Istota sporu

Czy do kar za naruszenie przepisów z zakresu transportu drogowego stosuje się przepisy działu III Ordynacji podatkowej? Zdaniem przedsiębiorcy – tak, a więc można mówić o przedawnieniu. Zdaniem inspektorów transportu drogowego – nie, a więc przedawnienie nie obowiązuje.

Stan faktyczny

Wojewódzki inspektor transportu drogowego nałożył w roku 2011 na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości 30 000 zł za naruszenie w 2006 roku przepisów z zakresu transportu drogowego, w tym za niedopełnienie obowiązku przesłania wojewodzie rocznego sprawozdania z przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych, nieokazania 37 wykresówek oraz przekroczenia przez kierowców maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy.

Właściciel wniósł odwołanie do Głównego Inspektora Transportu Drogowego, w którym zwrócił uwagę między innymi, że decyzja wydana została po upływie terminu przedawnienia. Jego zdaniem zgodnie z art. 94 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, kary pieniężne stanowią dochody budżetu państwa, tym samym mają do nich zastosowanie przepisy działu III ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Stosownie zaś do treści art. 68 § 1 tej ustawy zobowiązanie podatkowe nie powstaje, jeżeli decyzja została doręczona po upływie trzech lat. W tym przypadku możliwość wymierzenia kary uległa przedawnieniu z końcem 2009 roku.

Główny inspektor transportu drogowego utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. Kary pieniężne, jakie wymierzają organy Inspekcji Transportu Drogowego, pozwalają zakwalifikować je do szeroko rozumianego prawa karnego, co tym samym bezzasadnym czyni stosownie wobec nich Działu III ordynacji podatkowej – orzekł.

Przedsiębiorca wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, bo jego zdaniem kwalifikacja w ustawie o transporcie drogowym kary jako dochodu budżetu państwa musi w konsekwencji prowadzić do poddania rygorom w zakresie jej wymierzenia wynikającym z przepisów ordynacji podatkowej. WSA skargę oddalił i wskazał, że zgodnie ustawą o transporcie drogowym do kar nie stosuje się przepisów ustawy z 29 sierpnia 1997 r. ordynacja podatkowa.

Właściciel firmy transportowej wniósł więc skargę kasacyjną do NSA. Ten zaś uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Rozstrzygnięcie

NSA orzekł (wyrok z 13 marca 2013 r., sygn. akt II GSK 2433/11)

, że do kar pieniężnych nakładanych i egzekwowanych przez organy inspekcji transportu drogowego stosuje się przepisy działu III Ordynacji podatkowej. Kara pieniężna, jako niepodatkowa należność budżetowa, spełnia warunki określone w art. 2 § 2 ordynacji podatkowej, albowiem ma charakter publicznoprawny, jest wskazany organ uprawniony do jej nakładania inny niż organ podatkowy, sama zaś kara stanowi dochód budżetu państwa. Ocena NSA dotyczy również stanu prawnego, obowiązującego przed wejściem w życia ustawy z 29 października 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.

Wojewódzki Sąd Administracyjny ponownie rozpatrując sprawę przyznał, że ustawa o transporcie drogowym nie wyłącza stosowania przepisów działu III Ordynacji podatkowej do kar pieniężnych nakładanych w postępowaniu administracyjnym. A więc, gdy odrębne przepisy nie stanowią inaczej, przepisy działu III mają zastosowanie.

Tym razem WSA uznał, że nałożona na przedsiębiorcę kara pieniężna za naruszenie przepisów o transporcie drogowym mogła ulec przedawnieniu.

Sąd uznał, że decyzje inspektorów transportu drogowego są sprzeczne z prawem, gdyż w całości pomijały treść art. 68 ordynacji podatkowej, w przypadku, gdy zdarzenia miały miejsce w 2006 r., a decyzja o wymierzeniu kary pieniężnej została doręczona przedsiębiorcy w 2011 r.