Na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, stawkę podatku w wysokości zero proc. stosuje się do dostaw towarów służących bezpośrednio zaopatrzeniu statków:

a) używanych do żeglugi na pełnym morzu oraz przewożących pasażerów za opłatą lub używanych dla celów gospodarczych, przemysłowych lub do połowów,

b) używanych do ratownictwa lub do udzielania pomocy na morzu, lub do połowów przybrzeżnych, z wyłączeniem dostaw prowiantu na pokład statków do połowów przybrzeżnych,

c) marynarki wojennej, wypływających z kraju do zagranicznych portów i przystani.

Trzeba udowodnić

Opodatkowaniu stawką podatku w wysokości zero proc. podlegają wymienione czynności, w przypadku prowadzenia przez podatnika dokumentacji, z której jednoznacznie wynika, że czynności te zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w tym przepisie (zob. art. 83 ust. 2 ustawy o VAT).

Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 5 sierpnia 2008 r. (IPPP1-443-1131/08-3/RK) „(...) Oznacza to, że z prowadzonej przez podatnika dokumentacji powinno wynikać, że dostawa towarów została dokonana na rzecz armatora, prowadzącego żeglugę określonym rodzajem statku, zaś przedmiotem dostawy były towary służące zaopatrzeniu statku. (...).

Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem (art. 180 ordynacji podatkowej)

Zazwyczaj organy podatkowe przyjmują, że jednoznaczne oświadczenie złożone przez nabywcę o wykorzystaniu towaru dla bezpośredniego zaopatrzenia statku, który jest:

Nie ma urzędowego wzoru

Minister finansów nie skorzystał z delegacji ustawowej zawartej w art. 83 ust. 16 pkt 4 ustawy o VAT i nie określił dokumentów i danych, które powinna zawierać dokumentacja, o której mowa w art. 83 ust. 2 ustawy o VAT. Nie ma zatem urzędowego wzoru tej dokumentacji.

Muszą być wiarygodne

Dokumenty potwierdzające dokonanie przedmiotowych dostaw muszą mieć rangę dowodów. Muszą zatem w sposób niebudzący wątpliwości potwierdzać okoliczność faktycznie przez nie dowodzoną. Aby skorzystać ze stawki zero proc., podatnik powinien więc posiadać w swojej dokumentacji dowody wiarygodne i potwierdzające faktyczne dokonanie transakcji. Ewentualne niezgodności w tej dokumentacji mogą spowodować dla niego ujemne konsekwencje w zakresie obciążeń podatkowych, tj. zakwestionowanie prawa do zastosowania do tych dostaw zero proc. stawki VAT (tak interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 21 kwietnia 2009 r., ITPP2/443-174/09/AJ).

Przykład

OŚWIADCZENIE MUSI BYĆ JEDNOZNACZNE

Firma A dostarczyła towary służące bezpośrednio zaopatrzeniu:

W przypadku statku używanego do żeglugi na pełnym morzu do połowów firma A posiada oświadczenie właściciela statku o treści „Towary będą służyć zaopatrzeniu statku". Natomiast w przypadku statku używanego do połowów przybrzeżnych firma A posiada oświadczenie właściciela statku o treści „Towary będą służyć zaopatrzeniu kutra rybackiego (dane identyfikujące statek) używanego do połowów przybrzeżnych".

Moim zdaniem jedynie w przypadku dostaw towarów na statek używany do połowów przybrzeżnych firma A posiada wiarygodne dokumenty uprawniające do zastosowania do dostawy zero proc. stawki VAT.

W przypadku dostawy dokonanej dla pierwszego statku, z otrzymanego oświadczenia nie wynika jednoznacznie, że sprzedane towary służą bezpośrednio zaopatrzeniu statku używanego do żeglugi na pełnym morzu do połowów.

Oświadczenie kapitana statku

Dokonywanie dostawy towarów służących bezpośrednio zaopatrzeniu uprawnionego statku może być potwierdzane przez kapitana tego statku podpisem. Musi być także opatrzone pieczęcią identyfikującą statek (tak interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 25 kwietnia 2008 r., ITPP2/443-84B/08/AK).

Czy SAD jest niezbędny

Zdarza się, że na podstawie art. 786 ust. 2 lit. b rozporządzenia (EWG) nr 2454/93 ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (rozporządzenie wykonawcze), organy celne kwestionują prawo do zastosowania stawki zero proc. (mimo, że faktycznym przeznaczeniem towarów jest zaopatrzenie statków).

Uznają bowiem, że koniecznym warunkiem do skorzystania z tego prawa jest dysponowanie przez dostawcę dokumentem SAD.

Z poglądem tym trudno jest się zgodzić. Dokument zgłoszenia wywozowego nie został w art. 83 ust. 2 ustawy o VAT wskazany jako konieczny. Dokumentami, które mają poświadczać spełnienie warunków do zastosowania stawki zero proc., może być wszelka dokumentacja, jeżeli wynika z niej, że towar służący bezpośrednio zaopatrzeniu wymienionych w art. 83 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT został faktycznie na niego dostarczony.

Również analiza art. 786 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 2454/93 nie wskazuje, aby prawo do zastosowania stawki zero proc. dla dostaw na statki było uzależnione od uprzedniego posiadania zgłoszenia celnego w procedurze wywozu. Z przepisu tego wynika, że formalnościom wywozowym podlegają towary, które korzystają ze zwolnienia od podatku z uwagi na ich przeznaczenie (zaopatrzenie statków).

Można byłoby zatem twierdzić, że o nabyciu statusu towarów zwolnionych z podatku nie decyduje uprzednie dokonanie zgłoszenia wywozowego, lecz odwrotnie - to nadane towarom przeznaczenie wiąże się z obowiązkiem dopełnienia formalności wywozowych (tak Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 7 listopada 2011 r., ITPP2/443-1132a/11/AF).

Autor jest doradcą podatkowym prowadzącym własną kancelarię podatkową w Warszawie