Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością następuje przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów istniejących lub ustanowienie nowych. Po dokonaniu takiego podwyższenia dotychczasowi wspólnicy muszą zostać wezwani do ewentualnego skorzystania z prawa pierwszeństwa w objęciu tych udziałów.
Stosownie do art. 258 § 1 kodeksu spółek handlowych, jeśli umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub uchwała o podwyższeniu kapitału tej spółki nie stanowi inaczej, dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do swoich dotychczasowych udziałów.
Jest to zatem uprawnienie, ?z którego wspólnik może skorzystać, ale nie ma takiego obowiązku. Wspomnieć bowiem trzeba, że w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego konieczne jest objęcie przez dotychczasowego wspólnika nie tylko całej wartości nowo utworzonego udziału, ale także objęcie udziału już istniejącego, w części dotyczącej jego podwyższonej wartości. Zwrot użyty przez ustawodawcę w k.s.h. „objęcia udziałów" dotyczy bowiem zarówno udziału nowo tworzonego, jak i udziału, którego wartość nominalna będzie zwiększona (wyrok WSA ?w Kielcach z 30 czerwca 2010 r., ?I SA/Ke 274/10).
Przysługujące wspólnikom uprawnienie do wykonania prawa pierwszeństwa należy wykonać ?w terminie miesiąca od dnia wezwania do jego wykonania.
To zarząd spółki ma obowiązek przesłać wezwanie (w sposób skuteczny) wspólnikom, przy czym musi tego dokonać jednocześnie wobec wszystkich wspólników >patrz ramka.
Wskazanego przepisu nie stosuje się do udziałów własnych spółki, albowiem stosownie do art. 200 ?§ 1 k.s.h. spółka nie może obejmować lub nabywać ani przyjmować w zastaw własnych udziałów. ?Z tym, że zakaz ten dotyczy również obejmowania lub nabywania udziałów bądź przyjmowania ich w zastaw przez spółkę albo spółdzielnię zależną. Wyjątkiem jest nabycie w drodze egzekucji na zaspokojenie roszczeń spółki, których nie można zaspokoić ?z innego majątku wspólnika, nabycie w celu umorzenia udziałów oraz nabycie albo objęcie udziałów w innych przypadkach przewidzianych w ustawie.
Wspomnieć trzeba, że oświadczenie dotychczasowego wspólnika o objęciu nowego udziału bądź udziałów lub o objęciu podwyższenia wartości istniejącego udziału bądź udziałów wymaga formy aktu notarialnego.
