- Jak mam zakwalifikować nowe orzeczenie pracownika o stopniu niepełnosprawności? Od kiedy wliczyć go do wskaźnika:

1) potrzebnego do statusu zakładu pracy chronionej (zpchr),

2) do udzielenia ulgi na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

3) do uzyskania zwolnienia z podatku od nieruchomości,

4) do dofinansowań?

Czy do tych wszystkich wskaźników można wliczyć pracownika za cały styczeń, czy dopiero za luty 2013 r.?

W starym orzeczeniu określono tak:

1) stopnień niepełnosprawności - umiarkowany (02-P, 01-U),

2) wydany /ważne/-do 31-12-2012 r.,

3) niepełnosprawność istnieje - od dzieciństwa,

4) ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 04-2005 r.

A nowe orzeczenie zostało wydane 11 lutego 2013 r., otrzymaliśmy je 15 lutego. Wniosek o to orzeczenie pracownik złożył 25 stycznia 2013 r., a posiedzenie w PZO ds. ON odbyło się 11 lutego 2013 r. Z niego wynika, że:

1) stopnień niepełnosprawności- umiarkowany (02-P, 01-U),

2) wydany/ważne/- do 31-01-2016 r.,

3) niepełnosprawność istnieje – od urodzenia,

4) ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od -04-2005 r.

Po dostarczeniu ponownego orzeczenia przez podwładnego do zakładu pracodawca musi zastosować art. 2a ust. 3 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm., dalej ustawa o rehabilitacji). A to dlatego, że pracownik złożył wniosek po upływie ważności pierwszego orzeczenia (stare ważne było do 31.12.2012 r. – wniosek złożony dopiero 25.01.2013 r.).

W związku z tym, że z kolejnego orzeczenia wynika ciągłość (niepełnosprawność istnieje od urodzenia oraz stopień niepełnosprawności datuje się od kwietnia 2005 r.), to pracodawca ma prawo cofnąć się od daty dostarczenia nowego orzeczenia do zakładu, tj. 15 lutego 2013 r., trzy miesiące i zaliczyć pracownika do stopnia umiarkowanego, czyli nawet od 15 listopada 2012 r. Skoro jednak pierwsze orzeczenie było ważne do końca 2012 r., to od 1 stycznia 2013 r. ponownie szef zalicza pracownika do stopnia umiarkowanego.

Niestety do schorzeń szczególnych może go ponownie zaliczyć dopiero od 15 lutego 2013 r., czyli od dnia dostarczenia nowego orzeczenia do firmy, gdyż zgodnie z art. 2a ust. 4 ustawy o rehabilitacji do schorzeń szczególnych stosuje się art. 2a ust. 1. Zatem w schorzeniach szczególnych nie ma ciągłości, chociaż wynika ona z dwóch orzeczeń.

Stąd od 1 stycznia do 14 lutego szef traktuje pracownika jako osobę w stopniu umiarkowanym, a dopiero od 15 lutego 2013 r. zalicza go do osób w stopniu umiarkowanym ze schorzeniami szczególnymi (02-P, 01-U). W związku z tym na druku INF-D-P wysyłanym do PFRON za styczeń pracodawca wykaże go przez cały miesiąc jako stopień umiarkowany, a za luty od 1 do 14.02 jako stopień umiarkowany, a od 15 do 28.02 jako stopień umiarkowany już ze schorzeniem szczególnym. Także na potrzeby ulg czy zwolnienia z podatku dopiero od 15 lutego 2013 r. można go wliczyć do 30-proc. wskaźnika osób niepełnosprawnych.

Papier po papierze

- Pracownika o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, który ma orzeczenie z 5 kwietnia 2011 r. ważne do końca marca 2013 r., zatrudniliśmy 1 sierpnia 2012 r. Wniosek o ponowne orzeczenie chce już do Powiatowego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności (PZON) złożyć 1 marca 2013 r. W połowie lutego 2013 r. dostarczył jeszcze jedno orzeczenie, ale o lekkim stopniu niepełnosprawności wydane na stałe 11 października 2005 r. Ma też orzeczenie lekarza ZUS o częściowej niezdolności do pracy ważne do 31 marca 2014 r. Czy po wygaśnięciu tego orzeczenia w stopniu umiarkowanym mogę wyrejestrować pracownika z kodu 01 10 22 z końcem marca 2013 r. i zgłosić go od 1 kwietnia 2013 r. do ubezpieczenia z kodem 01 10 21, biorąc pod uwagę dostarczone orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności i czekać na komisję PZON, a po otrzymaniu nowego orzeczenia, z którego będzie wynikał dalej umiarkowany stopień w ciągłości, skorygować wskaźniki?

TAK. Pracodawca może tak postąpić, gdyż po 1 kwietnia 2013 r. będzie mógł zaliczyć pracownika na podstawie nawet dwóch orzeczeń z PZON i ZUS do stopnia lekkiego. Później, gdy pracownik dostarczy kolejne orzeczenie o stopniu umiarkowanym, kiedy wniosek o kolejne orzeczenie złoży przed upływem ważności pierwszego, czyli 1 marca 2013 r. i będzie ciągłość, szef powinien cofnąć się nawet do dnia złożenia wniosku o kolejne orzeczenie. W tym wypadku stosuje się art. 2a ust. 2 ustawy o rehabilitacji. Na razie jednak do końca marca 2013 r. należy traktować go jako mającego stopień umiarkowany, a po 1 kwietnia lekki i czekać na kolejne orzeczenie.

Zatrudnienie niewidomych

- Chcemy zatrudnić osoby, które przedstawiły nam orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z listopada 1996 r. i marca 1994 r. określające drugą grupę inwalidzką z powodu wzroku. Te osoby przedstawiły też orzeczenia z PZON, na których określono umiarkowany stopień niepełnosprawności z kodem 04-O. Czy możemy je doliczać do wskaźników jako osoby ze schorzeniem szczególnym? Czy wolno liczyć je do wskaźnika potrzebnego do wystawiania ulg we wpłatach na PFRON? I wreszcie czy możemy ubiegać się na te osoby o zwiększone dofinansowanie do wynagrodzeń?

TAK. Zgodnie z interpretacją Pełnomocnika Rządu do spraw Osób Niepełnopsprawnych (BON) oraz PFRON przy orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, za osoby niewidome można uznać osoby legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności z symbolem przyczyny niepełnosprawności 04 - O. Natomiast osoby mające orzeczenia ustalające inny stopień niepełnosprawności niż znaczny można uznać za niedowidzące w zależności od stopnia upośledzenia wzroku.

Uwzględniając jednak ograniczenia funkcjonalne, które w rehabilitacji zawodowej mają osoby z poważnymi dysfunkcjami wzroku oraz cel, jaki przyświecał ustawodawcy przy wprowadzeniu rozwiązania z art. 26a ust. 1b ustawy o rehabilitacji, czyli zapewnienie wyższego wsparcia na zatrudnienie niepełnosprawnych mających istotne trudności w wejściu i utrzymaniu się na rynku pracy, to należy przyjąć, że określenie osób z dysfunkcją wzroku wyrażone w tym przepisie za pomocą potocznego sformułowania „osoba niewidoma" obejmuje swoim zakresem osoby z dysfunkcją narządu wzroku w stopniu znacznym i umiarkowanym.

Dlatego firma może zakwalifikować takich pracowników do schorzeń szczególnych na potrzeby zwiększenia dofinansowań. Wolno też te osoby wliczać do 30-proc. wskaźnika potrzebnego do udzielania ulg we wpłatach na PFRON. Taką interpretację potwierdziło też BON w odpowiedzi, którą ostanio otrzymała organizacja OBPON.