Jeśli proponuje on skonto za szybszą płatność, a nabywca z tego skorzysta, zapłaci mniej i tę niższą kwotę powinien wykazać na fakturze wewnętrznej.

Na niektórych fakturach dokumentujących wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) podawane są dwie kwoty do zapłaty. Jedna wynika z przemnożenia ilości towarów przez ich cenę jednostkową i podlega zapłacie w uzgodnionym przez strony terminie. Druga, niższa, jest kwotą do zapłaty, o ile nabywca zapłaci za wydany towar szybko, np. wciągu tygodnia.

Różnica pomiędzy obiema jest tzw. skontem, czyli kwotą, którą nabywca może zaoszczędzić pod warunkiem, że za towar zapłaci w krótszym czasie, niż wynika to z ogólnie obowiązujących w danej branży reguł.

Podatnik, który dokonuje WNT, jest zobowiązany do wystawienia faktury wewnętrznej z wyliczoną kwotą podatku należnego. W jaki sposób to zrobić, gdy dysponujemy fakturą z dwiema kwotami do zapłaty? Pamiętajmy, że przyjęcie właściwej podstawy opodatkowania jest istotne nie tylko dla prawidłowego wyliczenia podatku należnego, ale również naliczonego. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 2 ustawy o VAT kwotą podatku naliczonego jest także kwota podatku należnego z tytułu WNT.

Jak wynika z art. 31 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania WNT jest kwota, jaką nabywca jest zobowiązany zapłacić, przy czym przy ustalaniu tej podstawy stosuje się odpowiednio przepisy ogólne dotyczące podstaw opodatkowania (tak wynika z ust. 4). Podstawa opodatkowania WNT może więc być również zmniejszona o bonifikaty, opusty, uznane reklamacje czy skonta.

To, która z wymienionych na fakturze kwot zostanie zapłacona, zależy wyłącznie od woli kupującego. Jeżeli nie będzie zainteresowany zapłatą kwoty niższej przykrótkim terminie płatności, to podstawą opodatkowania WNT będzie wyższa kwota z wyszczególnionych na fakturze. Jeżeli natomiast nabywca zdecyduje się skorzystać z skonta, którym kusi dostawca, podstawą opodatkowania będzie kwota niższa.

Ponieważ niższa podstawa opodatkowania pociąga za sobą niższy podatek, fiskus może być zainteresowany dowodami potwierdzającymi poprawność przyjętego rozwiązania. Chodzi oczywiście o dowody zapłaty należnej sprzedawcy kwoty, z których wynikać będzie, że dotrzymano terminu umożliwiającego skorzystanie z skonta. Bo tylko w tym wypadku będzie można twierdzić, że niższa zapłacona kwota jest tą, którą nabywca był zobowiązany zapłacić, dotrzymując warunku ustalonego przez sprzedawcę.

Z reguły obowiązek podatkowy w WNT powstaje z dniem wystawienia faktury przez kontrahenta z innego kraju Wspólnoty. Faktury wystawiane przez podatników z innych krajów UE podają najczęściej kwoty w walutach obcych, natomiast fakturę wewnętrzną dokumentującą WNT należy wystawić w złotych. Sposób przeliczania kwot w walutach obcych na złote określa § 37 rozporządzenia ministra finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT. Bierze się pod uwagę średni kurs danej waluty ogłoszony przez NBP na dzień wystawienia faktury (przez zagranicznego kontrahenta). Gdy na dzień wystawienia faktury bieżący kurs średni waluty obcej nie został wyliczony i ogłoszony, stosuje się kurs wymiany ostatnio wyliczony i ogłoszony. Autor jest doradcą podatkowym, Kancelaria TAX s.c., Lublin

Z pisma Opolskiego Urzędu Skarbowego z 9 marca 2006 r. (PP/443-172-1-GK/05/06) wynika, że wystarczy, gdy je spełni przed złożeniem deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu WNT. Podobnego zdania był Urząd Skarbowy Łódź-Polesie (pismo z 12 czerwca 2006 r., USIII/443/VAT/329/44/2006ZK).

Urząd dodał, że gdy podatnik nabędzie uprawnienie do zastosowania skonta już po złożeniu deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w WNT, powinien wystawić korektę faktury wewnętrznej i rozliczyć rabat w rozliczeniu za okres, w którym ją wystawił. Przy korygowaniu obrotu powinien zastosować ten sam kurs przeliczeniowy, który wcześniej przyjął do rozliczenia faktury wewnętrznej. Ustalając, w jakim okresie pomniejszyć obrót o przyznane skonto, bezpieczniej jednak kierować się nie datą wystawienia wewnętrznej faktury korygującej, a datą nabycia prawa do skonta. Potwierdzają to wyjaśnienia Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach (pismo z 30 marca 2005 r., RO/443/48/2005): "o przesłankach zastosowania skonta można mówić dopiero po dokonaniu zapłaty przez nabywcę w ściśle określonym terminie wykazanym na fakturze. W takim wypadku obrót z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów należy zmniejszyć w miesiącu dokonania płatności uprawniającej do skonta i rozliczyć w miesiącu udzielenia skonta".

Również w decyzji Izby Skarbowej we Wrocławiu (z 11 grudnia 2006 r., PP II 443/1240/06) czytamy: "uwzględnienie rabatu powinno następować w rozliczeniu za okres, w którym rabat ten został udzielony. Moment wystawienia wewnętrznej faktury korygującej nie warunkuje okresu, w rozliczeniu za który rabat powinien zostać ujęty. (...) W przypadku gdyby z jakichkolwiek powodów wewnętrzna faktura korygująca została wystawiona w miesiącu innym niż miesiąc udzielenia rabatu - nie powinna ona być ujmowana w rozliczeniu za okres jej wystawienia, lecz w rozliczeniu za okres, w którym udzielono rabatu".

Dodajmy, że do wystawienia wewnętrznej faktury korygującej nie jest potrzebne wystawienie przez kontrahenta dodatkowych dokumentów potwierdzających udzielenie rabatu. Tak wynika z pisma Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach z 30 stycznia br. (RO/443-72/06): "do wystawionej wcześniej faktury wewnętrznej podatnik wystawia fakturę korygującą niezależnie od tego, czy kontrahent wystawi notę uznaniową, czy też nie". Podobny pogląd wyraził Drugi Urząd Skarbowy w Częstochowie w piśmie z 18 stycznia br. (DUS-PP/443/70/2006/PS): "wystawienie faktury korygującej przez dostawcę nie jest konieczne do skorygowania podstawy opodatkowania WNT, jeżeli na podstawie innych dokumentów - np. skonta wynikającego z faktury pierwotnej, wynika prawo podatnika do obniżenia podstawy opodatkowania".