dostawę budynków, budowli lub ich części m.in. wtedy, gdy pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynął okres co najmniej dwóch lat. Fundacja uważała, że ten warunek został spełniony.

Oddanie do użytkowania należy rozumieć potocznie, a nie cywilistycznie

Fiskus nie podzielił jej stanowiska. W jego ocenie parking w ogóle nie został oddany do użytkowania innemu podmiotowi. Urzędnicy upierali się, że udostępnianie miejsc parkingowych na podstawie abonamentu czy paragonu nie jest równoznaczne z pojęciem „oddanie do użytkowania". Odmówił zwolnienia i kazał zastosować 23-proc. stawkę VAT.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach opowiedział się po stronie fiskusa. Rację fundacji przyznał dopiero Naczelny Sąd Administracyjny.

– Sprawa jest trudna, bo można znaleźć argumenty zarówno za poglądem korzystnym dla podatników, jak i  za przeciwnym – zauważył Roman Wiatrowski, sędzia NSA.

W tym sporze NSA opowiedział się za wykładnią korzystną dla podatników. Po analizie przepisów ustawy o VAT, zwłaszcza definicji pierwszego zasiedlenia, NSA doszedł do przekonania, że dla odkodowania użytego w niej terminu „oddanie do użytkowania" należy odwołać się do języka potocznego, tj. że ktoś korzysta z danej nieruchomości. Nie mniej istotne jest jednak to, czy dana czynność podlegała opodatkowaniu.

Inaczej mówiąc, dla ustalenia, czy miało miejsce pierwsze zasiedlenie, ważne jest to, czy ktoś korzysta z nieruchomości i czy występuje faktyczne opodatkowanie po stronie oddającego w użytkowanie.

Wyrok jest prawomocny.

sygnatura akt I FSK 1545/13