Anomalie pogodowe mogą nie tylko spowodować proste straty materialne. Tak jest wtedy, gdy powódź czy huragan zniszczy majątek przedsiębiorstwa. W niektórych branżach zmiany pogodowe mogą jednak doprowadzić nawet do utraty zysków.
Przykład
W farmie wiatrowej spadek siły wiatru w dłuższym przedziale czasowym doprowadził do spadku ilości wytwarzanej energii. Pogorszyły się na skutek tego wyniki finansowe właściciela farmy.
Przykład
Producent napojów chłodzących czy lodów sprzedawał mniej towarów w czasie zimnego i wyjątkowo deszczowego sezonu letniego. Niewiele brakowało, a musiałby zgłosić wniosek o upadłość.
Ubezpieczenia pogodowe to produkt stosunkowo nowy, przeznaczony dla wyeksponowanych na ryzyko utraty przychodów w wyniku anomalii pogodowych.
– Taki produkt może znaleźć zastosowanie w branży opierającej swoją działalność na określonych czynnikach atmosferycznych, których okresowe wahania prowadzą do zmniejszenia zysków i często tym samym do braku płynności regulowania bieżących zobowiązań, np. kredytowych – wyjaśnia Anna Zielińska, broker starszy specjalista STBU Brokerzy Ubezpieczeniowi Sp. z o.o.
Głównie są to klienci z branży energetycznej, rolniczej, przemysłu spożywczego, rozrywkowego (imprezy plenerowe) i turystycznego, budownictwa, czy transportu (głównie lotniczego).
Kluczowym zadaniem przy aranżowaniu tego ubezpieczenia jest zdobycie i analiza historycznych danych meteorologicznych dla poszczególnych stref geograficznych. To na podstawie danych z IMiGW kalkulowane jest ryzyko w obszarze anomalii pogodowych.
– Rekompensata wypłacana jest przy wystąpieniu ustalonej anomalii pogodowej. Może to być maksymalny, minimalny lub średni indeks na przykład temperatury powietrza w danym regionie i w danym okresie – mówi Maciej Majewski, wiceprezes Gras Savoye Polska, międzynarodowej firmy brokerskiej.
Kontrakt terminowy
Produkt ten to kontrakt terminowy oparty na instrumentach pochodnych typu opcje, swap, forward/future. Przed zawarciem umowy trzeba przede wszystkim określić indeks bazowy oraz skalę punktacji wraz z umownym określeniem wartości każdego z punktów skali. Rekompensata wypłacana jest przy wystąpieniu ustalonej anomalii pogodowej. Może to być maksymalny, minimalny lub średni indeks na przykład temperatury powietrza w danym regionie i w danym okresie.
– Najczęściej indeksem bazowym będzie określony czynnik atmosferyczny, np. dla elektrociepłowni będzie to średnia temperatura, dla farmy wiatrowej średnia siła wiatru w danym regionie – tłumaczy Anna Zielińska. – Generalnie każde odchylenie od średniej może pociągać za sobą ograniczenie zysków.
Jakie świadczenia
Spadek temperatury czy siły wiatru, np. o 1 czy 2 punkty, będzie zatem podstawą do naliczenia świadczenia, które będzie proporcjonalne względem ustalonej skali i wartości każdego z punktów. Im wyższe odchylenia od przyjętej średniej, tym wyższa wysokość świadczenia. Same rozliczenia kontraktu z reguły odbywają się w cyklach miesięcznych lub kwartalnych.
Ubezpieczenie pogodowe może stanowić skuteczne rozwiązanie marketingowe.
Przykład
Gras Savoye miała okazję na francuskim rynku ubezpieczać akcję marketingową opartą na ubezpieczeniu pogodowym dla jednego z największych producentów opon. Sprzedający gwarantował kupującemu opony zimowe, że zwróci mu 50 proc. kosztów opon, jeśli danej zimy w danym regionie nie wystąpią opady śniegu.
W Polsce ubezpieczenia pogodowe są jeszcze rzadkie.
– Jeśli jest ono aranżowane, to najczęściej na zasadzie frontingu, czyli transferowania ryzyka do ubezpieczyciela za granicą za pośrednictwem polskiego towarzystwa ubezpieczeniowego – mówi Maciej Majewski. – Polscy przedsiębiorcy lubią rozmawiać o ubezpieczeniach pogodowych, ponieważ jest to niezwykle ciekawy i rozwijający się obszar. Niemniej bardzo rzadko rozmowy te kończą się zawarciem umowy ubezpieczenia.
Spory wydatek
Dzieje się tak głównie dlatego, że polisy te są dość kosztowne, składka wynosi od kilku do nawet kilkunastu procent sumy ubezpieczenia.
Jak wyjaśniają brokerzy, proces ustalania wysokości świadczenia przy derywatach pogodowych jest o wiele prostszy niż przy tradycyjnych ubezpieczeniach, gdzie trzeba np. zabezpieczyć miejsce zdarzenia, wykazać szkodę i udokumentować jej wysokość.
– Samo uruchomienie płatności świadczenia wymaga jedynie weryfikacji odchyleń od przyjętego indeksu bazowego według z góry określonego sposobu. Może być to informacja z instytutu meteorologicznego lub innego podmiotu współpracującego z ubezpieczycielem albo spis ze specjalnego urządzenia pomiarowego towarzyszącego infrastrukturze poszkodowanego przedsiębiorcy – mówi Anna Zielińska.