Wiele osób znalazło się w takiej sytuacji jak Piotr J., który w rok po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej sprowadził używany samochód osobowy z innego kraju członkowskiego. Jak przyznaje, wartość pojazdu, którą wtedy wskazał, odbiegała od realnej ceny rynkowej i tej, którą w rzeczywistości zapłacił. A ponieważ auto wymagało dalszych napraw, sprzedał je w niespełna pół roku od nabycia.

Teraz jednak chciałby wszystko uregulować. W liście do redakcji pyta: „czy w razie złożenia korekty deklaracji i zapłacenia różnicy w akcyzie będę mógł się ubiegać o zwrot akcyzy w związku ze zmianą jej stawek i orzeczeniem ETS?”. Tak, ale pod pewnymi warunkami.

[srodtytul]Deklaracja czy zgłoszenie[/srodtytul]

Przede wszystkim istotne jest to, skąd sprowadziliśmy samochód osobowy: czy z innego państwa UE, dokonując tym samym wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru, czy też z kraju spoza Wspólnoty (np. Rosji lub USA). W tej ostatniej sytuacji następuje bowiem import towaru. Ta z pozoru niewielka różnica ma istotne znaczenie z punktu widzenia rozliczenia z urzędem celnym.

W pierwszym wypadku w grę będzie bowiem wchodziła korekta złożonej wcześniej deklaracji w podatku akcyzowym (na formularzu AKC) i dopłata tego podatku.

W drugim zaś konieczne będzie złożenie wniosku o zmianę zgłoszenia celnego, a to się będzie wiązało ze zmianą deklarowanej pierwotnie wysokości cła, akcyzy i VAT.

Jeśli zatem kupiliśmy auto w innym kraju Wspólnoty (np. w Niemczech czy Belgii), to w urzędzie celnym należy złożyć korektę deklaracji podatku akcyzowego, wyraźnie zaznaczając na formularzu, że jest to korekta deklaracji. Nie należy zrażać się tym, że na formularzu nie ma odpowiedniego okienka. Zaznaczyć można to bowiem odręcznie. Ważne, aby dokonać korekty przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło wewnątrzwspólnotowe nabycie pojazdu. Po przekroczeniu tego terminu korekta nie będzie już bowiem możliwa.

Nie zapomnijmy przy tym o dołączeniu pisemnego uzasadnienia przyczyn korekty, bo tego wymaga art. 81 § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7B56DE5E700CBA6154F70D2B73C5D8AD?id=176376]ordynacji podatkowej[/link]. Jest to ważne, ponieważ zgodnie z art. 16a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F7875AC38E21D8F7224232E371A73333?id=186065]kodeksu karnego skarbowego (DzU z 2007 r. nr 111, poz. 765 ze zm.)[/link] karze za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe nie podlega osoba, która złożyła prawnie skuteczną korektę deklaracji podatkowej wraz z uzasadnieniem przyczyny korekty i w całości uiściła, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie.

[srodtytul]Jak liczyć dopłatę i nadpłatę [/srodtytul]

[b]Najpierw trzeba jednak wyliczyć należny podatek akcyzowy z tytułu sprowadzenia do kraju samochodu według zakwestionowanego przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości (wyrok z 18 stycznia 2007 r., sygn. C-313/05) wzoru.[/b]

Ustalał on wysokość podatku akcyzowego w zależności od pojemności silnika i wieku sprowadzonego auta. Sprawiał, że akcyza mogła wynosić nawet 65 proc. wartości pojazdu (ETS zarzucił nam wtedy dyskryminowanie pod względem podatkowym samochodów używanych sprowadzonych do Polski z innych państw Unii i nakazał ujednolicenie zasad oraz zwrot części nadpłaconej akcyzy).

Do tej kwoty należy doliczyć odsetki za zwłokę – od dnia, w którym upłynął termin zapłaty podatku z tytułu wewnątrz-wspólnotowego nabycia towaru, do dnia korekty deklaracji (obecnie wynoszą one 10 proc. w skali roku).

Dopiero uregulowanie podatku w prawidłowej wysokości otwiera nam możliwość wystąpienia do urzędu celnego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty. W tym celu trzeba również złożyć korektę deklaracji w podatku akcyzowym i wyliczyć różnicę między tym, ile zapłaciliśmy pierwotnie (w wypadku Piotra J. – skorygowanej kwoty podatku), a tym, ile byśmy zapłacili, gdyby sprowadzony samochód był opodatkowany tak, jak wówczas były opodatkowane auta na rynku krajowym (tzn. w zależności od pojemności silnika; było to 3,1 proc. dla pojazdów o pojemności do 2000 cm sześc. oraz 13,6 – dla tych z wyższą pojemnością).

Do wyliczenia przysługującej nam nadpłaty powinien tym razem posłużyć wzór z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=276280]ustawy o zwrocie nadpłaty w podatku akcyzowym zapłaconym z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego albo importu samochodu osobowego (DzU z 2008 r. nr 118, poz. 745)[/link].

Niestety, skorygowanie deklaracji i zapłata podatku wraz z odsetkami nie zawsze są możliwe, a nawet jeżeli to zrobimy, to i tak będzie nieskuteczne. Chodzi o sytuacje, w których prawo do korekty ulega zawieszeniu (art. 81b ordynacji).

Mianowicie nie można jej dokonać, gdy trwa postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą. Oznacza to, że osoba, która zaniżyła wartość sprowadzonego auta i teraz chce to naprawić, powinna to zrobić, zanim przyjdzie do niej urząd celny lub skarbowy, by skontrolować prawidłowość rozliczenia tej transakcji albo to, skąd wzięliśmy pieniądze na zakup tego samochodu bądź też czy sprzedając auto przed upływem sześciu miesięcy, zapłaciliśmy podatek dochodowy.

[ramka][b]Komentuje Michał Krzewiński, doradca podatkowy w Pricewaterhouse-Coopers[/b]

Cała operacja musi przebiegać według określonej kolejności. Najpierw trzeba złożyć korektę deklaracji (pierwsza korekta) oraz zapłacić zaległy podatek wraz z odsetkami, a dopiero potem można się ubiegać o stwierdzenie nadpłaty i jej zwrot. Nie ma jednak przeciwwskazań, aby drugą korektę deklaracji i wniosek o stwierdzenie nadpłaty złożyć razem. Można to zrobić jednego dnia, ale pod warunkiem że tego samego dnia zapłacimy też wynikającą z pierwszej korekty należność razem z odsetkami. Osoba, która złoży korektę wraz z pisemnym wyjaśnieniem i zapłaci akcyzę od wyższej wartości sprowadzonego auta, będzie mogła złożyć kolejną korektę deklaracji wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty i jeżeli tylko spełni wszystkie wymogi określone w ordynacji, to nie widzę powodu, dla którego naczelnik urzędu celnego miałby odmówić stwierdzenia nadpłaty.[/ramka]

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: [mail=g.lesniak@rp.pl]g.lesniak@rp.pl[/mail][/i]