Choć agroturystyka polega na prowadzeniu działalności turystycznej przez gospodarstwa rolne zapewniające noclegi, często wraz z usługami gastronomicznymi, to nie jest jednak działalnością rolniczą. A tylko do przychodów z tej ostatniej nie stosuje się przepisów ustawy o PIT. To zaś oznacza, że skoro agroturystyka nie jest działalnością rolniczą, dochody z niej objęte będą ustawą o PIT.

Tym samym podatnik, który zarabia na wynajmie pokoi gościnnych, będzie się co do zasady musiał rozliczyć z fiskusem i zapłacić podatek. Obowiązku tego nie będzie tylko wtedy, gdy spełnione będą warunki określone w art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT. Przepis ten mówi, że wolne od podatku dochodowego są dochody uzyskane z wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich ?w gospodarstwie rolnym osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu.

Wyłącznie do limitu...

Zarabiający na wynajmie pokoi gościnnych skorzysta zatem ze zwolnienia, jeżeli łącznie spełnione będą następujące warunki:

O zwolnieniu nie mają zatem co myśleć osoby, które uzyskują dochody z wynajmu pokoi znajdujących się w budynkach innych niż mieszkalne (np. wszelkiego rodzaju przybudówkach przy budynkach gospodarczych – zob. ?interpretację Izby Skarbowej ?w Warszawie z 3 sierpnia 2009 r., IPPB1/415-392/09-4/EC).

...w gospodarstwie rolnym...

Budynek, w którym wynajmowane są pokoje, musi dodatkowo wchodzić w skład gospodarstwa rolnego. Z koniecznością zapłaty podatku muszą liczyć się zatem wynajmujący pokoje wprawdzie ?w budynkach mieszkalnych, ale takich, które nie są położone na terenie gospodarstwa rolnego. Potwierdza to interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 14 grudnia  2011 r. (ITPB1/415-993/11/ AD).

Bez znaczenia jest natomiast – przy kwalifikowaniu gruntów do gospodarstwa rolnego ?– miejsce ich położenia. Zwróciła na to uwagę Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji ?z 29 czerwca 2010 r. (ILPB1/415-450/10-2/KŁ), wyjaśniając wątpliwości jednej z podatniczek. Wnioskodawczyni spytała, czy zwolniony z PIT będzie wynajem do pięciu pokoi gościnnych w budynku mieszkalnym położonym na terenie wiejskim w gospodarstwie rolnym składającym się z gruntów rolnych położonych częściowo w jednym, a częściowo w innym województwie. Izba nie znalazła w  tym przypadku powodów, aby odmówić prawa do korzystania ze zwolnienia przewidzianego w ustawie ?o PIT.

...i obowiązkowo na wsi...

Ze zwolnienia nie skorzysta jednak podatnik wynajmujący pokoje w budynku mieszkalnym, który znajduje się w gospodarstwie rolnym, ale położonym na terenie posiadającym prawa miejskie. Wynika tak z interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 17 maja 2010 r. (ITPB1/415-233/10/HD).

Podobnie orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie ?w wyroku z 19 lutego 2008 r. (I SA/Lu 30/08). Zdaniem sądu „podatnik, mimo że jest właścicielem gospodarstwa rolnego ?i liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu, nie będzie mógł skorzystać ze zwolnienia". To dlatego że budynek mieszkalny ze znajdującymi się w nim pokojami pod wynajem położony jest w mieście. Nie znajduje się zatem na terenie wiejskim.

...ale niekoniecznie przez właściciela

Aby nie płacić podatku, gospodarstwo rolne nie musi być własnością osoby, która wynajmuje w nim pokoje gościnne. Zwrócił na to uwagę WSA ?w Olsztynie w wyroku z 26 sierpnia 2010 r. (I SA/Ol 457/10). Zdaniem sądu, organy podatkowe błędnie przyjęły, że brak tytułu prawnego do budynku mieszkalnego zlokalizowanego na terenie wiejskiego gospodarstwa rolnego pozbawia podatnika prawa do skorzystania ze zwolnienia z PIT (w sytuacji gdy spełnione są warunki stawiane przez ustawę – liczba wynajmowanych pokoi nie przekraczała pięciu).

Oznacza to, że ze zwolnienia skorzysta również np. dzierżawca takiego gospodarstwa, gdy zdecyduje się prowadzić ?w nim działalność agroturystyczną (i spełni pozostałe warunki określone w ustawie o PIT).

Przeznaczone ?na wypoczynek

Ustawa o PIT wymaga również, aby pokoje były wynajmowane osobom przebywającym na wypoczynku. Użyte w art. 21 ust. 1 pkt 43 sformułowanie „pobyt na wypoczynku" dotyczy pobytów urlopowych, weekendowych itp. Zdaniem Izby Skarbowej w Bydgoszczy (interpretacja z 4 sierpnia 2009 r., ITPB1/415-419/09/HD) „pobyt wypoczynkowy jest pobytem czasowym, akcydentalnym, nie ma charakteru stałego".

Zwolnienie nie dotyczy wynajmowania pokoi osobom zatrzymującym się w gospodarstwie w czasie podróży turystycznej czy służbowej. ?W takim bowiem przypadku nie będzie spełniony konieczny dla zastosowania zwolnienia warunek wynajmowania pokoi osobom przebywającym na wypoczynku. Zwróciła na to uwagę Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 10 stycznia 2012 r. (IPPB1/415-942/ 11-2/KS).

Ze zwolnienia nie można skorzystać również wtedy, gdy pokoje wynajmowane są np. osobom mieszkającym w gospodarstwie rolnym na stałe. Tak samo jest, gdy podatnik decyduje się wynajmować pokoje robotnikom sezonowym lub studentom.

Aby skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT, konieczne jest też świadczenie usług najmu pokoi gościnnych znajdujących się w budynkach mieszkalnych, a nie świadczenie usług najmu całego budynku mieszkalnego. Wynika tak ?z interpretacji Izby Skarbowej ?w Warszawie z 5 marca 2012 r. (IPPB1/415-1108/11-2/KS).

Kilka form rozliczenia do wyboru

Podatnicy prowadzący działalność agroturystyczną, którzy nie spełniają warunków do skorzystania ze zwolnienia z PIT, mogą osiągane zyski rozliczać według zasad ogólnych (czyli skali podatkowej) albo po spełnieniu dodatkowych warunków:

Wybierając jednak inną niż skala podatkowa formę opodatkowania, trzeba złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenie ?o jej wyborze.