Wydawać by się mogło, że rzecz tak oczywista i naturalna, jak umieszczenie na wekslu nazwy pierwotnego wierzyciela wekslowego - dalej remitenta, nie powinna ujść uwadze przy wypełnianiu weksla, jednak praktyka wygląda czasami zgoła inaczej.
Art. 1 prawa wekslowego enumeratywnie, bez wyjątku oraz nie pozostawiając cienia wątpliwości wymienia jakie elementy musi zawierać weksel trasowany. Weksel winien zawierać nazwę weksel w samym tekście dokumentu, ponadto bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej, oznaczenie terminu płatności weksla oraz miejsca płatności, oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla, podpis wystawcy weksla i wreszcie wskazanie osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana (remitenta). Przepisy te są skutkiem surowości formalnej zobowiązania wekslowego (obligatio stricti iuris), której przejawem jest zakaz traktowania, jako ważny weksel dokumentu nie zawierającego w swojej treści określonych przez ustawę elementów.
Kolejny art. 2 określa, iż brak którejkolwiek cech wskazanych w art. 1 prawa wekslowego, stanowi o jego nieważności. Identyczne odwołanie jest zawarte w rozdziale dotyczącym weksli własnych a mianowicie art. 101 pt. 5, oraz art. 102 prawa wekslowego.
Brak podania na dokumencie wekslowym nazwy remitenta, powoduje, że weksel staje się nieważny. Co gorsza jest to wada nie dająca się usunąć. Powyższe ma także znaczenie dla ewentualnych poręczycieli wekslowych, bowiem oni, w wypadku wady formalnej weksla, a do takowych właśnie należy brak podania komu należy zapłacić, zwalnia ich z odpowiedzialności wekslowej.
Kwestie te rozstrzygał już w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy (O.S.N. 1928 III. Rw 941, O.S.P. 1928. p. 378), które ponad wszelką wątpliwość ukazał istotę braku oznaczenia remitenta na wekslu, stwierdzając, że „dokument, w którym brak jest nazwiska osoby, na którą rzecz lub na której zlecenie ma być świadczenie spełnione nie jest wekslem i nie może być podstawą wydania wekslowego nakazu zapłaty"
Powyższą kwestią zajął się również Sąd Najwyższy w dniu 8 stycznia 1971 r. (III CRN 423/70), który orzekł, iż „wystawienie weksla (trasowanego lub własnego) na okaziciela jest w obowiązującym prawie wekslowym niedopuszczalne. Weksel na okaziciela stosownie do art. 1 i 101 prawa wekslowego nieważny, weksel zaś własny nie może być ponadto wystawiony - co wynika z jego istoty-na zlecenia własne wystawcy".
Identyczne stanowisko zajmuje ugruntowane piśmiennictwo, jak choćby dr. Ignacy Rosenbluth w Podręczniku do Prawa Wekslowego (Kraków 1938)- Wydawnictwo Remix Wrocław 1992 str. 29 stwierdził, że „Weksel, na którym nie podano remitenta jest nieważny".
- Weksel musi zawierać nazwisko remitenta. Jeżeli to nazwisko nie zostało podane, weksel jest nieważny – taką opinie wyraził A. Szpunar w Komentarzu do prawa wekslowego i prawa czekowego, Warszawa 1994, s. 29. - Polskie prawo wekslowe nie dopuszcza bowiem weksli na okaziciela - zauważył Szpunar.
Wartym dodania jest, iż weksla na którym nie podano nazwy remitenta, nie można skutecznie przenieść w drodze indosu, bowiem tylko remitent może być pierwszym indosantem, a skoro go brak to indos również nie jest skuteczny.
Janusz Piejko, radca prawny
Artykuł został opublikowany w ramach projektu „Pisz u nas, zbieraj punkty”
