Rzeczpospolita: Czy wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika, który w trakcie miesiąca wraca z obniżonego do połowy wymiaru czasu pracy do pełnej aktywności (art. 1867 k.p.), należy ustalić tak samo jak tego, który dopiero się na niego udaje?
Patrycja Szałas-Maciąga: Zgodnie z art. 154 § 1 k.p. wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi odpowiednio 20 dni (160 godzin) – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, lub 26 dni (208 godzin) – przy co najmniej 10-letnim stażu. Przy czym wymiar urlopu dla osoby zatrudnionej na część etatu ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
Należy wziąć pod uwagę podstawę wymiaru urlopu wypoczynkowego określonego powyżej. Oznacza to, że ustalając wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego na część etatu, trzeba pomnożyć wymiar etatu przez pełny wymiar urlopu. Z kolei niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Zmiana etatu przez pracownika w ciągu roku oraz kwestie urlopu wypoczynkowego z tym związane nie zostały uregulowane w k.p. Należy jednak przyjąć, że trzeba wówczas oddzielnie obliczyć – zgodnie z zasadą proporcjonalności – wymiar tego urlopu za każdy okres pracy.
Czy pracownik, który wraca z dwuletniego urlopu wychowawczego np. w lipcu, ma prawo do całej puli wypoczynku za 2015 r., czy ustalonej proporcjonalnie?
Rodzic, który wraca do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego po trwającym co najmniej miesiąc urlopie wychowawczym, ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego. Oznacza to, że jego wymiar obniża się o 1/12 za każdy miesiąc nieobecności.
Natomiast pracownik, który nabył w danym roku prawo do urlopu wypoczynkowego i wraca do pracy z trwającego minimum miesiąc urlopu wychowawczego w ciągu tego samego roku, ma prawo do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze. Nie pomniejsza się go w żaden sposób o czas trwania wychowawczego. Nie dotyczy to jednak pracowników, którzy przebywali na urlopie wychowawczym przed 1 października 2013 r.
Na ile dni urlopu może liczyć pracownik w pierwszym roku zatrudnienia?
W roku kalendarzowym, w którym podwładny podejmuje pracę po raz pierwszy w życiu, nabywa prawo do urlopu po każdym miesiącu pracy w wymiarze 1/12 wymiaru przysługującego mu po przepracowaniu roku. Obliczony w taki sposób wymiar urlopu przysługuje w pierwszym roku pracy, co nie jest tożsame z pierwszym rokiem zatrudnienia. W kolejnych latach pracy podwładny nabywa bowiem prawo do urlopu z dniem 1 stycznia.
Prawo do pierwszego urlopu uzyskuje się z końcem pierwszego miesiąca zatrudnienia w wymiarze 1/12 wymiaru przysługującego po przepracowaniu roku (tj. 20 lub 26 dni). Z upływem każdego kolejnego miesiąca pracy jest to odpowiednio 2/12, 3/12 itd. z rocznego wymiaru.
—rozm. Anna Abramowska