Pamiętajmy, że aby budować na gruncie, nie trzeba być jego właścicielem. Trzeba jednak wykazać prawo do dysponowania gruntem. Chodzi nie tylko o prawo własności, ale i użytkowanie wieczyste, zarząd, ograniczone prawa rzeczowe albo prawa wynikające ze stosunku zobowiązaniowego, czyli umów. Jak to zrobić?
Należy do wniosku o pozwolenie na budowę dołączyć oświadczenie o prawie do dysponowania gruntem (jego wzór określa rozporządzenie z 23 czerwca 2003 r. – DzU nr 120, poz. 1127 ze zm.). Zdobycie samego pozwolenia na budowę też nie jest proste i wymaga przedstawienia rozlicznych dokumentów.
Dużo prościej jest otworzyć sklep w już istniejącym lokalu, ale i w tym przypadku często może się okazać, że konieczna jest zmiana sposobu użytkowania. Trzeba ją zgłosić w starostwie, i to jeszcze zanim do niej dojdzie. Dopiero po otrzymaniu decyzji wolno przystąpić do prac adaptacyjnych.
Czasem zakres prac dostosowawczych jest na tyle duży, że konieczne będzie pozwolenie na budowę. Konieczne będzie zatem wystąpienie o warunki zabudowy na przebudowę ze zmianą sposobu użytkowania. Lepiej zatem zadbać o te formalności z odpowiednim wyprzedzeniem. To na wypadek, gdyby się okazało, że tam, gdzie zaplanowaliśmy otworzenie sklepu, nie będzie to możliwe.
Wizyta w sanepidzie
W przypadku sklepu przedsiębiorca, poza rejestracją, wyborem formy prowadzonej działalności i sposobu rozliczania z fiskusem, a także dopełnieniem formalności związanych z zatrudnieniem pracowników oraz znalezieniem odpowiedniego lokalu, będzie musiał powiadomić Państwową Inspekcję Sanitarną (PIS).
Sprawuje ona nadzór m.in. nad warunkami zdrowotnymi żywności. Zakres działania PIS określa ustawa z 14 marca 1985 r. (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 122, poz. 851 ze zm.).
Zgodnie z nią PIS w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego sprawuje kontrolę przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dotyczące m.in.: utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości, zakładów pracy, warunków produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży żywności, nadzoru nad jakością zdrowotną żywności.
Przedsiębiorca, który zamierza otworzyć sklep, ma – na podstawie ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.) – obowiązek zgłosić lokal, w którym będzie prowadzona działalność handlowa, do sanepidu w celu wydania opinii.
Po zakończeniu prac budowlanych lub adaptacyjnych należy złożyć wniosek o zatwierdzenie zakładu i wpis do rejestru. Wniosek składa się do powiatowego inspektora sanitarnego. Trzeba to zrobić najpóźniej na 14 dni przed planowanym uruchomieniem działalności.
We wniosku powinny znaleźć się:
• imię, nazwisko i numer PESEL, miejsce zamieszkania i adres albo nazwa, siedziba i adres wnioskodawcy, numery REGON oraz NIP,
• określenie rodzaju i zakresu działalności, która ma być prowadzona w zakładzie, w tym rodzaju żywności, która ma być przedmiotem produkcji lub obrotu,
• określenie lokalizacji zakładu lub miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Do wniosku trzeba też dołączyć aktualny odpis z KRS albo zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (w zależności od formy prowadzonej działalności – indywidualnie czy w spółce).
Jeśli spełnione są stawiane przez przepisy wymagania, zostanie wydana decyzja o zatwierdzeniu lub warunkowym zatwierdzeniu zakładu. Na tej podstawie nastąpi wpis do rejestru zakładów.
Zatwierdzenie czasem jest zbędne
Z przepisów ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia wynika, że zatwierdzenie nie jest wymagane w odniesieniu do:
• urządzeń dystrybucyjnych do sprzedaży żywności,
• obiektów lub urządzeń ruchomych lub tymczasowych, uprzednio dopuszczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji lub obrotu żywnością w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej,
• przedsiębiorców prowadzących sprzedaż detaliczną innych niż środki spożywcze produktów oraz wprowadzających do obrotu środki spożywcze opakowane, trwałe mikrobiologicznie,
• zakładów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w sprzedaży żywności „na odległość” (sprzedaży wysyłkowej), w tym sprzedaży przez Internet,
• podmiotów działających na rynku spożywczym prowadzących produkcję pierwotną.
Dobre praktyki
W sklepie spożywczym nie obejdzie się też bez zasad HACCP oraz dobrej praktyki higienicznej. Przy czym w małych obiektach wystarczą zasady uproszczone, w dużych – nie obejdzie się już bez pełnego HACCP.
HACCP to nic innego jak postępowanie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa żywności przez identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń z punktu widzenia wymagań zdrowotnych żywności oraz ryzyka wystąpienia zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i obrotu żywnością czy produktami spożywczymi.
Z punktu widzenia przedsiębiorcy najważniejsze jest zatem opisanie zagrożeń, które mogą wystąpić przy dystrybucji bądź produkcji środków spożywczych. Trzeba uwzględnić skażenia: mikrobiologiczne, chemiczne i fizyczne (np. brud, kurz, odchody gryzoni). Nie da się też pominąć temperatury, czasu przechowywania produktów, a niekiedy wilgotności w pomieszczeniach. Przedsiębiorca musi się liczyć z zakupem termometrów i wykonywaniem systematycznych pomiarów.
W sklepie trzeba oceniać przyjmowane produkty, sprawdzać, czy nie są przeterminowane, nadpsute, czy mają odpowiednie specyfikacje. Ważne jest także magazynowanie żywności i będzie to dotyczyć nie tylko czasu przechowywania towarów. Załoga sklepu musi czuwać nad pracą chłodziarek i sprawować nadzór nad klientami, zwłaszcza w sklepach samoobsługowych.
W sklepach, w których nie wytwarza się własnych produktów, trzeba gromadzić i przeglądać otrzymywane od producentów deklaracje i specyfikacje.
7 zasad systemu HACCP
1. Identyfikacja zagrożeń i opisanie środków zapobiegawczych
Należy utworzyć zespół, który będzie odpowiedzialny za wszystkie działania podejmowane podczas tworzenia, wdrażania i utrzymania systemu, a następnie wypisać wszystkie możliwe zagrożenia.
2. Identyfikacja krytycznych punktów kontroli (CCP)
Zespół HACCP powinien zidentyfikować tzw. krytyczne punkty kontrolne (CCP), tj. wszystkie miejsca w procesie technologicznym, w których do zagwarantowania bezpieczeństwa żywności jest niezbędne opanowanie (kontrola) występujących tam zagrożeń.
3. Identyfikacja limitów krytycznych
Dla każdego CCP należy ustalić tzw. limity (granice) krytyczne oznaczające takie wartości mierzalne środków kontrolnych, których nie można przekroczyć, ponieważ jest to jednoznaczne z utratą bezpieczeństwa wyrobu gotowego.
4. Ustalenie systemu monitorowania CCP
Każdy CCP powinien mieć ustalone wymagania odnośnie do sposobu i częstotliwości odczytywania i zapisywania wartości środków kontrolnych oraz osoby odpowiedzialnej za te działania.
5. Określenie działań korygujących
Należy opracować procedury działań korygujących, które muszą być podjęte, gdy monitorowanie wykaże przekroczenie ustalonych granic krytycznych.
6. Ustalenie procedur weryfikacji systemu
Należy opisać sposób sprawdzania poprawności funkcjonowania systemu.
7. Ustalenie procedur zapisów
Dokumentacja i zapisy systemu HACCP stanowią dowód zapewnienia bezpieczeństwa żywności, dlatego należy opracować procedury sporządzania, prowadzenia, przechowywania i nadzorowania wszystkich dokumentów i zapisów systemu HACCP.
Zezwolenia i koncesje
Z prowadzeniem sklepu spożywczego wiąże się też konieczność uzyskania pozwolenia – gdy przedsiębiorca chce sprzedawać napoje alkoholowe.
Wydaje je wójt, burmistrz albo prezydent miasta właściwy ze względu na lokalizację punktu sprzedaży (z tym, że na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18 proc. alkoholu zezwolenie wydaje minister gospodarki, a na sprzedaż hurtową napojami o zawartości alkoholu do 18 proc. – marszałek województwa). Są trzy rodzaje zezwoleń: A (piwo), B (wino) lub C (wódka).
Zezwolenia wydawane są oddzielnie dla każdego rodzaju napojów alkoholowych po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy dotyczącymi zasad usytuowania miejsc sprzedaży i ustalonego limitu zezwoleń.
Wniosek o wydanie zezwolenia powinien, w myśl ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 70, poz. 473 ze zm.) – zawierać:
• oznaczenie rodzaju zezwolenia,
• oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, a w przypadku ustanowienia pełnomocników – ich imiona, nazwiska i adres zamieszkania,
• numer w rejestrze przedsiębiorców lub ewidencji działalności gospodarczej,
• przedmiot działalności gospodarczej,
• adres punktu sprzedaży,
• adres punktu składowania napojów alkoholowych (magazynu dystrybucyjnego).
Sam wniosek to za mało. Trzeba dołączyć do niego jeszcze dodatkowe dokumenty. Chodzi o zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub odpis z rejestru przedsiębiorców, dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych (np. akt notarialny albo umowa najmu), pisemną zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, a także decyzję właściwego państwowego inspektora sanitarnego o zatwierdzeniu zakładu.
Za zezwolenie trzeba również uiścić opłatę. Wnosi się ją na rachunek gminy, jeszcze przed wydaniem zezwolenia. Wynosi ona:
• 525 zł – za zezwolenie na sprzedaż napojów zawierających do 4,5 proc. alkoholu oraz piwa,
• 525 zł – za zezwolenie na sprzedaż napojów zawierających powyżej 4,5 proc., do 18 proc. (z wyjątkiem piwa),
• 2100 zł – przy sprzedaży napojów zawierających powyżej 18 proc. alkoholu.
Opłaty we wspomnianej wysokości wnoszą przedsiębiorcy rozpoczynający w tym zakresie działalność.
Natomiast przedsiębiorcy kontynuujący sprzedaż napojów alkoholowych obowiązani są do złożenia do 31 stycznia pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim. On będzie wnosił opłatę, której wysokość zależna będzie od wielkości sprzedaży w roku poprzednim. Jeżeli wartość ta przekroczyła:
• 37 500 zł dla napojów o zawartości do 4,5 proc. alkoholu oraz piwa – opłata wynosi 1,4 proc. ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim,
• 37 500 zł dla napojów o zawartości od 4,5 do 18 proc. alkoholu (z wyjątkiem piwa) – wynosi 1,4 proc. ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim,
• 77 000 zł dla napojów o zawartości powyżej 18 proc. – wynosi 2,7 proc. ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim.
Przedsiębiorca wnosi opłatę na rachunek gminy w każdym roku kalendarzowym objętym zezwoleniem w trzech równych ratach w terminach do 31 stycznia, 31 maja i 30 września danego roku kalendarzowego.
Zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych ustala – w drodze uchwały – rada gminy.
Czytaj też artykuły:
Zobacz cały poradnik:
Pomysły na własny biznes:
Więcej ciekawych pomysłów na biznes w serwisie:
» Firma » Zakładanie firmy » Pomysł na biznes
Zobacz więcej poradników firmowych:
Dobra Firma » Firma » Poradniki firmowe