Przedsiębiorca może złożyć wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji. Wniosek taki musi być jednak solidnie umotywowany – musimy wykazać istnienie interesu publicznego lub ważnego interesu własnego przemawiającego za odroczeniem terminu płatności kwoty wynikającej z decyzji. Także organ podatkowy może – biorąc pod uwagę istnienie wspomnianych przesłanek – wstrzymać wykonanie decyzji z urzędu.
Wbrew pozorom wstrzymanie wykonania decyzji wcale nie jest tak korzystne dla podatnika, jak wydaje się to na pierwszy rzut oka. Mimo wstrzymania odsetki od zaległości podatkowej wciąż są naliczane. Może się zatem okazać, że po przegranej sprawie przed organem II instancji (lub przed sądem administracyjnym) przedsiębiorca będzie zobowiązany do zapłaty nie tylko samej kwoty podatku, ale także często niemałych odsetek od zaległości podatkowej. Co więcej, wstrzymanie wykonania decyzji w tym trybie jest w pełni uzależnione od uznania organu, na co wskazują pojęcia „ważnego interesu strony” czy „interesu publicznego”.
[srodtytul]Lepiej jest zabezpieczyć[/srodtytul]
Korzystniejszym rozwiązaniem wydaje się więc wstrzymanie wykonania decyzji w trybie poprzedzonym przyjęciem przez organ podatkowy na wniosek podatnika zabezpieczenia wykonania zobowiązania wynikającego z decyzji wraz z odsetkami za zwłokę (ustanowieniem hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego korzystającego z pierwszeństwa zaspokojenia albo jednej z możliwych form zabezpieczenia).
Zabezpieczenie może mieć formę: gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, poręczenia banku, weksla z poręczeniem wekslowym banku, czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku, zastawu rejestrowego na prawach z papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski – według ich wartości nominalnej, depozytu w gotówce. Wyboru formy zabezpieczenia dokonuje podatnik.
Przyjęcie zabezpieczenia skutkuje automatycznie wstrzymaniem wykonania decyzji, gdyż w tym przypadku jest ono obligatoryjne. Organ podatkowy decyduje więc „pośrednio” o wstrzymaniu wykonania decyzji, przyjmując zabezpieczenie lub odmawiając jego przyjęcia. [b]Wstrzymanie wykonania decyzji w tym trybie jest korzystniejsze dla podatnika, bo za okres zabezpieczenia nie są naliczane odsetki od zaległości podatkowej.[/b]
[srodtytul]Warto policzyć[/srodtytul]
Podatnik, który zamierza złożyć zabezpieczenie w związku z wnioskiem o wstrzymanie wykonania decyzji, powinien jednak ocenić opłacalność „uruchomienia” takiego zabezpieczenia. Może się bowiem okazać, że korzystniejsze będzie uiszczenie podatku, a następnie, w razie pozytywnego dla niego rozstrzygnięcia organu podatkowego II instancji lub sądu administracyjnego, otrzymanie zwrotu niesłusznie zapłaconego podatku wraz z oprocentowaniem. Warto mieć to na uwadze przed podjęciem decyzji o wystąpieniu o zabezpieczenie zobowiązania podatkowego.
Bez względu jednak na to w każdym z przypadków wstrzymania wykonania decyzji automatycznie ulega zawieszeniu postępowanie egzekucyjne, jeśli takie zostało wszczęte przez organ egzekucyjny.
[srodtytul]Będą zmiany[/srodtytul]
Z uwagi na niejednokrotnie krytykowany model wykonalności decyzji podatkowej w postępowaniu podatkowym, w przygotowaniu jest projekt ustawy zmieniającej ordynację podatkową. Nowelizacja ma uchylić wykonalność decyzji i w zamian wprowadzić dwie podstawowe zasady. Po pierwsze, wstrzymania wykonania decyzji w czasie trwania postępowania odwoławczego i po drugie – wykonalności decyzji ostatecznej. Analogicznie zatem jak w postępowaniu administracyjnym, decyzja nieostateczna organu podatkowego nie będzie podlegać wykonaniu.
Niestety podobnie jak obecnie, wstrzymanie wykonania decyzji nie będzie wpływać na naliczanie odsetek od zaległości podatkowej. W praktyce zatem zmieni się stosunkowo niewiele – wciąż jedynym skutecznym sposobem na zminimalizowanie kosztów wykonalności decyzji będzie wystąpienie z wnioskiem o zabezpieczenie zobowiązania podatkowego lub po prostu zapłacenie podatku, co – w pewnych sytuacjach – może okazać się bardziej opłacalne.
[ramka][b]Kiedy można złożyć wniosek [/b]
[b]Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji może być złożony zarówno wraz z odwołaniem od decyzji (lub po jego wniesieniu), jak i przed wniesieniem odwołania. [/b]Postanowienie o wstrzymaniu wykonania decyzji wydaje organ podatkowy, który wydał decyzję, lecz jedynie do czasu przekazania odwołania wraz z aktami sprawy właściwemu organowi odwoławczemu. W razie złożenia wniosku w późniejszym terminie o wstrzymaniu wykonania decyzji orzeka organ odwoławczy.
Wstrzymanie wykonania decyzji możliwe jest także na etapie składania skargi do sądu administracyjnego. W tym zakresie rozstrzygnięcie podejmuje albo organ II instancji, albo sąd. Odmowa wstrzymania wykonania decyzji przez organ II instancji nie pozbawia skarżącego możliwości złożenia wniosku do sądu. Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji w postępowaniu sądowo-administracyjnym nie wymaga złożenia stosownego zabezpieczenia zobowiązania podatkowego. [/ramka]
[i]Autor jest doradcą podatkowym w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy [/i]
