Jak wynika z informacji, które udało się nam uzyskać z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, liczba niepełnosprawnych zarejestrowanych w nim wzrosła ostatnio do 220 tys., czyli o 16 tys. osób. W dobie kryzysu, gdy większość firm rozważa zwolnienia pracowników, to dość zaskakujący wynik.
Przedsiębiorcy zatrudniający niepełnosprawnych twierdzą, że wzrost wynika w dużej mierze ze zmiany przepisów. Do końca zeszłego roku uzyskanie przez niepełnosprawnego pracownika prawa do emerytury wykluczało otrzymanie dofinansowania do jego wynagrodzenia. Po nowelizacji ustawy o zatrudnianiu niepełnosprawnych jest to możliwe, więc przedsiębiorcy masowo rejestrują w systemie niepełnosprawnych emerytów.
– W tej chwili jest bardzo duża rotacja pracowników – zauważa Edyta Sieradzka, dyrektor ds. dofinansowań w Ogólnopolskiej Bazie Pracodawców Osób Niepełnosprawnych. – Przedsiębiorcy starają się zatrzymać niepełnosprawnych także po to, by nie płacić obowiązkowych składek na PFRON.
Ten obowiązek dotyczy tylko firm mających powyżej 25 pracowników. Płacą, gdy nie zatrudniają wystarczającej liczby niepełnosprawnych (6 proc. załogi). Składka wynosi 1258,75 zł miesięcznie za każde miejsce brakujące do wypełnienia ustawowego limitu (np. firma z 34 pracownikami powinna zatrudniać minimum dwóch niepełnosprawnych, inaczej płaci co miesiąc do PFRON ponad 2,5 tys. zł karnej składki).
[srodtytul]Ile pomocy dla pracodawców[/srodtytul]
Firmy szkolące zainteresowanych uzyskaniem dofinansowań z PFRON zauważyły zwiększony popyt na swoje usługi. Szczególnie wśród przedsiębiorców, którzy nie mieli dotychczas doświadczenia z zatrudnianiem niepełnosprawnych.
– Jeżeli za niepełnosprawnymi pracownikami idą dotacje, mogą się stać bardziej atrakcyjni dla przedsiębiorców, szczególnie teraz – mówi Włodzimierz Sobczak, prezes Krajowej Izby Gospodarczo-Rehabilitacyjnej.
Wysokość pomocy zależy od stopnia niepełnosprawności pracownika. Gdy ma on orzeczenie o lekkim jej stopniu, firma może otrzymać maksymalnie 535,92 zł dofinansowania. Gdy stopień jest umiarkowany, dotacja wzrasta do 1250,48 zł, a przy znacznym pracodawca dostanie do 1429,12 zł miesięcznie.
Dotacja z PFRON na jednego niepełnosprawnego nie może przekroczyć 75 proc. kosztów płacy faktycznie poniesionych przez jego pracodawcę.
– Przykładowo, gdy wynagrodzenie pracownika z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności przed potrąceniem składek na ZUS i podatku wynosi 2 tys. zł, to pracodawca może liczyć na zwrot 75 proc. tej kwoty, jednak nie więcej niż 1250,48 zł – wylicza Edyta Sieradzka.
Przedsiębiorcy, którzy chcieliby otrzymać dotacje z PFRON, nie mogą robić miejsca dla niepełnosprawnych, zwalniając zatrudnionych dotychczas zdrowych pracowników. Zgodnie z nowymi przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, które weszły w życie od 1 stycznia 2009 r. ([link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=294720]ustawa z 5 grudnia 2008 r., DzU nr 237, poz. 1652[/link]), dotacje są wypłacane dopiero wtedy, gdy wraz z zatrudnieniem niepełnosprawnych dochodzi do wzrostu zatrudnienia pracowników ogółem. Te zasady nie mają jednak zastosowania, gdy posada zwolniła się np. w wyniku zwolnienia dyscyplinarnego lub w wyniku porozumienia stron.
[srodtytul]Refundacje dla rencistów[/srodtytul]
Z pomocy PFRON mogą skorzystać także osoby prowadzące jednoosobowo działalność gospodarczą. Jeśli posiadają orzeczenie o niepełnosprawności, mogą liczyć na refundację składek ZUS (pod warunkiem jednak, że dotychczas terminowo je regulowały). Wysokość refundacji jest taka sama dla wszystkich, bez względu na stopień niepełnosprawności. Z możliwości uzyskania dofinansowania z PFRON korzystają więc najczęściej renciści.
Pomoc wypłacana przez fundusz stanowi równowartość składek emerytalnej i rentowej, czyli 488,91 zł miesięcznie (składka emerytalna – 373, 96 zł, rentowa – 114,95 zł, liczone od 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia).
By uzyskać zwrot składek przekazanych do ZUS z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, trzeba złożyć wniosek do funduszu na druku Wn-U-G. Gdy PFRON otrzyma wniosek o wypłatę refundacji (po zmianie przepisów nie trzeba dodatkowo rejestrować się w funduszu), przekaże refundację na rachunek bankowy wskazany przez wnioskodawcę w ciągu 14 dni.
Pierwszy wniosek o refundację musi być złożony na piśmie. Przedsiębiorca, który ma dostęp do Internetu, kolejne może składać już w formie elektronicznej, za pośrednictwem przygotowanego przez PFRON Systemu Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR).
Jego zaletą jest szybkość przekazywania wniosków oraz to, że system wstępnie weryfikuje je pod względem rachunkowym.
[ramka][b]Opinia: Wojciech Skiba - prezes zarządu PFRON[/b]
W porównaniu z grudniem zeszłego roku PFRON zarejestrował ponad 16 tys. nowych pracowników, na których wypłacane jest dofinansowanie. Mam nadzieję, że ta korzystna tendencja się utrzyma. W wyniku zmian przepisów System Obsługi Dofinansowań i Refundacji został uproszczony, co w znaczący sposób ułatwiło pracodawcom dostęp do środków wspomagających zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Z moich obserwacji wynika, że ostatnia nowelizacja ustawy nie wpłynęła negatywnie na poziom zatrudnienia osób niepełnosprawnych.[/ramka]
