Możliwość wystawiania faktury przed wykonaniem usługi lub dostawą towaru będzie znacznym ułatwieniem dla podatników. Zmianę taką zaproponowano w nowelizacji ustawy o VAT, która ma wejść w życie najprawdopodobniej 1 stycznia 2014 r.
Chodzi o to, by podatnik miał prawo do wystawienia faktury przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi (a także przed otrzymaniem całości lub części zapłaty). Jednocześnie do projektu ustawy wprowadzono ograniczenie czasowe – faktura nie może być bowiem wystawiona wcześniej niż 30 dni przed którymkolwiek z tych zdarzeń. Zdaniem przedstawicieli praktyki możliwość wystawienia faktury przed dostawą towarów lub wykonaniem usługi istnieje również w obecnym stanie prawnym.
Poglądu tego nie podziela jednak Naczelny Sąd Administracyjny, który w jednym z ostatnich wyroków (z 8 listopada 2012 r., sygn. I FSK 39/12) uznał, że w sytuacji, w której faktura zostanie wystawiona przed wykonaniem usługi, nie rodzi u wystawcy obowiązku podatkowego w trybie art. 19 ust. 4 ustawy o VAT. Sąd podkreślił przy tym, że opodatkowaniu VAT podlega dostawa towarów albo wykonanie usług, a faktura jest wyłącznie technicznym narzędziem dokumentowania czynności opodatkowanych.
Wydaje się jednak, że w sytuacji, w której ustawodawca chciał ograniczyć możliwość wystawienia faktury przed dostawą towarów lub wykonaniem usługi, uczynił to wprost w przepisach wykonawczych do ustawy o VAT. Co więcej, powstanie obowiązku podatkowego z chwilą wystawienia faktury przed wykonaniem usługi czy dostawą towarów nie rodzi niekorzystnych skutków dla Skarbu Państwa. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 12 ustawy o VAT kontrahent, który otrzyma taką fakturę, nie jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, gdyż uprawnienie to uzależnione jest również od otrzymania przez niego towaru lub wykonania na jego rzecz usługi przez wystawcę faktury.
—not. olat
Autorka jest doradcą podatkowym, starszym menedżerem z kancelarii MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy
