W praktyce często zdarza się, że maszyny lub urządzenia o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, zaklasyfikowane jako środki trwałe, zostają uszkodzone jeszcze w okresie gwarancyjnym. Jeśli nie jest możliwa ich naprawa, konieczne jest dokonanie wymiany wadliwego środka trwałego na nowy.

[srodtytul]Można kontynuować... [/srodtytul]

Przepisy[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893 ] ustawy o CIT[/link] nie precyzują, jak w takiej sytuacji amortyzować wymieniony środek trwały.

Biorąc jednak pod uwagę, że otrzymany w ramach gwarancji towar jest ekwiwalentem wadliwego, najbardziej uzasadnione jest kontynuowanie odpisów amortyzacyjnych.

Jest to bowiem środek trwały nabyty na tej samej podstawie co wadliwy, tożsamy co do rodzaju i służący realizacji tych samych celów gospodarczych.

[srodtytul]...albo rozliczać od nowa [/srodtytul]

Jako alternatywne rozwiązanie wskazuje się, aby w momencie, gdy uszkodzony środek trwały zostanie wyłączony z użytkowania, wykreślić go z ewidencji, a następnie wprowadzić nowy, po dostarczeniu go przez producenta (np. [b]Urząd Skarbowy w Kętrzynie w interpretacji z 25 kwietnia 2006 r., US.III/415-21/06, oraz Pierwszy Śląski Urząd Skarbowy w interpretacji z 28 września 2006 r., PSUS/PB-RI-PDP/423 271/P/268/06/APM/104273[/b]).

[srodtytul]Jak określić wartość [/srodtytul]

Przepisy ustawy o CIT nie wskazują jednak, jak w takiej sytuacji określić wartość początkową środka trwałego. Wymiana gwarancyjna nie może być bowiem utożsamiana z żadną z form nabycia, o których mowa w art. 16g ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, m.in. z nieodpłatnym nabyciem lub wytworzeniem we własnym zakresie.

Jeśli wymieniony w ramach gwarancji nowy środek trwały zostanie wprowadzony do ewidencji, nie powinno dochodzić do zmiany jego wartości.

W związku z czym wartość początkową nowego środka trwałego należy określić w takiej samej wysokości, jak wycofanego z użytku.

W razie wymiany gwarancyjnej środka trwałego nie ma potrzeby korygowania kosztów podatkowych o odpisy amortyzacyjne dokonane do momentu wyłączenia wadliwego urządzenia z użytkowania.

W dacie dokonywania tych odpisów środek trwały służył wykonywaniu działalności gospodarczej przez podatnika, w związku z czym istniał związek kosztu z przychodem.

[srodtytul]Część odpisów nie jest kosztem[/srodtytul]

Ponieważ wadliwy środek trwały był już częściowo zamortyzowany, trzeba pamiętać, aby suma odpisów nie przewyższała jego wartości początkowej. Jest na to kilka sposobów, np. amortyzowanie nowego środka trwałego do jego wartości początkowej pomniejszonej o już dokonane odpisy od starego środka trwałego.

Inne, wskazywane w praktyce rozwiązanie to dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nowego środka trwałego w tej samej wysokości co uprzednio od wadliwego urządzenia.

Należy jednakże pamiętać o art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na ich nabycie, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Przepis ten odnosi się do sytuacji, w której podatnik ostatecznie nie ponosi ciężaru finansowego związanego z nabyciem lub wytworzeniem środka trwałego.

Powoduje to, że [b]suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych od nowego i wymienionego składnika majątku nie powinna przekroczyć pierwotnej wartości początkowej środka trwałego[/b].

Dlatego organy podatkowe wskazują, że amortyzacja nowego urządzenia nie będzie zaliczana do kosztów od wartości stanowiącej sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych od wadliwego środka trwałego.

Nie wskazują jednak, w jaki sposób należy rozliczać takie odpisy.

Przykładowo za koszt podatkowy można uznawać dopiero odpisy amortyzacyjne dokonane od momentu przekroczenia wartości stanowiącej sumę odpisów od środka wycofanego.

To rozwiązanie wymaga wyłączenia z kosztów podatkowych wcześniejszych odpisów od nowego środka trwałego.

[srodtytul]Skutek ten sam [/srodtytul]

[b]Niezależnie od przyjętego rozwiązania efekt podatkowy będzie ten sam: suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych od nowego i wymienionego środka trwałego nie będzie przekraczała jego wartości początkowej.

Dlatego wobec braku podstawy prawnej dla określenia wartości początkowej otrzymanego w ramach wymiany gwarancyjnej środka trwałego kontynuacja dotychczasowych odpisów amortyzacyjnych nie powinna być kwestionowana.[/b]

[i]Autorka jest doradcą podatkowym w MDDP Doradztwo Podatkowe[/i]