- Spółka od 2006 r. prowadzi sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych ewidencjonowaną przy użyciu kas fiskalnych. Z uwagi na ograniczoną pamięć fiskalną w jednym ze sklepów w październiku tego roku dokonaliśmy wymiany modułu fiskalnego kasy. Ostatni przegląd techniczny tej kasy miał miejsce w listopadzie 2010 r. Mamy wątpliwości związane z ustaleniem terminu kolejnego obowiązkowego przeglądu kasy fiskalnej po dokonaniu wymiany modułu fiskalnego. Czy 2-letni termin obowiązkowego przeglądu kasy po wymianie modułu fiskalnego trzeba liczyć od ostatniego przeglądu kasy (listopad 2010 r.), czy od wymiany modułu fiskalnego (październik 2012 r.)?

– pyta czytelniczka.

Wymiana pamięci fiskalnej kasy wymaga dokonania, z udziałem pracownika urzędu skarbowego, czynności odczytania zawartości pamięci fiskalnej kasy zakończonej sporządzeniem protokołu.

Tak wynika z § 7 ust. 8 rozporządzenia ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych kas rejestrujących – DzU nr 212, poz. 1338 ze zm. (dalej: rozporządzenie). Kasa z wymienioną pamięcią fiskalną, po ponownej fiskalizacji zgłoszonej do urzędu skarbowego, może służyć podatnikowi do dalszego ewidencjonowania obrotu ze sprzedaży i kwot podatku należnego.

Następuje przerwanie biegu

Podatnik prowadzący ewidencję sprzedaży przy użyciu kasy fiskalnej ma obowiązek zgłaszać ją co 24 miesiące do obowiązkowego przeglądu technicznego u właściwego serwisanta (§ 7 ust. 1 pkt 6 i § 16 ust. 1 rozporządzenia). Wymiana modułu fiskalnego kasy rejestrującej powoduje powstanie wątpliwości, w jaki sposób liczyć termin jej obowiązkowego przeglądu technicznego.

Problem ten był przedmiotem wyjaśnienia udzielonego przez Izbę Skarbową w Warszawie w interpretacji z 21 marca 2011 r. (IPPP2/443-936/10-4/JW), zdaniem której wymiana modułu fiskalnego kasy rejestrującej, skutkująca zgłoszoną do właściwego urzędu skarbowego fiskalizacją (aktywowaniem) nowego modułu przez uprawniony do tego serwis, oznacza ponowne dopuszczenie kasy do użytku w zakresie ewidencjonowania sprzedaży w trybie fiskalnym.

W takim przypadku: „(...) obowiązkowy przegląd techniczny kasy z wymienionym modułem fiskalnym, powinien być wykonany po upływie 24 miesięcy od wymia- ny modułu kasy, zgodnie z przepisem § 16 ust. 1 powołanego rozporządzenia (...). W związku z powyższym wymiana modułu fiskalnego kasy i jego fiskalizacja przerywa bieg poprzedniego przeglądu technicznego dokonanego przed wymianą modułu".

Pomocne przepisy ordynacji podatkowej

Aby prawidłowo ustalić termin, w którym podatnik powinien dokonać okresowego przeglądu technicznego kasy fiskalnej, należy odwołać się do art. 12 ordynacji podatkowej, zgodnie z którym terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, to za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

Na sposób liczenia terminu obowiązkowego przeglądu kasy fiskalnej wskazuje pismo IS w Katowicach z 14 kwiet- nia 2011 r. (IBPP4/443-388/11/JP), z którego wy- nika, że: „(...) w przypad- ku przeglądu dokonanego w dniu 12.05.2008 r., kolejny przegląd powinien być dokonany najpóźniej w dniu 12.05.2010 r., o ile nie jest to dzień wolny od pracy i przegląd nie dotyczy kasy o zastosowaniu specjalnym przeznaczonej do prowadzenia ewidencji przy świadczeniu usług przewozu osób i ładunków taksówkami".

Przykład

Podatnik od 2008 r. prowadzi ewidencję sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. Ostatni jej przegląd techniczny został wykonany 17 listopada 2010 r., natomiast 3 października 2012 r. podatnik dokonał wymiany modułu fiskalnego kasy rejestrującej oraz jej fiskalizacji za pośrednictwem serwisu, co zostało zgłoszone do urzędu skarbowego.

Wymiana modułu fiskalnego kasy i jego fiskalizacja spowodowała przerwanie biegu poprzedniego przeglądu technicznego dokonanego przed wymianą modułu, wobec czego podatnik nie musiał zgłaszać kasy do przeglądu 17 listopada 2012 r. Następny przegląd techniczny kasy z wymienionym modułem fiskalnym nastąpi 3 października 2014 r.

Nie można przywrócić terminu

Monitorowanie upływu terminu, w którym powinien być dokonany przegląd kasy fiskalnej, należy do obowiązków podatnika (a nie serwisu). Obowiązek terminowego powiadomienia serwisanta o konieczności przeprowadzenia przeglądu kasy spoczywa wyłącznie na użytkowniku kasy, natomiast serwisant na podstawie otrzy- manego zlecenia dokonuje tego przeglądu (załącznik nr 6 do rozporządzenia pkt 10).

Termin obowiązkowego przeglądu kasy fiskalnej jest ściśle określony w przepisach o VAT i należy do kategorii terminów materialnoprawnych, które nie podlegają przywróceniu. Przywrócenie terminu nie jest możliwe nawet wówczas, gdyby do jego uchybienia doszło w sytuacji wyjątkowej dla podatnika, w tym na przykład na skutek działania czynnika, na który podatnik nie miał wpływu.

Oznacza to, że jeżeli podatnik spóźni się z wykonaniem obowiązkowego przeglądu kasy fiskalnej, to złożenie fiskusowi pisma wyjaśniającego okoliczności, w jakich doszło do naruszenia terminu, nie spowoduje jego przywrócenia przez urząd skarbowy. Podatnik może być natomiast narażony na konsekwencje wynikające z tego opóźnienia.

Kiedy trzeba oddać ulgę

Na konsekwencje podatkowe, które wynikają z niedotrzymania terminu obowiązkowego przeglądu kasy fiskalnej, narażeni są przede wszystkim ci podatnicy, którzy skorzystali z ulgi przy jej zakupie. Jeżeli podatnik w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania nie dokona w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do wykonania przeglądu technicznego przez właściwy serwis, to zobowiązany jest do zwrotu odliczonej lub otrzymanej kwoty wydatkowanej na zakup kasy rejestrującej, co wynika z art. 111 ust. 6 ustawy o VAT. Rozliczenia tego należy dokonać bez wezwania urzędu skarbowego.

W opisanej sytuacji nie trzeba będzie jednak zwracać ulgi z uwagi na upływ 3-letniego okresu od rozpoczęcia przez podatnika ewidencjonowania sprzedaży w trybie fiskalnym. Ponadto podatnik nie naruszył terminu przeglądu kasy.