Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny ?w Łodzi w wyroku z 4 czerwca 2014 r. (II SA/Łd 239/14).
Organ udzielił inwestorom pozwolenia na budowę obiektu – stacji kontroli pojazdów. Właściciel sąsiedniej nieruchomości złożył wniosek o wznowienie postępowania, wnosząc o uchylenie decyzji w tej sprawie. Organ wznowił postępowanie, jednak odmówił uchylenia decyzji. Występując o wznowienie postępowania, wnioskodawca powołał art. 145 § 1 pkt 4 kodeksu postępowania administracyjnego (k.p.a.), zgodnie z którym ?w sprawie zakończonej decyzją ostateczną postępowanie wznawia się, jeżeli strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu. Konieczne jest zatem ustalenie, czy wnioskodawcy przysługuje przymiot strony w rozumieniu art. 28 ust. 2 prawa budowlanego (p.b.) – stronami w postępowaniu ?w sprawie pozwolenia na budowę są inwestor, właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się ?w obszarze oddziaływania obiektu. Obszar oddziaływania obiektu to teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu. (art. 3 pkt 20 p.b.). Ponieważ przepisy odrębne, tj. wynikające z rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, nie powodują w związku z inwestycją ograniczeń w zagospodarowaniu nieruchomości wnioskodawcy (inwestycja usytuowana jest ?w zgodnej z przepisami odległości od granicy z działką wnioskodawcy, działka ta nie wchodzi zatem w zakres oddziaływania przedmiotowej inwestycji), to nie przysługuje mu status strony w postępowaniu dotyczącym pozwolenia na realizację inwestycji.
Wnioskodawca wniósł odwołanie, które nie zostało uwzględnione. W skardze do WSA wnioskodawca zarzucił organom błędne uznanie, że jego działka nie znajduje się ?w obszarze oddziaływania inwestycji, a w konsekwencji odmówienie mu przymiotu strony w postępowaniu zakończonym decyzją ?o udzieleniu pozwolenia na budowę.
Wojewódzki sąd administracyjny uznał skargę za zasadną. Przymiot strony na podstawie art. 28 ust. 2 p.b. przysługuje wszystkim tym podmiotom, których prawa gwarantowane przepisami szczególnymi lub techniczno-budowlanymi powinny zostać uwzględnione w toku postępowania ?w sprawie pozwolenia na budowę. Intencją ustawodawcy nie było bowiem ograniczenie tego przymiotu wyłącznie do tych podmiotów, których prawa wynikające z tych przepisów zostały już naruszone, i to w sposób bezsporny – istotna jest sama możliwość naruszenia interesów osób trzecich.
Anna ?Główka, radca prawny ?w warszawskim biurze ?Rödl & Partner
Przepis regulujący kwestię statusu strony ?w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę (art. 28 ust. 2 prawa budowlanego) jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 28 k.p.a. wskazującego, kto jest stroną w postępowaniu administracyjnym – stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ?ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Mocą art. 28 k.p.a. w zw. z art. 28 ust. 2 p.b. postępowanie w sprawie wydania pozwolenia ?na budowę dotyczy interesu prawnego lub obowiązku inwestora, właścicieli, użytkowników wieczystych lub zarządców nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu, a zatem tylko wymienione podmioty ?są stronami tego postępowania (wyrok NSA ?z 4 kwietnia 2014 r., II OSK 2685/12). Uzupełnieniem tej regulacji jest art. 3 pkt 20 p.b. stanowiący, że obszar oddziaływania obiektu to teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu. Przepis ten zawiera otwartą definicję obszaru oddziaływania obiektu. Odsyła on bowiem do przepisów odrębnych, którymi są m.in. przepisy rozporządzeń określających warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przepisy z zakresu ochrony środowiska, ochrony zabytków, ochrony przyrody, prawa wodnego, przepisy z zakresu zagospodarowania przestrzennego. Wobec tego fakt, że projektowany obiekt zachowuje odległości przewidziane w przepisach technicznych, nie zawsze przesądza o tym, że skutki istnienia ?i funkcjonowania tego obiektu ograniczą się ?do obszaru nieruchomości, na której będzie realizowany, a nie będą miały negatywnego wpływu na istnienie obiektów na nieruchomościach sąsiednich (np. wyrok WSA w Olsztynie ?z 19 września 2013 r., II SA/Ol 496/13; wyrok WSA w Białymstoku z 23 maja 2013 r., II SA/Bk 546/12). W orzecznictwie podkreśla się, że ustalenie granic obszaru oddziaływania następuje każdorazowo na podstawie indywidualnych cech obiektu budowlanego oraz jego przeznaczenia, ?a więc następuje na potrzeby każdej konkretnej sprawy. Innymi słowy, pojęcie obszaru oddziaływania obiektu jest rekonstruowane w każdym odrębnym postępowaniu prowadzonym dla indywidualnych inwestycji (np. wyrok WSA ?w Poznaniu z 7 grudnia 2010 r., II SA/Po 673/10; wyrok NSA z 4 marca 2010 r., II OSK 490/09). Wobec braku wyraźnego wskazania przez ustawodawcę w art. 3 pkt 20 p.b. przepisów, na podstawie których dochodzi do wyznaczenia terenu w otoczeniu obiektu budowlanego, przyjąć należy, że są to wszystkie powszechnie obowiązujące przepisy prawa wprowadzające określonego rodzaju ograniczenia czy też utrudnienia ?w zagospodarowaniu lub w dotychczasowym korzystaniu z tego terenu (np. wyrok NSA ?z 14 października 2009 r., II OSK 1596/08; wyrok NSA z 8 czerwca 2011 r., II OSK 1296/10).
W niniejszej sprawie organy skupiły się na weryfikacji spełnienia przez inwestycję norm techniczno-budowlanych, nie zbadały natomiast kwestii możliwych innych uciążliwości i oddziaływań, np. w zakresie akustycznym, drgań, emisji substancji. Mogło się natomiast okazać, że takie oddziaływania na nieruchomość wnioskodawcy mają miejsce, a co za tym idzie, że znajduje się ona w obszarze oddziaływania inwestycji.