Ustalona w art. 129 § 1 k.p. zasada przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym jest powszechna. Dotyczy więc wszystkich pracowników niezależnie od zajmowanego stanowiska. Obejmuje zatem też kierowników wyodrębnionych komórek organizacyjnych, o których mowa w art. 151[sup]4[/sup] k.p.
Ten przepis uelastycznia czas pracy kadry kierowniczej, ale tylko w szczegółowo określonym w nim zakresie. Art. 151[sup]4[/sup] k.p. w żadnym wypadku nie wprowadza dla kierowników nienormowanego czasu pracy. Obligując do wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych „w razie konieczności”, stwierdza, że praca ta nie jest dodatkowo wynagradzana. Oznacza to, że za ponadnormatywną pracę kierownik nie nabywa prawa do wynagrodzenia oraz dodatku (a w konsekwencji również do substytutu dodatku, jakim jest w świetle art. 151[sup]2[/sup] k.p. czas wolny od pracy). Jednak szefom wyodrębnionych komórek organizacyjnych wynagrodzenie i dodatki za pracę w nadgodzinach przysługują, gdy praca ta była wykonywana w niedzielę lub święto (art. 151[sup]4[/sup] § 2 k.p.), jeżeli w zamian za pracę w takim dniu nie otrzymali innego dnia wolnego od pracy.
Ta forma zrekompensowania kierownikowi nadgodzin w niedzielę lub święto (tj. wynagrodzenie z dodatkiem albo dzień wolny) zależy od pracodawcy. Przepis ten wyłącza w znacznym zakresie stosowanie wobec kadry kierowniczej zasad rekompensowania pracy w niedziele i święta (art. 151[sup]11 [/sup]k.p.). Tu regułą jest dzień wolny za pracę w te dni, a tylko wyjątkowo dopuszcza się wypłacenie w to miejsce dodatku do wynagrodzenia.
Art. 151[sup]4[/sup] k.p. – jako przepis ograniczający bardzo konkretnie uprawnienia pracownicze – należy interpretować ściśle. W konsekwencji nie może on wyłączać stosowania wobec kierowników komórek organizacyjnych innych przepisów o czasie pracy, w tym również art. 151[sup]3[/sup] k.p. o zasadach zarządzania i rekompensowania pracy w dni wolne zgodnie z rozkładem w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Oznacza to, że gdy kierownik wykonuje pracę w takim dniu, to podobnie jak innym pracownikom przysługuje mu prawo do zamiennego dnia wolnego od pracy udzielanego w trybie i na zasadach art. 151[sup]3[/sup] k.p. Wprawdzie prowadzi to do wniosku, że [b]wobec kadry kierowniczej silniej chronione jest prawo do dnia wolnego z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy niż z racji niedziel i świąt[/b], ale nie ma wystarczających przesłanek, aby przyjąć inną interpretację.
[i]Autor jest radcą prawnym w spółce Orłowski, Patulski i Walczak[/i]
