Dofinansowanie do ferii dzieci nie zawsze z podatkiem

To na rodzicach – jako składających wniosek o dofinansowanie wypoczynku dziecka – spoczywa obowiązek udowodnienia prawa do zwolnienia z podatku. Warunki, jakie muszą być spełnione, określa szczegółowo art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o PIT.

Wynika z niego, że wolne od podatku są dopłaty do wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonych z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i młodzieży do 18 lat.

Dopłaty z funduszu socjalnego oraz zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a także dokonywane zgodnie z odrębnymi przepisami, wydanymi przez właściwego ministra, korzystają ze zwolnienia niezależnie od ich wysokości, a gdy są z innych źródeł – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 760 zł.

Liczy się forma

Aby dopłata do zimowiska dzieci była zwolniona z PIT, wypoczynek musi być zorganizowany przez podmiot prowadzący działalność w tym zakresie. Nie każdy zatem wyjazd będzie uprawniał do zwolnienia. Wyjazd musi być zorganizowany w odpowiedniej formie (czyli takiej, która nie odbiega od wymienionej w ustawie o PIT, mówiącej o wczasach, koloniach, obozach i zimowiskach). Jeśli więc rodzice zorganizują wyjazd samodzielnie, to dopłata przyznana przez pracodawcę nie będzie zwolniona z PIT.

Potwierdza to Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 3 stycznia 2013 r. (IPTPB1/415-657/ 12-2/KO).

Izba stwierdziła, że „przez zorganizowany wypoczynek należy rozumieć wszelkie formy wypoczynku zorganizowanego, z wyjątkiem takich form wypoczynku, jak: wczasy pod gruszą, pobyt u rodziny oraz wypoczynek organizowany na własną rękę przez rodziców (pracowników) i związany z tym pobyt dzieci w hotelach, pensjonatach, domach wczasowych, czy wynajmowanych pokojach."

Tym samym – co podkreśliła izba – w sytuacji, gdy wypoczynek nie był zorganizowany przez podmiot prowadzący działalność w zakresie wypoczynku dla dzieci i młodzieży, dofinansowanie pobytu hotelowego, usług hotelowych, czy też pobytu w ośrodku hotelowym łącznie z usługą gastronomiczną, nie stanowi takiej formy wypoczynku, jaką są wczasy, obóz, kolonie lub zimowisko, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o PIT.

Ważne, kto organizuje

Wprowadzając obowiązek zorganizowania wypoczynku przez „podmiot prowadzący działalność w tym zakresie", ustawodawca nie sprecyzował bliżej, co należy przez to rozumieć. Przepis ustawy o PIT nie wskazuje, czy ma być to taki podmiot, który świadczy usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, czy też zajmujący się statutowo tego typu działalnością.

Fiskus podkreśla w wydawanych interpretacjach, że istotne jest to, czy tego typu wypoczynek organizowany jest zgodnie ze specjalnymi regulacjami, dotyczącymi organizowania wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Chodzi o rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (DzU nr 12, poz. 67 ze zm.).

Z § 2 tego rozporządzenia wynika, że organizatorami wypoczynku mogą być szkoły i placówki, osoby prawne i fizyczne, a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Tak więc, zasadnicze znaczenie ma formalno-prawne umocowanie danego podmiotu do wykonywania czynności związanych z organizowaniem wypoczynku, określone w dokumentach będących podstawą jego funkcjonowania.

Chodzi zatem o to, czy podmiot organizujący wypoczynek dla dzieci statutowo zajmuje się tego typu działalnością i czy jest to zgodne z re- gulacjami, jakie zostały określone we wspomnianym rozporządzeniu ministra edukacji narodowej.

Potwierdza to pismo Izby Skarbowej w Łodzi z 24 września 2012 r. (IPTPB2/415-413/12-6/AK)

.

Z wnioskiem o wydanie interpretacji wystąpiła podatniczka. Pytała, czy jako matka samotnie wychowująca syna, może być zwolniona z opodatkowania dopłaty z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wypoczynku jej syna, zorganizowanego przez hotel Legoland w Danii.

Twierdziła, że ma fakturę z hotelu, który zapewnił nie tylko noclegi i półwyżywienie, ale także rozrywkę w jednym z największych europejskich parków rozrywki dla dzieci. Mimo to, izba stwierdziła, że wypoczynek syna nie był zorganizowany przez podmiot zobowiązany do przestrzegania i stosowania przepisów rozporządzenia ministra edukacji narodowej. Skoro zatem wypoczynek syna został zorganizowany na własną rękę, to dopłata do niego nie korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o PIT.

Podobnie wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 27 stycznia 2012 r. (IBPBII/1/415-927/11/MK).

Czytamy w niej: „należy stwierdzić, że świadczenie przekazane pracownikowi w postaci dopłaty do wypoczynku dziecka ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie korzysta ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż – jak stwierdza sam wnioskodawca – nie ma informacji, że organizatorem wypoczynku dziecka pracownika jest podmiot, który prowadzi działalność w zakresie organizowania wypoczynku dla dzieci i młodzieży, zgodnie z wytycznymi zawartymi w rozporządzeniu. Kwota tej dopłaty jest zatem przychodem pracownika ze stosunku pracy (...). Natomiast wnioskodawca, jako płatnik, powinien był pobrać od kwoty dopłaty zaliczkę na podatek dochodowy."

Nie tylko biuro, ale i szkoła

Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 25 sierpnia 2010 r. (ILPB2/415-655/10-4/WM) wskazała, że do podmiotów prowadzących działalność w zakresie wypoczynku można zaliczyć zarówno te, które świadczą usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej np: biura turystyczne, jak również i te, które zajmują się statutowo tego rodzaju działalnością, m.in.:

- prowadzące działalność agroturystyczną, polegającą na wyjazdach na wieś, do specjalnie przygotowanych na przyjęcie wczasowiczów gospodarstw wiejskich,

- szkoły i placówki, osoby prawne i fizyczne, a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, o których mowa w § 2 rozporządzenia w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nad- zorowania,

- kościoły, stowarzyszenia, organizacje charytatywne, fundacje, których działalnością statutową może być urządzanie wypoczynku zorganizowanego.

Izba podkreśliła, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 i 5 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (DzU nr 29, poz. 154 ze zm.) diecezje i parafie, jako terytorialne jednostki organizacyjne Kościoła, są osobami prawnymi. Mogą zatem być również organizatorami wypoczynku, zorganizowanego stosownie do art. 39 pkt 6 tej ustawy.

Przepis ten mówi, że działalność charytatywno – opiekuńcza Kościoła obejmuje w szczególności udzielanie pomocy w zapewnianiu wypoczynku dzieciom i młodzieży znajdującym się w potrzebie.

Tylko do 18 lat

Aby dopłata do wypoczynku mogła być zwolniona z PIT, ważny jest również wiek dzieci. Z przepisów wynika, że podatku nie ma tylko od doplat, które są przyznawane dzieciom i młodziezy do 18 roku życia. Zwolnienie nie będzie zatem miało zastosowania do dofinansowania wypoczynku młodzieży, która ten wiek ukończyła. Oznacza to, że świadczenia otrzymane w formie dofinansowania wypoczynku dla pełnoletnich dzieci będą przychodem pracownika ze stosunku pracy i będą opodatkowane łącznie z wynagrodzeniem za pracę. Przypomniała o tym Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 25 listopada 2008 r. (IBPB2/415-1485/08/BD).

W praktyce wątpliwości budzi jednak sytuacja, gdy dziecko kończy 18 lat w roku podatkowym, w którym przyznawane jest dofinansowanie do wypoczynku. Jak wtedy postapić: pobrać zaliczkę, czy nie? Wyjaśniła to Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 19 października 2010 r. (ILPB2/415-879/10-2/WM). Przyznała, że możliwe są trzy sytuacje:

Dla zastowania zwolnienia istotne jest, czy wypoczynek organizowany jest zgodnie ze specjalnymi regulacjami w tym zakresie

1. dziecko ukończyło 18 rok życia przed rozpoczęciem wypoczynku – wtedy całość dopłaty podlega doliczeniu do przychodu pracownika podlegającego opodatkowaniu,

2. dziecko ukończyło 18 rok życia po zakończeniu wypoczynku – wówczas całość dopłaty jest zwolniona z opodatkowania,

3. dziecko ukończyło 18 rok życia w trakcie wypoczynku – w takim przypadku część dopłaty w wysokości proporcjonalnej do okresu od ukończenia 18 roku życia do końca pobytu dziecka na wypoczynku jest doliczana do przychodu pracownika, podlegającego opodatkowaniu.

Zdaniem izby, aby ustalić liczbę dni, za które należy opodatkować dopłatę do wypoczynku, trzeba zastosować zasadę dotyczącą określania terminów, wynikającą z art. 112 kodeksu cywilnego.

Przepis ten mówi, że termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Jednakże przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia.

Nie tylko faktura jest dowodem

Na pracowniku, składajacym wniosek o dofinansowanie wypoczynkiu dzieci, spoczywa obowiązek wykazania prawa do zwolnienia z PIT. Zdaniem Izby Skarbowej w Łodzi, zastosowanie ma tu ogólna reguła, według której dowodem może być wszystko, co może się przyczynić do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem (interpretacja z 22 października 2012 r., IPTPB1/415-459/12-2/DS).

Czytamy w niej: „W takiej sytuacji stosuje się dokumenty zwyczajowo przyjęte, jakimi są dowody wpłaty. Pojęcie »dowód wpłaty« jest pojęciem szerokim i obejmuje swym zakresem zarówno rachunek lub fakturę VAT wystawioną przez organizatora wypoczynku, przelew bankowy, przekaz pocztowy, jak również dokument wpłaty w kasie podmiotu prowadzącego działalność w tym zakresie.

Z dowodu wpłaty powinno jednoznacznie wynikać: kto jest organizatorem wypoczynku, kto korzystał z wypoczynku, tj. imię i nazwisko dziecka, forma wypoczynku, okres, w którym korzystano z wypoczynku, kwota poniesionego wydatku oraz podpis osoby, która wystawiała ten dokument.

Przy czym, jeżeli dany dowód zawiera braki, nie ma przeszkód, aby te braki w sposób wiarygodny uzupełnić, np. przez wiarygodne oświadczenie" – wynika z interpretacji.

Są inne możliwości

Dopłaty do wypoczynku organizowanego „na własną rękę" przez pracowników – rodziców dzieci i młodzieży do 18 lat mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT.

Zgodnie z nim, wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Przypomniała o tym Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 31 lipca 2012 r. (ITPB2/415-457/12/MU).