Spółka komandytowa Alfa nabyła nieruchomość za środki pochodzące z kredytu bankowego (złotówkowego). Zaciągnięty kredyt w całości został przeznaczony na sfinansowanie zakupu tej nieruchomości. Grunt oraz znajdujący się na nim budynek biurowy zostały uznane za środki trwałe spółki. Czy w wartości początkowej tych środków trwałych spółka powinna uwzględnić odsetki od tego kredytu naliczone do dnia przekazania tych środków trwałych do używania? – pyta czytelnik.

Za wartość początkową środków trwałych, w razie ich odpłatnego nabycia, stosownie do art. 16g ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, uważa się cenę ich nabycia >patrz ramka. Cenę nabycia koryguje się o różnice kursowe naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego (zob. art. 16g ust. 5 ustawy o CIT).

Katalog otwarty

Wyliczenie w art. 16g ust. 3 ustawy o CIT określonych rodzajów wydatków (ich tytułów) składających się na wartość początkową środka trwałego nie ma charakteru wyczerpującego. Z tego względu mieszczą się tu również inne koszty, jeżeli związane są z zakupem środka trwałego i zostały naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania. Pojęcia „koszty związane z zakupem" nie można odnosić jedynie do wydatków bezpośrednio związanych z czynnością cywilnoprawną, w wyniku której podatnik uzyskał własność rzeczy zaliczonej następnie do środków trwałych. Przez „koszty związane z zakupem" należy rozumieć koszty związane z operacją zapoczątkowaną uzyskaniem tytułu własności rzeczy i zakończoną oddaniem tej rzeczy do użytkowania.

Oznacza to, że katalog kosztów uwzględnianych w wartości początkowej środka trwałego ma charakter otwarty. Mieszczą się w nim m.in. naliczone do dnia przekazania środka trwałego odsetki od zaciągniętego kredytu obrotowego przeznaczonego na zakup środka trwałego, np. nieruchomości (wyrok WSA w Gliwicach z 6 października 2014 r., I SA/Gl 119/14). Dotyczy to również odsetek od pożyczek zaciągniętych na finansowanie bieżącej działalności, ale przeznaczonych na zakup środków trwałych – nieruchomości (zob. wyrok NSA z 25 stycznia 2012 r., II FSK 1350/10).

Przepisy wyłączają

Wartość tych odsetek naliczonych do dnia oddania środka trwałego nie jest kosztem uzyskania przychodów, gdyż w istocie stanowi wydatek na nabycie środków trwałych, a w takim przypadku zaliczeniu do kosztów podatkowych sprzeciwia się art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o CIT. Dodatkowo należy wskazać, że w myśl art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji. Również ten przepis sprzeciwia się zaliczeniu przedmiotowych odsetek (naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania) do kosztów podatkowych.

Czego nie można amortyzować

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że za środki pochodzące z kredytu została nabyta nieruchomość, w skład której wchodzą dwa środki trwałe: budynek biurowy oraz grunt. Odpisów amortyzacyjnych spółka będzie mogła dokonywać jedynie od budynku stosownie do art. 16a ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 15 ust. 6 ustawy o CIT.

Od gruntu, pomimo że stanowi on środek trwały spółki, nie jest możliwe dokonywanie odpisów amortyzacyjnych, gdyż na mocy art. 16c pkt 1 ustawy o VAT grunty nie podlegają amortyzacji. Oznacza to, że jedynie ta część przedmiotowych odsetek, która powiększy wartość początkową budynku, może być amortyzowana. Odsetki przypadające na wartość gruntu nie podlegają amortyzacji. Będą one mogły być kosztem dopiero w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

Przykład

Załóżmy, że wartość nabytej nieru- chomości wyniosła 1 000 000 zł, w tym 800 000 zł to budynek, a 200 000 zł to grunt. Kwota odsetek naliczonych do dnia przekazania budynku i gruntu do używania wyniosła 10 000 zł. Kwotę odsetek należy proporcjonalnie przypisać do wartości początkowej budynku (80 proc.) oraz gruntu (20 proc.). Oznacza to, że kwota 8000 zł powiększy wartość początkową budynku i będzie amortyzowana według metody i stawki amortyzacyjnej przyjętej przez spółkę dla budynku, natomiast kwota 2000 zł powiększy wartość początkową gruntu i nie będzie podlegać amortyzacji.

Uwaga na termin

Do wartości początkowej zaliczamy odsetki naliczone do dnia oddania środka trwałego do używania, niezależnie od tego, czy są one zapłacone, czy nie. Odsetki naliczone już po dniu oddania tych środków trwałych do używania mogą być kosztem uzyskania przychodów na zasadach ogólnych. Nie powiększają one wartości początkowej środka trwałego. Należy jednak pamiętać, że stają się one kosztem dopiero w dacie ich zapłaty.

Należy bowiem pamiętać, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów) (art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT).

Autor jest doradcą podatkowym

Jak ustalić cenę nabycia

Zgodnie z art. 16g ust. 3 ustawy o CIT za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy:

- powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz

- pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.