Stosownie do art. 41[sup]1[/sup] § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=2CD1BD4E3AFDB0280FBE645E947BCE5E?id=76037]kodeksu pracy[/link], ogólna i szczególna ochrona trwałości stosunku pracy zostaje wyłączona w razie upadłości lub likwidacji pracodawcy.

W takich przypadkach nie mają zastosowania przepisy o obowiązku konsultacji ze związkami zawodowymi zamiaru wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony (art. 38 k.p.), o zakazie wypowiedzenia umowy o pracę pracownikom, którym do wieku emerytalnego brakuje nie więcej niż cztery lata (art. 39 k.p.), a także przebywającym na urlopie oraz w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy (art. 41 k.p.).

[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5BA2319D4A403E8AAC9E826F489CAB80?id=328912]Prawo upadłościowe i naprawcze[/link] przewiduje upadłość zmierzającą do likwidacji majątku i upadłość z możliwością zawarcia układu.

Powstaje pytanie, czy art. 41[sup]1[/sup] § 1 k.p. ma zastosowanie do obu rodzajów upadłości.

Mimo że z literalnej wykładni przepisu art. 41[sup]1[/sup] § 1 k.p. wynika, iż dotyczy on ogłoszenia upadłości w ogólności (ustawodawca nie wskazał, że chodzi wyłącznie o upadłość likwidacyjną), należy się opowiedzieć za poglądem, że ten przepis stosuje się tylko do upadłości likwidacyjnej.

Wynika to z wykładni historycznej kodeksu pracy i prawa upadłościowego. Ustawa – Prawo upadłościowe i naprawcze zastąpiła w 2003 r. dwa akty regulujące odrębnie prawo upadłościowe i prawo o postępowaniu układowym. Pod rządami poprzednich przepisów były to dwa różne postępowania, które teraz stanowią jednolite postępowanie upadłościowe, a może być ono prowadzone w celu likwidacji upadłego albo z możliwością zawarcia układu.

Art. 41[sup]1[/sup] § 1 k.p. został wprowadzony do systemu, gdy obowiązywał jeszcze podział na prawo upadłościowe i prawo o postępowaniu układowym. Wówczas nie było wątpliwości, że przepis o ochronie pracowników podlega wyłączeniu tylko w razie ogłoszenia upadłości likwidacyjnej.

Z momentem wejścia w życie prawa upadłościowego i naprawczego, które skutkowało połączeniem postępowań, powstało pytanie, czy art. 41[sup]1[/sup] § 1 k.p. należy stosować również do upadłości układowej.

Nie można jednak zapominać o intencjach ustawodawcy. [b]Pogląd sugerujący automatycznie rozszerzenie oddziaływania art. 41[sup]1[/sup] § 1 k.p. jest nieuprawniony. Skoro obecne regulacje dotyczące postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu odpowiadają historycznemu postępowaniu układowemu, to należy uznać, że wyłączone jest stosowanie do niego art. 41[sup]1[/sup] § 1 k.p.[/b]

Znajduje to potwierdzenie w [b]uchwale SN z 16 marca 2010 r. (I PZP 1/10)[/b].

[i]Autor jest prawnikiem w kancelarii Barylski T., Olszewski A., Brzozowski A. [/i]

[i]- oprac. jek[/i]