Prowadzenie działalności gospodarczej i konkurowanie na otwartych rynkach często wymaga od przedsiębiorców wykonywania podróży o charakterze służbowym. Podróże takie generują jednak liczne koszty, w tym związane z nabyciem usług transportowych. Nic więc dziwnego, że kierując się optymalizacją podatkową i minimalizacją obciążeń fiskalnych, podatnicy stawiają pytania o możliwość zaliczania w ciężar kosztów wydatków związanych z nabyciem tego typu usług i o uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z ich nabycia w przypadku, gdy jedynym dokumentem, jaki posiadają, jest bilet uprawniający do przewozu.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określona na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Dlatego należy się zastanowić, czy za taką fakturę można uznać posiadany przez podatnika bilet. W konsekwencji zaś trzeba rozstrzygnąć, czy podatek ujawniony w jego treści to podlegający odliczeniu podatek naliczony.

Odpowiedzi udziela § 17 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z 28 marca 2011 r. w sprawie m.in. zasad wystawiania faktur, który ustala, że za fakturę uznaje się również bilety jednorazowe uprawniające do przejazdu na odległość nie mniejszą niż 50 km, wydawane przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, jeżeli zawierają następujące dane:

a) nazwę sprzedawcy i numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany dla podatku,

b) numer i datę wystawienia biletu,

c) informację pozwalającą na identyfikację rodzaju usługi,

d) kwotę należności wraz z po- datkiem,

e) kwotę podatku.

Tym samym, w przypadku posiadania przez podatnika biletu spełniającego powyższe warunki, dokument taki uznawany jest za fakturę. To z kolei oznacza, że podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w jego treści, jeżeli oczywiście spełnione są ogólne warunki pozwalające na dokonanie takiego odliczenia.

Warto również zwrócić uwagę na to, że obecny stan prawny umożliwia realizację tego podstawowego dla podatników VAT uprawnienia także wtedy, gdy bilet został nabyty w formie elektronicznej. Pogląd taki potwierdziła Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 12 listopada 2012 r. (ITPP2/443-1027/12/MD). Izba wskazała w niej, że w razie spełnienia warunków przewidzianych przepisami w zakresie obrotu fakturami w formie elektronicznej (obecnie rozporządzenie ministra finansów z 20 grudnia 2012 r. w sprawie m.in. przesyłania faktur w formie elektronicznej), podatnik nabywający bilet elektroniczny, który spełnia warunki pozwalające na uznanie go za fakturę, jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli nie występuje w danym przypadku wyłączenie możliwości realizacji tego prawa.

Równoległą kwestią jest zagadnienie zaliczenia omawianych wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Wydatki te nie zostały wyłączone z możliwości ich zaliczenia do kosztów w art. 23 ustawy o PIT. Dlatego w razie spełnienia wymaganego związku tych wydatków z przychodami osiąganymi przez przedsiębiorcę bądź z zabezpieczeniem albo zachowaniem źródła tych przychodów, podatnik może je zaliczyć do kosztów podatkowych, jeżeli te zostały w sposób właściwy udokumentowane. Warunek ten jest jednak spełniony jeżeli koszt został udokumentowany biletem spełniającym wymagania pozwalające na uznanie go za fakturę.

Autor jest doradcą podatkowym