Konsumenci: Pożyczka w SKOK a naruszanie interesów klientów

Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe zajmują się gromadzeniem środków pieniężnych, udzielaniem pożyczek i kredytów oraz pośrednictwem ubezpieczeniowym. Obecnie w Polsce funkcjonuje 55 SKOK-ów, a nadzór nad nimi sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego. Jednak także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przygląda się ich ofertom i kontroluje zgodność z przepisami umów podpisywanych z konsumentami. W całym 2013 r. urząd antymonopolowy wydał siedem decyzji dotyczących: SKOK Stefczyka w Gdyni, SKOK Kujawiak we Włocławku, SKOK Nike w Warszawie, SKOK Wołomin, SKOK Jaworzno i SKOK Piast w Tychach (dwie decyzje). Łączna nałożona na przedsiębiorców kara wyniosła ponad 280 tys. zł. Stosunkowo niewielka jej wysokość wynikała z tego, że większość skontrolowanych w tym czasie przedsiębiorców zdecydowała się zaniechać kwestionowanych przez urząd praktyk, unikając kar finansowych. Do najczęściej zauważanych nieprawidłowości należało między innymi błędne informowanie o wysokości rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) i zapewnianie sobie przez SKOK-i możliwości wypowiedzenia umowy w przypadku wycofania pożyczki z oferty.

Nike w Warszawie

Przykładowo, jedna z najnowszych decyzji UOKiK dotyczyła SKOK Nike w Warszawie. Jak wykazało postępowanie, kasa nierzetelnie informowała pożyczkobiorców o wysokości RRSO, wyliczanej przy błędnym założeniu, że kredytowane kosztypożyczki były uwzględnione w kwocie wypłaty. Konsumenci wprowadzeni w błąd co do wysokości RRSO mogli uznać, że pożyczka oferowana przez tę firmę jest dużo korzystniejsza od proponowanych przez konkurencję. Wliczanie kosztów kredytu do kwoty wypłaty powodowało również obniżenie wypłacanej konsumentom sumy sprawiając, że mieli oni do dyspozycji mniejszą ilość gotówki niż przewidywali decydując się na ofertę. Druga z niedozwolonych praktyk stosowanych przez ten SKOK narażała konsumentów na nadmierne koszty w przypadku odstąpienia od umowy kredytu. Przedsiębiorca niezgodnie z prawem pobierał odsetki liczone nie tylko od całkowitej kwoty kredytu, ale również od kredytowanej prowizji i ubezpieczenia. UOKiK ukarał SKOK kwotą 7,5 tys. zł za utrudnianie odstąpienia od umowy, natomiast nie nałożył kary za pozostałe zakwestionowane praktyki, gdyż spółdzielnia zaniechała ich stosowania już w trakcie postępowania.

Piast w Tychach

Błędnie wyliczona RRSO i pobieranie odsetek od kosztów kredytu w razie odstąpienia od umowy to także praktyki stosowane przez SKOK Piast w Tychach.

Przedsiębiorca określił również jednodniowy termin ważności formularzy informacyjnych. Tym samym, zdaniem urzędu, konsumenci zainteresowani ofertą mieli zbyt mało czasu na zastanowienie się i porównanie jej z propozycjami innych przedsiębiorców. W trakcie postępowania przedsiębiorca zdecydował się wydłużyć termin ważności formularzy do trzech dni. Ostatecznie, po przeprowadzeniu postępowania, UOKiK ukarał przedsiębiorcę kwotą 115 tys. zł.

Wołomin

SKOK Wołomin to kolejna kasa, która naruszyła zbiorowe interesy konsumentów. UOKiK zakwestionował zamieszczanie w umowach klauzuli uznanej za niedozwoloną - przedsiębiorca zastrzegał, że w okresie trwania umowy pożyczki jej stopa procentowa może być dowolnie zmieniona m.in. z powodu każdego ruchu stóp procentowych NBP czy wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych, ogłaszanych przez Główny Urząd Statystyczny.

W rezultacie minimalna zmiana stóp procentowych przez bank centralny mogła być pretekstem do znacznego podniesienia przez SKOK oprocentowania pożyczki. Prezes UOKiK nałożyła na przedsiębiorcę karę w wysokości blisko 160 tys. zł. Kasa zaniechała stosowania zakwestionowanej klauzuli.