[b]– Czy architekt prowadzący osobiście działalność gospodarczą (VAT-owiec), który świadczy usługi dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, musi zainstalować kasę fiskalną?
Czy obowiązek ten istnieje także wtedy, gdy wystawia tym osobom faktury VAT? Czy obowiązuje go limit zwolnienia do 40 tys. zł?
Czy jeżeli wystawia faktury, to obowiązku posiadania kasy nie ma, bo jest to usługa już udokumentowana fakturą? [/b]– pyta czytelnik.
Zasadniczo architekt, który świadczy usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (tzw. sprzedaż detaliczna), musi mieć zainstalowaną kasę fiskalną (zgodnie z art. 111 ust. 8 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link]). Jest zwolniony z tego obowiązku tylko wtedy, gdy spełnia jeden z warunków, które tu omówimy.
[srodtytul]Ze względu na obroty[/srodtytul]
Z obowiązku instalowania kas jest zwolniony w bieżącym roku architekt, którego sprzedaż detaliczna w 2009 r. nie przekroczyła 40 tys. zł, a wcześniej nie musiał ewidencjonować obrotów w kasie. Uwaga: limit 40 tys. zł obowiązuje również w trakcie 2010 r. i jeżeli architekt go przekroczy, będzie musiał zainstalować kasę.
Jeżeli architekt dopiero w tym roku rozpoczął albo rozpocząłby swoją działalność, nie musi mieć kasy tak długo, jak długo jego obroty ze sprzedaży detalicznej nie przekroczą 20 tys. zł.
[srodtytul]Rzeczoznawstwo na fakturę[/srodtytul]
W kasie nie trzeba ewidencjonować usług rzeczoznawstwa (PKWiU ex 74.2, zgodnie z poz. 18 załącznika do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=9C9F4B96EC39B91C81674D1581EBDBCB?id=336368]rozporządzenia ministra finansów z 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, DzU nr 224, poz. 1797)[/link]. Warunek: żeby usługi te były w całości dokumentowane fakturą.
Jeśli oprócz tego architekt świadczyłby inne usługi, nie musi mieć kasy tylko wtedy, gdy wspomniane usługi rzeczoznawstwa stanowiły w 2009 r. ponad 70 proc. jego sprzedaży detalicznej.
[srodtytul]50 fakturowanych operacji[/srodtytul]
Nie trzeba ewidencjonować w kasie usług, które są wprawdzie świadczone na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, ale są dokumentowane fakturami. Warunkiem jest jednak, by:
- na fakturze były dane identyfikujące odbiorcę,
- liczba wszystkich takich operacji w 2009 r. nie przekroczyła 50,
- w 2009 r. usługodawca miał mniej niż 20 odbiorców tych usług.
Warunki te trzeba spełnić łącznie, a wynikają one z poz. 35 załącznika do rozporządzenia z 23 grudnia 2009 r.
Jeśli architekt zaczynałby dopiero teraz (tzn. w drugiej połowie 2010 r.) wykonywać swoje usługi, to:
- liczba wszystkich operacji dokumentowanych fakturą nie mogłaby do końca 2010 r. przekroczyć 25,
- liczba odbiorców tych usług nie mogłaby do końca 2010 r. przekroczyć 10.
[b]Za pośrednictwem rachunku[/b]
Architekt nie musi też mieć kasy, jeżeli świadczy usługi, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej. Trzeba jednak spełnić łącznie następujące warunki:
- zapłata musi wpływać na rachunek bankowy architekta lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej,
- z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje musi jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie transakcji dotyczyła zapłata,
- architekt nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług w kasie przed 1 stycznia 2010 r.
Wynika to z poz. 38 załącznika do rozporządzenia z 23 grudnia 2009 r.
[srodtytul]I faktura, i kasa[/srodtytul]
Jeśli architekt nie spełnia żadnego z tych warunków, to musi ewidencjonować obroty w kasie fiskalnej i nie zwalnia go z tego nawet to, że jednocześnie dokumentuje je fakturami (należy się domyślać, że wystawia je na żądanie klientów, czyli zgodnie z art. 106 ust. 4 ustawy o VAT, bo zasadniczo podatnicy VAT nie muszą wystawić faktur osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej).
Z żadnego przepisu nie wynika, by wystawianie faktur zwalniało z obowiązku posiadania kas (oprócz oczywiście wspomnianego wyjątku wynikającego z poz. 35 załącznika do rozporządzenia z 23 grudnia 2009 r.). W takiej sytuacji należy jedynie pamiętać o tym, by spiąć paragon z kasy fiskalnej (nie wydajemy go klientowi) z kopią faktury, żeby uniknąć podwójnego opodatkowania tego samego obrotu.
