Trzeba jednak spełnić pewne warunki, w tym m.in. wysłać dłużnikom zawiadomienie o korekcie.

[srodtytul]Wystarczą półroczne zaległości[/srodtytul]

Jeśli kontrahent nie płaci za towar lub za usługę, to sprzedawca jako jedyny ponosi konsekwencje jego nierzetelności. Traci zysk, a do tego jest zobowiązany do zapłaty VAT z własnego rachunku. Ma jednak możliwość odzyskania tego podatku, korzystając z tzw. ulgi na złe długi.

Zgodnie z art. 89a ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT [/link]podatnik może skorygować VAT należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w odniesieniu do wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Uprawdopodobnienie następuje wtedy, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

[srodtytul]Trzeba spełnić warunki...[/srodtytul]

Ale uwaga! Nie każda należność może być zakwalifikowana do kategorii objętej ulgą. Konieczne jest spełnienie dodatkowych warunków, o których mówi art. 89a ust. 2. Chodzi o to, aby:

- dostawa towaru lub świadczenie usług nastąpiły na rzecz czynnego podatnika VAT niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,

- wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny,

- wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty byli zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni,

- wierzytelności nie zostały zbyte,

- od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły dwa lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona,

- wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.

Zatem ulga na złe długi może być stosowana, gdy upłynęło 180 dni od terminu płatności należności, a nie upłynęły jeszcze dwa lata od końca roku, w którym wystawiliśmy fakturę.

[srodtytul]...i zawiadomić dłużnika[/srodtytul]

Aby skorzystać z ulgi, konieczne jest właściwe zawiadomienie dłużnika o zamiarze korekty.

Korekta podatku należnego może nastąpić dopiero w rozliczeniu za okres, w którym upłynęło 14 dni od daty zawiadomienia dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego. Nie wcześniej jednak niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru zawiadomienia.

Aby skorzystać z ulgi na złe długi, konieczne jest więc skuteczne zawiadomienie dłużnika i uzyskanie potwierdzenia, że dłużnik taką informację otrzymał.

Dodatkowo przepisy nakładają na wierzyciela obowiązek ponownego zawiadomienia dłużnika, już po dokonaniu korekty. Jest na to siedem dni. Wierzyciel powinien też przesłać kopię tego zawiadomienia do właściwego urzędu skarbowego.

Dłużnik może w ciągu 14 dni uregulować przysługującą wierzycielowi należność. Jeśli tego nie zrobi, to obowiązek zapłaty VAT od transakcji, z której się nie wywiązał, zostanie przerzucony na niego.

To dlatego że, zgodnie z art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, jest on zobowiązany do odpowiedniego pomniejszenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu lub w razie jego braku do odpowiedniego powiększenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, poprzez korektę deklaracji za okres, w którym dokonał odliczenia.

Dla nierzetelnych kontrahentów to mało korzystne rozwiązanie. Czasami lepiej spróbować porozumieć się z wierzycielem i ustalić sposób spłaty swojego długu, niż płacić z odsetkami VAT do urzędu skarbowego i korygować deklaracje.

[srodtytul]Korzyści ma i podatnik, i fiskus [/srodtytul]

Mimo że w praktyce wierzycielom często trudno jest spełnić wszystkie warunki stawiane przez przepisy, to jednak rozwiązanie to jest dla nich korzystne.

Z jednej strony mają szansę odzyskać pieniądze (w części odpowiadającej wartości VAT). Z drugiej – możliwość korekty mobilizuje dłużników do uregulowania należności z faktur.

Fiskus, otrzymując zawiadomienie o nierzetelnych kontrahentach, wie, do kogo przyjść na kontrolę, kto musi oddać VAT z odsetkami i skorygować deklaracje.

[ramka][b]Ulga na złe długi krok po kroku[/b]

[b]Etap 1. Wstępne ustalenia[/b]

- Sprawdzamy, czy towar został sprzedany (lub usługa wyświadczona) na rzecz zarejestrowanego czynnego podatnika VAT, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

- Sprawdzamy, czy dłużnik na dzień korekty jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny (ten sam wymóg dotyczy wierzyciela) ([link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 1 Weryfikacja w urzedzie skarbowym.pdf]wzór nr 1[/link], odpowiedź zwrotna z urzędu skarbowego).

- Ustalamy, czy wierzytelności wykazaliśmy uprzednio w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny (weryfikujemy rejestry i deklaracje VAT).

- Ustalamy, czy wierzytelności nie zostały uregulowane w jakiejkolwiek formie ani nie zostały zbyte co najmniej w ciągu 180 dni od upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze (analizujemy rozrachunki w księgach rachunkowych).

- Ustalamy, czy od końca roku, w którym została wystawiona nieuregulowana faktura, nie upłynęły dwa lata (analizujemy kopie faktur sprzedaży).

[b]Etap 2. Zawiadomienie dłużnika[/b]

- Zawiadamiamy dłużnika (za potwierdzeniem odbioru) o zamiarze skorzystania z ulgi na złe długi, przygotowujemy zestawienie faktur uzgodnionych z dłużnikiem ([link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 2 Zawiadomienie dluznika o zamiarze skorzystania z ulgi.pdf]wzór nr 2[/link]).

- Monitorujemy, czy w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia dłużnik nie uregulował należności (kontaktujemy się z klientem, sprawdzamy rozrachunki).

[b]Etap 3. Gdy dłużnik nie zapłaci[/b]

- Korygujemy podatek należny – za okres rozliczeniowy, w którym upłynęło 14 dni od daty otrzymania zawiadomienia przez dłużnika, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym uzyskaliśmy potwierdzenie odbioru zawiadomienia przez dłużnika. Wraz z deklaracją, w której robimy korektę, wysyłamy zawiadomienie do urzędu skarbowego o tej korekcie ([link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 3 Zawiadomienie urzedu skarbowego o korekcie.pdf]wzór nr 3[/link]).

- Zawiadamiamy dłużnika o korekcie w ciągu siedmiu dni od jej dokonania ([link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 4 Zawiadomienie dluznika o dokonanej korekcie.pdf]wzór nr 4[/link]).

- Przesyłamy pismo do urzędu skarbowego wraz z kopią zawiadomienia dłużnika o dokonanej korekcie ([link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 5 Kopia zawiadomienia dluznika przesylana do urzedu skarbowego.pdf]wzór nr 5[/link]).[/ramka]

[ramka][b]Zobacz wzory:[/b]

[link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 1 Weryfikacja w urzedzie skarbowym.pdf]WZÓR nr 1. Weryfikacja w urzędzie skarbowym[/link]

[link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 2 Zawiadomienie dluznika o zamiarze skorzystania z ulgi.pdf]WZÓR nr 2. Zawiadomienie dłużnika o zamiarze skorzystania z ulgi[/link]

[link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 3 Zawiadomienie urzedu skarbowego o korekcie.pdf]WZÓR nr 3. Zawiadomienie urzędu skarbowego o korekcie[/link]

[link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 4 Zawiadomienie dluznika o dokonanej korekcie.pdf]WZÓR nr 4. Zawiadomienie dłużnika o dokonanej korekcie[/link]

[link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/wzory_us/WZOR nr 5 Kopia zawiadomienia dluznika przesylana do urzedu skarbowego.pdf]WZÓR nr 5. Kopia zawiadomienia dłużnika przesyłana do urzędu skarbowego[/link] [/ramka]

[i]Autorka jest biegłym rewidentem, doradcą podatkowym w KDA sp. z o.o. w Poznaniu[/i]

[ramka][b]Czytaj także: [/b][link=http://www.rp.pl/artykul/56138,558525-Nie-powinno-byc-podatku-przy-przejeciu-wierzytelnosci.html]Nie powinno być podatku przy przejęciu wierzytelności[/link][/ramka]