Zakład budżetowy mający status małego podatnika kupił w sierpniu ubiegłego roku środek trwały, który można jednorazowo zamortyzować. Ze względu na uproszczony sposób opłacania podatku CIT amortyzacji dokonano 31 grudnia 2007 r. Odpis ujęto w kosztach podatkowych w deklaracji CIT-8 za 2007 r. składanej w marcu 2008 r. W związku z tym zakład zapłacił mniejszy podatek w bieżącym roku, ale za rok poprzedni. Kiedy skorzystał z pomocy publicznej, czy w momencie dokonania odpisu amortyzacyjnego, czy składania deklaracji? Jest to ważne, gdyż tylko w ciągu dwóch miesięcy można uzyskać zaświadczenie o pomocy de minimis.

Mali podatnicy (oraz nowe firmy) mogą jednorazowo zamortyzować środki trwałe zaliczone do grup 3 – 8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych. Łączna kwota odpisów nie powinna przekroczyć 50 tys. euro w danym roku podatkowym. Rozwiązanie to jest pomocą publiczną de minimis w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego. Dokonanie jednorazowego odpisu amortyzacyjnego wpłynie więc na wysokość przysługującego wsparcia.

Przypomnijmy, że pomoc de minimis jest pomocą publiczną, której łączna wysokość w okresie trzech lat podatkowych nie może przekroczyć równowartości 200 tys. euro (100 tys. euro w sektorze transportu drogowego).

Podatnicy korzystający z jednorazowej amortyzacji powinni uzyskać zaświadczenie o pomocy de minimis. Zaświadczenie to służy monitorowaniu limitu uzyskanego wsparcia, a jego brak może doprowadzić do sytuacji, w której udzielona pomoc przekroczy 200 tys. euro. Wtedy byłaby bezprawna i w konsekwencji podlegałaby zwrotowi wraz z odsetkami.

Obowiązek wydawania zaświadczeń stwierdzających, że wsparcie jest pomocą de minimis, został nałożony na podmioty, które jej udzielają, przez art. 5 ust. 3 ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 59, poz. 404 ze zm., dalej ustawa o pomocy publicznej). W myśl § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 20 marca 2007 r. (DzU nr 53, poz. 354), w przypadku pomocy w formie ulgi podatkowej przyznawanej na podstawie aktu normatywnego bez wymogu wydania decyzji, podmiot udzielający tej pomocy wydaje zaświadczenie z urzędu w terminie dwóch miesięcy od dnia jej udzielenia. Jednocześnie beneficjent pomocy może wystąpić o wydanie zaświadczenia o pomocy de minimis przed upływem tego terminu.

Przez dzień udzielenia pomocy – w przypadku gdy jej udzielenie w formie ulgi podatkowej następuje na podstawie aktu normatywnego, bez wymogu wydania decyzji – należy, zgodnie z regulacjami ustawy o pomocy publicznej, rozumieć dzień:

1. w którym zgodnie z odrębnymi przepisami upływa termin złożenia deklaracji albo innego dokumentu określającego wartość pomocy,

2. w którym zgodnie z odrębnymi przepisami upływa termin złożenia zeznania rocznego – w przypadku udzielenia pomocy w formie ulgi w podatku dochodowym,

3. faktycznego przysporzenia korzyści finansowych – w przypadku braku obowiązku złożenia deklaracji albo innego dokumentu określającego wartość pomocy.

W przypadku, o którym pisze czytelnik, naszym zdaniem należałoby przyjąć, że pomoc publiczna została udzielona – zgodnie z pkt 2 – w dniu upływu terminu złożenia zeznania rocznego, czyli w marcu 2008 r. Jednorazowa amortyzacja jest bowiem ulgą w podatku dochodowym. Jednak organy podatkowe uważają, że w takiej sytuacji zastosowany powinien być pkt 3. Ich zdaniem pomoc zostaje udzielona w momencie upływu terminu płatności podatku (zaliczki) za miesiąc, w którym dokonano jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, jaki faktycznie doprowadził do korzyści podatkowej. Ponieważ faktyczną korzyść czytelnik odniósł w marcu 2008 r. (z uwagi na uproszczony system opłacania podatku), dopiero wtedy jednorazowy odpis amortyzacyjny doprowadził do obniżenia jego zobowiązania podatkowego. Wydaje się więc, że w tym konkretnym wypadku obie opcje prowadzą do wniosku, iż pomoc publiczna została udzielona w marcu 2008 r.

Warto jednak zwrócić uwagę, że można mieć wątpliwości, czy przepis wykonawczy dotyczący wydawania zaświadczeń odnosi się do sytuacji opisanej w pytaniu. Organ podatkowy nie ma bowiem możliwości wydania zaświadczenia z urzędu, gdyż nie wie, czy podatnik skorzystał z jednorazowej amortyzacji. Na wątpliwości te zwrócił uwagę Dolnośląski Urząd Skarbowy w informatorze z listopada 2007 r., wskazując, że „przepisy ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, jak również przepisy wykonawcze do tej ustawy nie mogą mieć bezpośredniego zastosowania do wydawania przedmiotowych zaświadczeń”. Zdaniem urzędu do wydawania zaświadczeń o pomocy de minimis w formie jednorazowej amortyzacji powinny znaleźć zastosowanie przepisy ogólne ordynacji podatkowej. Przyjmując taki punkt widzenia, dwumiesięczny termin, o którym wspomina czytelnik, nie jest istotny.

Autorzy są doradcami podatkowymi, partnerami w Sendero tax & legal we Wrocławiu