Przy egzekucji z nieruchomości komornik nie jest płatnikiem

Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną komornika, któremu fiskus zarzucał niewywiązanie się z obowiązków płatnika.

Mężczyzna prowadził egzekucję należności pracowniczych przeciwko spółce. Zaległe długi zostały wyegzekwowane z nieruchomości. Komornik sporządził projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji i zgodnie z procedurą przedstawił go do zatwierdzenia sądowi.

Fiskus zarzucił, że komornik nie uwzględnił zaliczek na PIT. Orzekł o jego odpowiedzialności jako płatnika zaliczek na PIT. I w konsekwencji określił należność z tytułu niepobranego i niewpłaconego PIT za kwiecień 2009 r.

K.p.c. określa, na jakie cele ma być przeznaczona wyegzekwowana kwota

Komornik nie zgadzał się z takim rozstrzygnięciem. Uważał, że art. 42 e ustawy o PIT zobowiązuje go do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń, które wypłaca wierzycielom. Ale w spornej sprawie to nie on dokonywał wypłat. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego zobowiązują komornika do złożenia na rachunek depozytowy sum wyegzekwowanych (art. 1035 k.p.c.). Od tego momentu nie jest ich dysponentem. Są one w gestii sądu, a wypłat dokonuje się wyłącznie na podstawie zarządzenia sędziego.

Ta argumentacja nie przekonała urzędników. Komornik sądowy sporządza projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji. Co oznacza, że to on decyduje o wypłacie. Nie ma znaczenia, że projekt podziału zatwierdza sąd. Po dokonaniu wypłaty wierzycielowi (zaległych kwot z art. 12 ustawy o PIT) na zasadach określonych w art. 42e ustawy o PIT obowiązek poboru zaliczki obciąża komornika.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy potwierdził to stanowisko. Jego zdaniem, skoro ustawodawca postanowił, że to komornik, a nie sąd, jest płatnikiem, to do minimum jego obowiązków należało zgłoszenie temu sądowi okoliczności związanych z koniecznością pobrania i wpłacenia zaliczek na podatek dochodowy. Nie można zwalniać z obowiązków płatnika i wręcz premiować komornika, który w żaden sposób nie sygnalizuje sądowi obowiązku pobrania i wpłaty zaliczki na podatek.

Naczelny Sąd Administracyjny (sygnatura akt II FSK 855/13) nie zgodził się z tym poglądem. Zauważył, że w spornej sprawie zastosowanie mają nie tylko przepisy podatkowe, ale też k.p.c. Zasadnicze znaczenie w sprawie ma to, że gdy dochodzi do egzekucji z nieruchomości, wypłat należności dokonuje sąd, a nie komornik.

– Przy egzekucji z nieruchomości płatnikiem z art. 42e ustawy PIT nie jest komornik sądowy– tłumaczył sędzia NSA Jacek Brolik.

Wyrok jest prawomocny.