Czy służbowy komputer, komórka lub nieużywany do celów prywatnych samochód mogą stanowić przychód do opodatkowania? W powszechnym i skądinąd słusznym odbiorze – nie.  Z orzecznictwa i interpretacji organów skarbowych  wynika jednak, że udostępnianie ich np. menedżerom może spowodować konieczność zapłaty podatku dochodowego. Takie restrykcyjne stanowisko zajął niedawno Naczelny Sąd Administracyjny (IIFSK 709/11), potwierdzając, że przychód menedżerów powstaje, nawet gdy świadczenia nie służą im w żaden sposób, lecz mają na celu wyłącznie korzyść spółki.  Od takiego twierdzenia niedaleko już do skrajnych przykładów: czy naprawdę operator koparki czy górnik -kombajnista powinni doliczać cokolwiek do swoich przychodów w związku z powierzonym im sprzętem? Przepisy pozwalają na wyciągnięcie poprawnych i zdroworozsądkowych  wniosków, które nie są oddalone od tego, co potocznie uważa się za przychód.  Ustawa podatkowa stanowi, że przychodem jest m.in. wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Pojęcie świadczenia jest więc najważniejsze. Dla celów podatkowych ma jednak węższe znaczenie niż w cywilistyce. W znaczeniu podatkowym świadczeniem nie jest np. zachowanie pracodawcy, którego istotą jest współdziałanie stron w wykonaniu umowy.

Oczywiście w konkretnych przypadkach skutkiem ubocznym może być uzyskanie przez menedżera pewnej korzyści ekonomicznej, gdy np. samochód służbowy użyty zostanie do celów prywatnych. W takim zakresie, ale tylko w takim, będzie podlegał opodatkowaniu. I to tylko wtedy, gdy będzie możliwe zindywidualizowanie tego ekonomicznego przysporzenia.

Te jurydyczne dyskusje niosą prosty komunikat dla spółek zatrudniających nie tylko menedżerów: coraz bardziej restrykcyjne podejście władz skarbowych wymusza dokładne przejrzenie katalogu i sposobów zapewniania świadczeń osobom fizycznym. Jeżeli szczegóły zapewniania świadczeń rzeczowych zostaną dopracowane właściwie, można uniknąć opodatkowania lub oskładkowania dla potrzeb ZUS.

—not. olat

Autor jest dyrektorem w dziale doradztwa podatkowego Ernst & Young