Pełnomocnik przyda się nie tylko do doręczeń i podpisywania deklaracji

Taka osoba nie tylko podpisze deklarację podatkową i ją złoży w imieniu podatnika, ale też odbierze pisma podatkowe – i to nie tylko wtedy, gdy wyjedziemy na dłużej za granicę. Dopilnuje też innych spraw, np. złoży odwołanie, podjedzie do urzędu, by dowieźć brakujący dokument itp.

Działanie przez pełnomocnika jest możliwe we wszystkich tych wypadkach, które nie wymagają osobistego działania podatnika. Kiedy sami musimy coś zrobić? Przepisy tego nie wyjaśniają. W praktyce przyjmuje się, że podatnik musi stawić się osobiście, gdy organy podatkowe chcą go przesłuchać.

[srodtytul]Kto może nas zastąpić...[/srodtytul]

Pełnomocnikiem przedsiębiorcy może być tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Zdolność tę ocenia się według przepisów prawa cywilnego. Pełnomocnikiem może być zatem taka osoba, która ukończyła 18 lat i nie orzeczono w stosunku do niej ubezwłasnowolnienia (częściowego lub całkowitego).

Skoro pełnomocnikiem może być tylko osoba fizyczna, nie można ustanowić nim biura rachunkowego. Może nim być natomiast osoba, która to biuro prowadzi lub jest w nim zatrudniona. [b]Pełnomocnikiem podatnika może być również doradca podatkowy, radca prawny lub adwokat.[/b]

Pełnomocnikiem podatnika w postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu towarów, może być także agent celny.

Udzielając pełnomocnictwa, trzeba wskazać jego zakres. To bardzo ważne. Jeśli zrobimy to nieprawidłowo, może się okazać, że zamiast ułatwić sobie życie, pogorszymy. Pełnomocnik – gdy będzie posiadał pełnomocnictwo do odbierania pism podatkowych – nie będzie np. mógł złożyć odwołania. Skutek będzie taki, że organ odwoławczy nie rozpatrzy go.

[srodtytul]... i w jakim zakresie[/srodtytul]

Podatnik może swobodnie kształtować zakres, w jakim pełnomocnik będzie uprawniony do działania w jego imieniu. Musi jednak pamiętać, aby zakres udzielonego pełnomocnictwa nie przekraczał zakresu czynności, do których dokonywania uprawniony jest sam podatnik.

Przedsiębiorca może udzielić pełnomocnictwa ogólnego (czyli do działania w takim zakresie, w jakim może działać, sam będąc stroną postępowania) albo pełnomocnictwa do poszczególnych kategorii czynności, np. do doręczeń itp.

[b]Czynności dokonane przez pełnomocnika są równoważne z działaniami podatnika.[/b] Oznacza to, że wszelkie czynności pełnomocnika pociągają za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

[wyimek]Pełnomocnictwa udziela siękonkretnej osobie. Trzeba zatem podać jej imię i nazwisko, numer dowodu osobistego i adres.[/wyimek]

Podatnik mający pełnomocnika może działać razem z nim, podejmować czynności z pominięciem pełnomocnika albo nawet negować te jego czynności, z którymi się nie zgadza. Może na przykład w każdym czasie cofnąć odwołanie złożone przez pełnomocnika.

[srodtytul]Na piśmie lub ustnie[/srodtytul]

Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu. Oznacza to, że w aktach sprawy musi się pojawić informacja o tym, kto został umocowany do reprezentowania podatnika i w jakim zakresie. Z przepisów nie wynika, by pełnomocnictwo miało być udzielone w jakiejś szczególnej formie. Wydaje się więc, że wystarczy zwykła forma pisemna z jednoznacznym wskazaniem osoby pełnomocnika.

[b]Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa.[/b] Sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa może tylko adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy. Warto pamiętać, że dołączenie do akt pełnomocnictwa należy do obowiązków pełnomocnika, a organ podatkowy nie ma obowiązku podejmowania poszukiwań i sprawdzania, czy ewentualnie innym organom nie zostało złożone pełnomocnictwo strony. Wynika tak z [b]wyroku NSA z 21 maja 2004 r. (I SA/Wr 1649/02).[/b]

[srodtytul]Do kogo trafi korespondencja[/srodtytul]

Jeśli przedsiębiorca ustanowi pełnomocnika, pisma doręcza się temu pełnomocnikowi. Jeśli ma kilku pełnomocników, powinien wskazać jednego z nich jako właściwego w sprawie doręczeń. Inaczej organ podatkowy doręczy pismo pełnomocnikowi wybranemu według własnego uznania. [b]Co do zasady ustanowienie pełnomocnika jest fakultatywne. W ordynacji podatkowej znalazł się jednak przepis, który zobowiązuje do ustanowienia pełnomocnika do spraw doręczeń.[/b]

Przedsiębiorca zobowiązany jest tak postąpić, jeśli wyjeżdża za granicę na okres co najmniej dwóch miesięcy. To podatnik musi poinformować organ podatkowy o ustanowieniu takiego pełnomocnika. W przeciwnym razie wszelka korespondencja (pisma związane z trwającym postępowaniem) będzie kierowana na adres nieobecnego w kraju podatnika.

[srodtytul]W sprawach fiskusa[/srodtytul]

Przedsiębiorca może też ustanowić pełnomocnika do podpisywania deklaracji podatkowych. Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji oraz zawiadomienie o odwołaniu tego pełnomocnictwa przedsiębiorca powinien dostarczyć organowi podatkowemu właściwemu w sprawach podatku, którego dana deklaracja dotyczy.

[ramka][b]Trzeba uiścić opłatę skarbową[/b]

[b]Od dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa przedsiębiorca powinien uiścić opłatę skarbową. Obowiązek jej zapłaty powstaje w tym wypadku z chwilą złożenia dokumentu w organie podatkowym. Opłata od każdego pełnomocnictwa wynosi 17 zł.[/b] W razie złożenia do akt sprawy sądowej jednego dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa więcej niż jednemu pełnomocnikowi należna jest jednokrotna wysokość opłaty skarbowej. Będzie tak jednak tylko wtedy, gdy pełnomocnicy uprawnieni są do łącznego działania wynikającego z treści pełnomocnictwa. W razie natomiast samodzielnego działania każdego z pełnomocników należna jest wielokrotność opłaty skarbowej, uzależniona od liczby pełnomocników wymienionych w jednym pełnomocnictwie. Potwierdził to prezydent miasta Bielsko-Biała w [b]interpretacji z 14 maja 2007 r. (DB.VI-3120/19/07/OS)[/b]. [/ramka]