Czy żółte certyfikaty można zaliczyć w koszty podatkowe

Takie stanowisko zajął Dyrektor Krajowej informacji Skarbowej w interpretacji z 21 maja 2018 r. (0111-KDIB1-1.4010. 93.2018.2.BK).

Z wnioskiem o interpretację wystąpiło przedsiębiorstwo energetyczne w rozumieniu ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, prowadzące działalność gospodarczą m.in. w zakresie obrotu energią elektryczną. Wnioskodawca zobowiązany jest do podejmowania działań związanych z wypełnieniem wynikających z przepisów prawa energetycznego obowiązków, polegających m.in. na uzyskiwaniu i przedstawianiu do umorzenia świadectw pochodzenia, potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z kogeneracji (tj. uzyskiwaniu tzw. żółtych certyfikatów) albo uiszczaniu opłat zastępczych z tych tytułów.

Uzyskane świadectwa pochodzenia (a dokładnie wynikające z nich prawa majątkowe) stanowią towar giełdowy w rozumieniu ustawy o giełdach towarowych i są przedmiotem obrotu.

W 2013 r. przedsiębiorca zdecydował o zainwestowaniu znacznych środków w nabycie dużej liczby żółtych certyfikatów. Certyfikaty te zostały nabyte głównie w celu realizacji obowiązku przedstawienia do umorzenia prezesowi URE.

Na podstawie ustawy z 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo Energetyczne oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 490) możliwość wykorzystania żółtych certyfikatów wydanych dla energii elektrycznej przed dniem wejścia w życie tej ustawy, tj. przed 29 kwietnia 2014 r. została „wygaszona".

W konsekwencji, posiadane przez wnioskodawcę prawa majątkowe przestały prezentować jakąkolwiek wartość rynkową, gdyż nie mogły już posłużyć jako prawa wykorzystywane do realizacji obowiązków ciążących na przedsiębiorstwie.

W związku z możliwością podjęcia przez prezesa URE decyzji o unicestwieniu przedmiotowych certyfikatów, powstała wątpliwość wnioskodawcy w przedmiocie możliwości zaliczenia wydatków na nabycie wskazanych certyfikatów oraz określenia wartości tego kosztu i momentu jego rozpoznania w czasie. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zanegował prawa do odliczenia opisanych wydatków. ?

Komentarz eksperta

Anna Korn, konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Istotą komentowanej interpretacji było ustalenie czy decyzja prezesa URE w przedmiocie unicestwienia nabytych praw majątkowych, tzw. żółtych certyfikatów, upoważni podatnika do zaliczenia wydatków na ich nabycie do kosztów uzyskania przychodów oraz określenia wartości tego kosztu i momentu jego rozpoznania w czasie.

Rozstrzygając kwestię możliwości zakwalifikowania jako koszt uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przez przedsiębiorstwo energetyczne na nabycie żółtych certyfikatów, należało zweryfikować czy spełniają one dyspozycję art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Jak zostało wskazane w stanie faktycznym, wydatki te poniesione zostały w związku z prowadzoną działalnością podatnika, w celu realizacji spoczywających na nim obowiązków, wynikających z prawa energetycznego. Uzasadnione koszty zakupu energii elektrycznej obejmują swoim zakresem m.in. poniesienie opłaty zastępczej, o której mowa w prawie energetycznym, a także koszty uzyskania i umorzenia świadectw pochodzenia energii elektrycznej. Bez poniesienia wskazanych kosztów uzyskanie przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej nie byłoby możliwe.

Unicestwienie żółtych certyfikatów nastąpiło z przyczyn niezależnych od podatnika i nie miał on możliwości przeciwdziałania i zapobieżenia utraty wartości tych certyfikatów. Dodatkowo, koszty te nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, zawierającym katalog kosztów niepodlegających zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.

Nie ulega więc wątpliwości, że wydatki związane z zakupem żółtych certyfikatów spełniają przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a tym samym powinny stanowić koszty uzyskania przychodów spółek energetycznych. Wartość wydatków poniesionych na nabycie żółtych certyfikatów, będzie więc kosztem uzyskania przychodu.

Z uwagi na zmianę przepisów prawa energetycznego posiadane przez wnioskodawcę prawa majątkowe utraciły wartość, a ich dalsze wykorzystywanie zostało uniemożliwione. Unicestwienie certyfikatów, zaliczanych przez podatnika do środków obrotowych, powinno być zatem traktowane na równi z likwidacją towarów. W związku z tym decyzja prezesa URE o unicestwieniu żółtych certyfikatów oraz w dalszej kolejności wydanie przez niego decyzji w tym temacie upoważnia podatnika do zaliczenia wydatków poniesionych na zakup żółtych certyfikatów w koszty podatkowe, w roku wydania przedmiotowej decyzji o unicestwieniu.

Podsumowując, wydatki na nabycie praw majątkowych tzw. żółtych certyfikatów, które w wyniku decyzji prezesa URE zostały unicestwione, stanowią koszt uzyskania przychodu przedsiębiorstwa energetycznego. Należy podzielić pogląd wyrażony w rozstrzygnięciu organu podatkowego, który zgodził się, że wskazane koszty związane z nabyciem żółtych certyfikatów to koszty potrącalne w roku podatkowym wydania przez prezesa URE decyzji o ich unicestwieniu i uznał stanowisko podatnika za prawidłowe w tym zakresie. ?