Rz: Które z nowych form wspierania wychodzenia z bezrobocia są najbardziej korzystne dla pracodawców?
Tomasz Król: Warta uwagi jest pomoc na zatrudnienie bezrobotnych podpisujących pierwszą w życiu umowę ?o pracę, a także świadczenie aktywizacyjne na rodziców albo granty na telepracę. Wartość dofinansowania ?w tej ostatniej formie ?w 2014 r. to nawet 10 080 zł. Tyle może otrzymać pracodawca, zatrudniając bezrobotnego rodzica lub osobę opiekującą się np. ciężko chorą matką. Takiego grantu nie dostanie jednak firma rodzinna na zatrudnienie osób bliskich. Ma to zapobiec fikcyjnemu tworzeniu miejsc pracy przez zatrudnienie np. żony.
Dając etat osobie powyżej 60. roku życia, można natomiast otrzymywać dofinansowanie aż przez dwa lata. Trzeba jednak zobowiązać się do jej zatrudnienia przez trzy lata. Czas dopłaty trwa więc o rok krócej. Starsze osoby, które weszły lub za chwilę wejdą ?w czteroletnią ochronę przedemerytalną, nie są atrakcyjnymi kandydatami do pracy. Nowe rozwiązanie ma zwiększyć odsetek aktywnych zawodowo osób starszych. Jednak z obawy przed nadużyciami pracodawca nie będzie mógł zatrudnić konkretnego Kowalskiego.
Na czym miałyby polegać nadużycia?
Na zawarciu cichego porozumienia pracodawcy ?i pracownika 60+. Strony mogłyby się dogadać, że ta osoba zostanie zwolniona ?z pracy, a następnie, po zarejestrowaniu w PUP, wróci do zakładu, przysparzając mu jednocześnie dwuletniego dofinansowania. Żeby nie dopuścić do takich patologii, pracodawca nie ma prawa wskazać z imienia i nazwiska osoby w wieku powyżej 60 lat, którą chce przyjąć do pracy. Określa jedynie kwalifikacje potrzebnego mu pracownika, ?a wskazuje go PUP, sprawdzając historię zatrudnienia bezrobotnego.
Czy zatrudniając skierowanego bezrobotnego, pracodawca może korzystać jednocześnie ?z dwóch form wsparcia na tę samą osobę, np. ze świadczenia aktywizacyjnego i grantu na telepracę?
Świadczenie aktywizacyjne nie przysługuje pracodawcy, który uzyskał pożyczkę ?z Funduszu Pracy na utworzenie miejsca pracy ?dla osoby, która miałaby ?być objęta świadczeniem aktywizacyjnym. Mówi ?o tym art. 60b ust. 8 znowelizowanej ustawy ?o promocji zatrudnienia ?i instytucjach rynku pracy. ?To jeden z niewielu zakazów łączenia nowych form wsparcia. Trzeba jednak pamiętać, że dofinansowanie jest zależne od decyzji urzędników. Mało prawdopodobne, aby starosta na zatrudnienie jednej osoby bezrobotnej przyznał firmie kilka form wsparcia, i to tak korzystnych jak grant na telepracę ?i świadczenie aktywizacyjne. Inaczej to wygląda w przypadku bezrobotnych. Jedna osoba może otrzymać kilka bonów – np. zatrudnieniowy, a po znalezieniu pracy co najmniej 80 km od swojego miejsca zamieszkania dodatkowo bon zasiedleniowy (który jest podstawą pokrycia kosztów przeprowadzki).
Aby otrzymać finansowe wsparcie z Funduszu Pracy na przyjęcie na etat bezrobotnego, pracodawca musi zadeklarować, że będzie go zatrudniał dłużej, niż wynosi okres, przez który należne będzie dofinansowanie. Jakie są konsekwencje niewywiązania się z tego zobowiązania?
Zwrot finansowego wsparcia wraz z odsetkami ustawowymi. Niekiedy oddać trzeba będzie tylko część otrzymanych pieniędzy. ?Ta mniej bolesna sankcja ma być stosowana wtedy, gdy zwolnienie pracownika nastąpiło po znacznym wykonaniu umowy pracodawcy i starosty. Istnieje obawa, że ?w umowach tych będą ?w przyszłości umieszczane kary umowne dla pracodawców za niedotrzymanie zobowiązań. Sankcja za wykorzystanie grantu na telepracę niezgodnie z umową mogłaby więc wyglądać tak – zwrot ?10 080 zł grantu, odsetek ?i np. zapłata 7000 zł kary umownej. Mam nadzieję, ?że takie restrykcyjne rozwiązanie pozostanie tylko potencjalnym zagrożeniem dla pracodawców.
—rozmawiała ?Anna Abramowska