Od początku 2008 r. wśród wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe – wymienianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) oraz w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT) – pojawiła się kolejna kategoria. Jest to dodatkowa opłata produktowa, o której mowa w ustawie o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (art. 23 ust. 1 pkt 16c ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 19c ustawy o CIT). Opłata ta – w wysokości 50 proc. kwoty należnej opłaty produktowej – nakładana jest przez głównego inspektora ochrony środowiska, gdy przedsiębiorcy wprowadzający sprzęt i organizacje odzysku sprzętu nie wykonają określonych obowiązków (nie osiągną określonego poziomu masy zużytego sprzętu i nie wpłacą opłaty produktowej). Firmy, które będą musiały zapłacić dodatkową opłatę produktową, nie zaliczą jej wartości do kosztów podatkowych.

Podobne rozwiązania już funkcjonują w ustawach podatkowych. Dotyczą one dodatkowej opłaty produktowej za brak sieci zbierania pojazdów, o której mowa w ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (art. 16 ust. 1 pkt 19b ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 pkt 16b ustawy o PIT) oraz dodatkowej opłaty, o której mowa w ustawie o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami (art. 16 ust. 1 pkt 19a ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 pkt 16a ustawy o PIT). Opłaty te nie zwiększą w żadnym razie kosztów podatkowych. Potwierdziło to Ministerstwo Finansów w piśmie z 12 sierpnia 2002 r. (PB3/PP1-545-MD-8214-55/02).

Tak samo jest z dodatkową opłatą produktową określoną w ustawie o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Ona również nie będzie kosztem podatkowym.

Przedsiębiorcy mają natomiast możliwość zaliczenia do kosztów podstawowej opłaty produktowej.

Obowiązek jej ponoszenia związany jest bowiem z uzyskiwaniem przychodów. Występuje zatem w tym wypadku związek przyczynowo-skutkowy między osiąganymi przychodami i kosztami ich uzyskania. Zwróciło na to uwagę Ministerstwo Finansów we wspomnianym wcześniej piśmie. Obowiązek ponoszenia podstawowych opłat produktowych funkcjonuje w ramach prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej i związany jest z realizacją decydującego pod względem podatkowym celu, jakim jest uzyskiwanie z tej działalności przychodów. Z przepisów ustaw podatkowych wynika jednoznacznie, że kosztami uzyskania przychodów są wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Kosztem podatkowym będą również opłaty rejestrowe uiszczane za wpis do rejestru przez przedsiębiorców wprowadzających sprzęt, zbierających sprzęt zużyty oraz prowadzących zakłady przetwarzania i działalność w zakresie recyklingu.

Wydatki związane z opłatami dotyczącymi wpisu do rejestru do kosztów zaliczą również prowadzący działalność w zakresie innych niż recykling procesów odzysku. Możliwość taką mają również organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego.