Spory sądowe są często przewlekłe, a dodatkowo w wielu wypadkach kończą współpracę pomiędzy kontrahentami. Z tego względu wierzyciel, który chce wejść w spór sądowy ze swoim dłużnikiem, powinien rozważyć rozstrzygnięcie go w drodze mediacji.

Mediacja jest dobrowolnym sposobem rozwiązywania sporów. Może być prowadzona z inicjatywy sądu, który w sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ugodowego ich załatwienia (art. 10 kodeksu postępowania cywilnego). Sąd musi w tym zakresie wydać odpowiednie postanowienie.

Poza tym mediacja może być prowadzona także z inicjatywy samych stron sporu, które powinny zawrzeć w tym zakresie umowę. Może być ona zawarta także przez wyrażenie przez stronę zgody na mediację, gdy druga strona złożyła wniosek o rozpoznanie sprawy w tym trybie. W każdym wypadku w umowie trzeba określić przedmiot mediacji, osobę mediatora albo sposób jego wyboru.

Mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych. Nie może nim być sędzia, chyba że jest w stanie spoczynku.

Ważne!

Zasadą jest, że mediację prowadzi się przed postępowaniem sądowym. Jeżeli strony się na to zgodzą, może być ona prowadzona także w toku sprawy. Jej wszczęcie przez stronę następuje z chwilą doręczenia mediatorowi wniosku o przeprowadzenie mediacji, z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie. Jeśli mediator w ciągu tygodnia od doręczenia wniosku odmówi przyjęcia sprawy, mediacja nie może się rozpocząć.

40 zł

wynosi opłata stała od wniosku o przeprowadzenie postępowania pojednawczego

Przedsiębiorca, który złoży wniosek o przeprowadzenie mediacji, powinien wskazać w nim strony sporu oraz dokładnie określić żądanie, przytaczając okoliczności, które je uzasadniają. W przypadku zawarcia pisemnej umowy o mediację, do wniosku należy dołączyć jej odpis. Wniosek musi być podpisany przez obie strony. Trzeba w nim też wymienić składane załączniki.

Jeżeli mediacja jest prowadzona już po wszczęciu postępowania sądowego, czas jej trwania określa sąd. Nie może on przekroczyć miesiąca. Strony mają prawo wnieść o wyznaczenie dłuższego terminu, ale muszą być w tym zgodne. Ich wspólna zgoda jest również potrzebna, jeśli w trakcie mediacji okaże się, że chcą one termin jej prowadzenia przedłużyć.

Z przebiegu mediacji sporządza się protokół. Oznacza się w nim: miejsce i czas jej przeprowadzenia, imię, nazwisko (nazwę) i adresy stron, imię i nazwisko oraz adres mediatora, a także wynik mediacji. Protokół podpisuje mediator. Jeżeli strony zawarły ugodę przed nim, to zamieszcza się ją w protokole albo załącza się ją do niego. Ugoda ta powinna być podpisana przez strony. W ten sposób wyrażają one zgodę na wystąpienie do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie.

O zawartej ugodzie musi się dowiedzieć sąd, gdyż to on ją zatwierdza, a tym samym uprawomocnia. Mediator niezwłocznie składa protokół w tym sądzie, który miałby rozpoznawać sprawę, gdyby strony chciały skierować spór do rozstrzygnięcia sądownego. Ugoda zawarta przed mediatorem zobowiązuje sąd – na wniosek strony – do niezwłocznego przeprowadzenia postępowania dla jej zatwierdzenia. Ugoda, która ma być zrealizowana egzekucyjnie, jest zatwierdzana przez nadanie jej przez sąd klauzuli wykonalności. W innym przypadku zatwierdzenie jest dokonywane w postanowieniu wydanym na posiedzeniu niejawnym. Jeżeli jednak ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo której celem jest obejście prawa, a nawet gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności, sąd odmawia jej zatwierdzenia.

Jeżeli strony zawarły przed mediatorem ugodę zatwierdzoną przez sąd, dalsze prowadzenie postępowania nie ma uzasadnienia. Jego umorzenie może zapaść na posiedzeniu niejawnym.

Podstawa prawna

-moj Art. 183

1

–186

ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (DzU nr 43, poz. 296 ze zm.)