Cel wsparcia może być bardzo różny – byleby mieścił się w pojęciu działalności socjalnej. A to jest bardzo szerokie.
[srodtytul]Pieniądze z funduszu [/srodtytul]
Od 22 sierpnia br. art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT zwalnia z podatku „wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych”. Limit zwolnienia to 380 zł rocznie.
Nowość to zwolnienie z podatku świadczeń pieniężnych (wcześniej nieopodatkowane były tylko finansowane z funduszu świadczenia rzeczowe). To spore ułatwienie dla firm. Wystarczy, że dadzą pracownikowi pieniądze, a ten sam już będzie najlepiej wiedział, czego potrzebuje. Nie ma jednak pełnej swobody przy ich wydawaniu. Przepis mówi bowiem o świadczeniach otrzymanych „w związku z finansowaniem działalności socjalnej”. Cóż to takiego?
Definicję pojęcia „działalność socjalna” znajdziemy w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie z art. 2 tej ustawy oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.
[srodtytul]Działalność socjalna [/srodtytul]
Co więc wchodzi w zakres działalności socjalnej? Sfinansowanie wczasów, karnetu na basen, biletu do teatru, czesnego za przedszkole, remontu mieszkania. Dużo zależy od tego, co jest w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Powinien on określać, na jakie cele można przeznaczyć pieniądze i komu przysługują. A zakładowy fundusz świadczeń socjalnych może utworzyć każdy pracodawca.
Reasumując, [b]jeśli dofinansowanie z funduszu jest zgodne z regulaminem i wchodzi w zakres działalności socjalnej, pracodawca nie musi doliczać przekazanych pieniędzy do wynagrodzenia pracownika[/b] i pobierać od nich zaliczki na PIT. Musi jednak pamiętać, że jako płatnik odpowiada za rozliczenie z urzędem. Warto więc, aby pracownik przedstawił mu dokument (rachunek lub fakturę), z którego wynika, na co przeznaczył pieniądze. Przepisy nie wprowadzają wprawdzie takiego wymogu, ale może się to przydać w razie ewentualnej kontroli.
[srodtytul]Inne preferencje [/srodtytul]
Zwolnione z podatku są też pieniądze wypłacone z funduszy związków zawodowych. Limit jest wspólny (obejmuje też świadczenia rzeczowe) – 380 zł rocznie.
Nowelizacja obejmuje dochody uzyskane od 1 stycznia br. Przy wyliczaniu limitu trzeba więc uwzględnić wszystkie przekazane w tym roku świadczenia.
Nowe przepisy wprowadziły też zwolnienie dla zapomóg wypłacanych z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej. Przysługuje jednak tylko pracownikom należącym do tej organizacji. Limit zwolnienia to 638 zł rocznie.
Oczywiście nowe preferencje nie wykluczają korzystania z innych zwolnień. Jeśli więc pracodawca dofinansuje z funduszu obóz lub kolonie dziecka pracownika, to nieopodatkowana może być cała kwota (art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o PIT).
[ramka][b]Każdemu po równo[/b]
Czy przy rozdzielaniu wsparcia pracodawca powinien uwzględniać kryterium socjalne? Przypomnijmy, że zgodnie z art. 8 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3302040F7A15AC15A0B6E4628D6A70EE?id=74017]ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych[/link] przyznawanie ulgowych usług i świadczeń uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej uprawnionej osoby. [b]Jak czytamy w wyroku Sądu Najwyższego z 20 sierpnia 2001 r. (I PKN 579/00)[/b]: „Pracodawca administrujący środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie może ich wydatkować niezgodnie z regulaminem zakładowej działalności socjalnej, którego postanowienia nie mogą być sprzeczne z zasadą przyznawania świadczeń według kryterium socjalnego, to jest uzależniającego przyznawanie ulgowych usług i świadczeń wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu (...) Jest to tzw. kryterium socjalne, którego przyjęcie przez ustawodawcę prowadzi do wniosku, że jest wykluczone przyznawanie ulgowych usług i świadczeń z Funduszu ogółowi zatrudnionych w tej samej wysokości, według zasady „każdemu po równo”.
[b]Ale w wyroku z 23 października 2008 r. (II PK 74/08) Sąd Najwyższy przedstawił inny pogląd[/b]. Stwierdził bowiem, że art. 8 ust. 1 ustawy o zfśs określający zasady przyznawania usług i świadczeń, nie odnosi się do całości działalności socjalnej zakładu pracy. Dotyczy wyłącznie przyznawania ulgowych usług i świadczeń, co powinno być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania ze środków funduszu. Oczywiście jest dopuszczalne przeznaczenie w regulaminie całości środków funduszu na ulgowe usługi (świadczenia) i wówczas zastosujemy zasadę przyznawania świadczeń według tzw. kryterium socjalnego. Natomiast wtedy, gdy regulamin przewiduje wydatkowanie środków na inne jeszcze cele, mieszczące się w ramach działalności socjalnej – może on ustalać inne zasady korzystania z tych świadczeń, np. to, że są powszechnie dostępne na równych zasadach.
Jak czytamy w wyroku: „kryterium socjalne, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, odnosi się jedynie do przyznawania ulgowych świadczeń i usług, nie dotyczy ono natomiast innych świadczeń i usług, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy”. [/ramka]
masz pytanie, wyślij e-mail do autora
[mail=p.wojtasik@rp.pl]p.wojtasik@rp.pl[/mail]