Prowadzenie firmy zajmującej się świadczeniem usług detektywistycznych jest działalnością regulowaną. Dlatego do jej założenia potrzebne jest uzyskanie wpisu do rejestru działalności detektywistycznej, który prowadzi minister spraw wewnętrznych.
Na właścicielu biura ciąży także wiele obowiązków związanych z realizacją i dokumentowaniem zleceń i ochroną informacji o klientach.
Co najmniej 21 lat
Właścicielami firm detektywistycznych są zazwyczaj osoby posiadające licencję detektywa. Aby ją uzyskać, trzeba mieć przede wszystkim ukończone co najmniej 21 lat, być niekaranym za przestępstwo umyślne, posiadać pozytywną opinię komendanta policji i zdać egzamin państwowy.
Posiadanie licencji zdecydowanie ułatwia prowadzenie tego rodzaju działalności. Pozwala na poznanie specyfiki zawodu i lepszą koordynację i nadzór nad wykonywaniem zleceń przez zatrudnionych detektywów.
Biuro detektywistyczne mogą otworzyć nie tylko licencjonowani detektywi, ale i osoby nieposiadające tego rodzaju uprawnień. Wówczas wystarczy, że licencję detektywa posiada jego pełnomocnik (w przypadku osób fizycznych) lub osoba uprawniona do reprezentowania spółki.
Jakie wyłączenia
Ustawa o świadczeniu usług detektywistycznych wymienia szereg innych wymogów, które trzeba spełnić, aby założyć własną firmę śledczą. Osoba ubiegająca się o wpis w rejestrze działalności detektywistycznej nie może figurować w rejestrze dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego. Wymagana jest również niekaralność za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe (np. prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, niezgłoszenie pracownika do ZUS, nieskładanie sprawozdań finansowych do fiskusa).
Ponadto nie można otworzyć biura detektywistycznego bez wcześniejszego wykupienia ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności detektywa. Taki obowiązek powstaje w terminie sześciu miesięcy od daty wpisu do rejestru, a najpóźniej dzień przed rozpoczęciem świadczenia usług. Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC, w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte umową, wynosi równowartość w złotych 15 tys. euro.
Złożenie oświadczenia
Otworzenie biura detektywistycznego nie jest możliwe bez uzyskania wpisu do rejestru prowadzonego przez ministra spraw wewnętrznych. Rejestracja jest dokonywana na pisemny wniosek przedsiębiorcy. Wraz z nim musi on złożyć oświadczenie o prawdziwości przedstawionych danych oraz potwierdzić, że doskonale zna i spełnia warunki potrzebne do wykonywania działalności w zakresie usług detektywistycznych.
Minister spraw wewnętrznych ma obowiązek dokonać wpisu przedsiębiorcy do tego rejestru w terminie 7 dni od dnia wpływu wniosku. Samo przesłanie wniosku o wpis do rejestru i uiszczenie urzędowej opłaty nie jest równoznaczne z tym, że mogą zacząć przyjmować pierwsze zlecenia. Prowadzenie biura detektywistycznego bez wymaganego wpisu do rejestru stanowi przestępstwo zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat (art. 46 ust. 1 ustawy o świadczeniu usług detektywistycznych).
Zakres działalności
Zakres usług, jakie może świadczyć biuro detektywistyczne, różni się od czynności, do jakich wykonywania jest uprawniona na co dzień policja. Usługi detektywistyczne to czynności polegające na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach. Właściciel biura nie może tego robić w formach i w zakresie zastrzeżonym dla policji, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i innych służb (takich jak np. podsłuch, ukryte kamery w miejscach prywatnych, prowokacja).
Mogą za to zdobywać informacje od osób, które dobrowolnie zdecydowały się ich im udzielić. Mogą też prowadzić różnego rodzaju obserwacje połączone z robieniem fotografii i nagrań audio-wideo w miejscach publicznych.
Usługi detektywistyczne można świadczyć tylko na podstawie pisemnej umowy zawartej ze zleceniodawcą. Właściciel firmy ma również obowiązek prowadzenia i przechowywania dokumentacji dotyczącej zatrudnianych detektywów oraz zawieranych i realizowanych umów. Ma także ustawowy obowiązek okazywania takiej dokumentacji na żądanie organu upoważnionego do kontroli (upoważnionych pracowników Ministerstwa Spraw Wewnętrznych czy policjantów).
Jak uzyskać wpis do rejestru usług detektywistycznych
Krok 1
Przedsiębiorca przygotowuje wniosek, który zawiera:
- firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres lub adres zamieszkania,
- numer w rejestrze przedsiębiorców lub ewidencji działalności gospodarczej,
- numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile przedsiębiorcy taki numer nadano,
- dane osobowe przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną oraz pełnomocnika w przypadku jego ustanowienia ze wskazaniem osób posiadających licencje i numery licencji,
- adres stałego miejsca wykonywania działalności.
Krok 2
Wpis do rejestru podlega opłacie skarbowej w kwocie 616 zł.
Krok 3
Wniosek wraz z oświadczeniem i dowodem zapłaty należnej opłaty skarbowej można kierować pocztą na adres: 02-591 Warszawa, ul. Batorego 5 lub składać osobiście (bądź przez pełnomocnika lub kuriera) w biurze podawczym ministra spraw wewnętrznych w Warszawie znajdującym się przy ul. Rakowieckiej 2a.
Prowadzenie biura detektywistycznego bez wpisu do rejestru jest przestępstwem
Podstawa prawna:
- Ustawa z 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych (DzU z 2002 r. nr 12, poz. 110 z późn. zm.).
