Choć może być ona podobna w treści i formie do angaży pracowniczych, to takim nie jest. Podstawą jej nawiązania jest kodeks cywilny, a nie kodeks pracy. Oznacza to, że osoba w ten sposób zatrudniona nie jest pracownikiem i nie korzysta z praw i gwarancji zapewnionych pracownikom w kodeksie pracy. Pracodawca musi jednak uważać, bo jeśli proponuje kandydatowi wykonywanie tych samych obowiązków co pracownikom, na dodatek w podporządkowaniu, a zatrudniony wykonuje je za wynagrodzeniem w wyznaczonym czasie i miejscu, sąd pracy może uznać jego umowę cywilnoprawną za umowę o pracę (art. 22 § 11 k.p.).
Przy zachowaniu tych samych warunków niemożliwa jest także zmiana dotychczasowego angażu pracowniczego na umowę cywilnoprawną. Wyklucza to art. 22 § 12 k.p. Ewentualny zapał pracodawcy, aby zastąpić umowy kodeksowe umowami cywilnoprawnymi, ostudzi też inspektor pracy, który ma prawo wnieść sprawę do sądu o ustalenie, czy istniał stosunek pracy na podstawie kodeksu pracy.
Wykonywanie umów na zlecenie określa art. 734 § 1 kodeksu cywilnego. Określa on, że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się wykonać określoną czynność na rzecz zleceniodawcy. Bardziej więc dotyczy to usług niż świadczenia pracy. Nie wynika z tego też, że będzie to czynność wykonywana odpłatnie. Nie ma też tutaj podporządkowania pracodawcy, a samo wykonywanie zleconej pracy można powierzyć kolejnej osobie.
Z kolei w umowie o dzieło (art. 627 k.c.) przyjmujący zamówienie zobowiązuje się wykonać dzieło, a zamawiający zapłacić mu za nie. Wykonawca rozliczany jest więc z rezultatu swojej pracy i dotyczy konkretnie oznaczonego zadania. Wykonując je, może swobodnie i samodzielnie działać, może też nie wykonywać go osobiście. Zazwyczaj umowa taka dotyczy jednorazowej, a nie powtarzanej czynności. Pamiętać też trzeba o krótszym, dwuletnim okresie przedawnienia roszczeń niż przy pracowniczych (trzyletni).
Ile trzeba zapłacić
Osobom przyjmowanym do zadań służbowych po raz pierwszy w karierze nie trzeba płacić tyle samo, ile doświadczonym pracownikom. Na obniżenie im pensji zezwala ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z 10 października 2002 r. (DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy wynagrodzenie w okresie pierwszego roku pracy na cały etat nie może być niższe niż 80 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2012 r. płaca minimalna wynosi 1500 zł.
