Niemal każdy przedsiębiorca podjął w swoim życiu decyzję o zakupie produktu finansowego, której potem żałował – wynika z badania przeprowadzonego przez Idea Bank na grupie 300 osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Zaledwie 8 proc. respondentów twierdzi, że nigdy nie zetknęło się z taką sytuacją. Niezadowolenie użytkownika produktu jest najczęściej pochodną rozczarowania poziomem obsługi klienta, a także podjęciem decyzji bez sprawdzenia oferty w konkurencyjnych instytucjach. Na każdą z tych przyczyn swojego niezadowolenia wskazało po 27 proc. respondentów. Niemal co piąty badany przyznaje się do zakupu produktu, który w chwili podejmowania decyzji albo w niedalekiej przyszłości okazał się w zasadzie niepotrzebny.
Kto ma prawo się pomylić
– Każdy konsument ma na swoim koncie decyzję o zakupie jakiegoś produktu pod wpływem chwili albo skutecznej reklamy. Polskie prawo jest jednak tak skonstruowane, że chroni konsumentów w takich przypadkach, dając szeroki wachlarz możliwości odstąpienia od pochopnie zawartej umowy. Dotyczy to zarówno samego produktu, jak i kredytu na jego zakup – mówi Jarosław Augustyniak, prezes Idea Banku.
Niestety, przedsiębiorca na taką ochronę nie może liczyć. – Jeżeli zbyt pochopnie podejmie decyzję o zakupie nowej maszyny czy jakiegoś urządzenia do firmy i jeszcze sfinansuje ten zakup kredytem, to w zasadzie nie ma odwrotu. Jeżeli jako konsument kupi do domu zmywarkę w internecie, może ją zwrócić w ciągu dwóch tygodni, jednocześnie odstępując od umowy ewentualnego kredytu. Ale jeżeli tę sama zmywarkę kupi do swojej firmy, to nie ma już takiej możliwości, ani w sklepie, ani w banku – zauważa szef Idea Banku.
Przedsiębiorcy są bardziej niż konsumenci narażeni na ryzyko podejmowania zbyt pochopnych decyzji
Biznes jest cykliczny
Tymczasem przedsiębiorcy są dużo bardziej niż konsumenci narażeni na ryzyko podejmowania zbyt pochopnych decyzji. Działają w niepewnych warunkach rynkowych i cały czas muszą liczyć się z ryzykiem utraty ważnego klienta bądź dużej ich liczby. W takiej sytuacji planowany wydatek firmowy może po prostu z dnia na dzień stracić sens. Przedsiębiorcy działają też w warunkach cyklicznych, a nawet jeżeli ich biznes jest stabilny, to i tak każdy właściciel firmy mierzy się z wahaniami stanów gotówki. A to powoduje, że dziś zaciągnięty kredyt za dwa dni może się okazać niepotrzebny, jeśli kontrahent niespodziewanie nie ureguluje zapłaty.
To strata finansowa
Każda zbyt pochopnie podjęta decyzja obciąża przedsiębiorcę dodatkowymi kosztami: opłat manipulacyjnych, ubezpieczeń, odsetek czy wysokiej prowizji za przedterminową spłatę zadłużenia w początkowym okresie kredytowania. Z badania przeprowadzonego przez Idea Bank wynika, że aż 75 proc. przedsiębiorców rozważało rezygnację z produktu finansowego przed terminem. Co trzeci stracił na tym finansowo, a co czwarty zrezygnował, dochodząc do wniosku, że z bankiem i tak nie wygra.
Świadomy wybór
– Chcemy dać przedsiębiorcom prawo świadomego wyboru. Chcemy otoczyć przedsiębiorców większą ochroną, niż w polskim prawie ma konsument – deklaruje Jarosław Augustyniak. Nowa filozofia, jaka zostanie zastosowana w pierwszej kolejności do firmowych kredytów niezabezpieczonych, zrewolucjonizuje sposób funkcjonowania tego segmentu rynku bankowego. Zgodnie z nią przedsiębiorca będzie mógł zwrócić do banku kredyt, jeśli uzna, że nie jest mu potrzebny. Będzie miał na to od trzech do sześciu miesięcy w zależności od rodzaju finansowania. Za korzystanie z kredytu „w okresie próbnym" nie zapłaci ani grosza. – Aby propozycja była całkowicie fair, zrezygnowaliśmy z wszelkiego typu kosztów: nie pobieramy żadnych opłat ani ubezpieczeń, ani nawet odsetek od zadłużenia. To rewolucja w podejściu do kredytowania – zapewnia szef Idea Banku. Według tej zasady przedsiębiorca będzie mógł pożyczyć do 50 tys. zł (kredyt obrotowy) lub korzystać z 10 tys. zł limitu na karcie kredytowej.
W polskim prawie konsument ma wiele przywilejów:
-- Ustawa o kredycie konsumenckim
Art. 53. 1. Konsument ma prawo, bez podania przyczyny, do odstąpienia od umowy o kredyt konsumencki w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy.
Art. 54. 1. Konsument nie ponosi kosztów związanych z odstąpieniem od umowy o kredyt konsumencki, z wyjątkiem odsetek za okres ?od dnia wypłaty kredytu do dnia spłaty kredytu.
-- Ustawa o prawach konsumenta
Art. 27. Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej ?bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów (...)
-- Kodeks cywilny
Art. 385 § 1. Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (...)
§ 3. Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu.
-- Ustawa o nieuczciwych praktykach ?rynkowych
Art. 4. 1. Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca ?lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta (...)
Art. 5. 1. Praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd, jeżeli działanie to ?w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, ?której inaczej by nie podjął.
-- Ustawa o ochronie konkurencji ?i konsumentów
Art. 24. 1. Zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.