Łatwiej też i bez zbędnych formalności udzielisz indywidualnej pomocy osobom niepełnosprawnym. Te i inne zmiany wprowadziło obowiązujące od 1 stycznia bieżącego roku rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (DzU nr 245, poz. 1810). Zastąpiło poprzednie z 31 grudnia 1998 r. (DzU z 1999 r. nr 3, poz. 22 ze zm.).

Nowe przepisy regulują sposób wydawania publicznych pieniędzy, które pozostają do dyspozycji zakładów pracy chronionej (zpch). Pochodzą one m.in. z nieodprowadzonych podatków, opłat, zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz części różnicy między dofinansowaniem wynagrodzeń niepełnosprawnych otrzymanym z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) a wynagrodzeniem osiąganym przez pracownika. 10 proc. tych przychodów pracodawcy muszą przekazać na PFRON, a 90 proc. na zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych (zfron) stanowiący odrębny rachunek.

Większość kwot wpłaconych na zfron pracodawca musi przeznaczyć na inwestycje i inne wydatki służące rehabilitacji niepełnosprawnych pracowników. Katalog tych wydatków zawiera nowe rozporządzenie.

Nowością jest, że od 1 stycznia z zfron nie wolno już finansować dodatkowego urlopu niepełnosprawnych skierowanych na turnus rehabilitacyjny. Dotyczy to również opłacanych za nich składek na ubezpieczenia w części należnej od płatnika. Koszty robót budowlanych można pokryć z tego źródła tylko proporcjonalnie do przewidywanej liczby etatów dla niepełnosprawnych w tym obiekcie i pod warunkiem utrzymania w nich przewidywanego stanu zatrudnienia niepełnosprawnych przez minimum trzy lata od daty odbioru obiektu. Pierwszy wymóg dotyczy również wdrażania nowoczesnych technologii i prototypowych wzorów oraz programów organizacyjnych. Do końca 2007 r. nie było takich kryteriów. Zakład ma również zakaz dotowania od 1 stycznia dokształcania niepełnosprawnych, jest to natomiast możliwe w ramach pomocy indywidualnej.

Zmienił się również katalog wydatków, jakie zpch może sfinansować z zfron w ramach tzw. pomocy indywidualnej, udzielanej na wniosek niepełnosprawnego. Firma musi na nią wydać przynajmniej 10 proc. pieniędzy zfron. Wolno w ten sposób pokryć przejazd niepełnosprawnego w obie strony do szpitala, sanatorium czy na turnus rehabilitacyjny (dotychczas tylko dojazd do tych miejsc) czy kupić leki bez uzasadniania konieczności ich okresowego lub stałego stosowania. Zfron wolno też przeznaczyć na sfinansowanie: pobytu opiekuna niepełnosprawnego na turnusie rehabilitacyjnym, zakupu wydawnictw i pomocy dydaktycznych niekoniecznie związanych z niepełnosprawnością danej osoby, kursów czy szkoleń rozwijających pozazawodowe zainteresowania niepełnosprawnego. Do grona uprawnionych do pomocy indywidualnej dołączyli rodzice niepełnosprawnych dzieci. Wszyscy zainteresowani nie muszą też załączać do wniosku tak dużo papierów jak dotychczas.

Minimum 15 proc. środków zfron nadal trzeba przeznaczyć na realizację indywidualnych programów rehabilitacji opracowywanych przez specjalną komisję. To się nie zmieniło, ale od 1 stycznia można z tej puli finansować m.in. wynagrodzenie osoby opiekującej się uczestnikiem programu tylko wówczas, gdy jest ona pracownikiem firmy. Dotychczas mogli to być również zleceniobiorcy czy wykonawcy innych umów cywilnych. W sporządzanym programie trzeba też zawrzeć więcej szczegółów, m.in. diagnozę sytuacji zawodowej pracownika, cel programu, metody jego realizacji i harmonogram działań, terminy oceny postępów uczestnika oraz osoby odpowiedzialne za program.

Więcej na temat zmian przepisów o zfron piszemy w artykule „Zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych na prostszych zasadach"