Transport morski w handlu międzynarodowym zawsze odgrywał i w dalszym ciągu odgrywa istotną rolę. Wszędzie tam, gdzie towary muszą być przewożone na znaczne odległości, a czas dostawy nie jest najważniejszy, to najlepsza droga transportu.
Nic więc dziwnego, że na potrzeby tej gałęzi powstawały liczne zwyczaje handlowe. Także tej gałęzi poświęcona jest druga grupa formuł handlowych Incoterms 2010.
Należą do niej cztery formuły, dobrze znane przedsiębiorcom z obecnej wersji 2000. Są to:
- FAS (free alongside ship),
- FOB (free on board),
- CFR (cost and freight),
- CIF (cost, insurence and freight).
FAS wiąże się dla sprzedającego z obowiązkiem dostarczenia i pozostawienia gotowego do załadunku towaru wzdłuż burty statku w porcie załadunku. Ten port i statek wskazuje kupujący, który ma gestię transportową. Koszty i ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru sprzedający ponosi do momentu wyładunku towaru wzdłuż burty statku.
Druga formuła, czyli FOB, rozszerza obowiązki sprzedającego, bo dodatkowo obciążają go koszty załadunku na statek dokonywane we wskazanym porcie załadunku. Ryzyko przechodzi na kupującego z chwilą, gdy towar mija burtę statku (tym samym formuła ta nie jest zalecana do załadunków dokonywanych na zasadzie tzw. roll on-roll off).
W trzeciej regule CFR także nie wprowadzono znaczących zmian. Tutaj to sprzedający przejmuje gestię transportową, czyli negocjuje i podpisuje umowę o transport towarów. Ponosi też wszystkie koszty związane z dostarczeniem towaru do portu przeznaczenia, ale ryzyko tylko do momentu przekazania towaru armatorowi.
Formuła CIF jest rozwinięciem CFR i wiąże się z obowiązkiem ubezpieczenia towaru. Koszt wykupienia polisy ponosi sprzedający. Należy wyraźnie podkreślić, że na potrzeby organizacji przewozu ładunków drogą wodną przedsiębiorcy mają prawo korzystać także z formuł wymienionych w grupie pierwszej. Innymi słowy transport towaru do portu docelowego wolno zorganizować zarówno według formuły CFR, jak i CPT.
Ponadto należy pamiętać, że jedyną wiążącą wykładnię formuł zawiera oficjalna publikacja Międzynarodowej Izby Handlowej (International Chamber of Commerce). Można ją zamówić przez stronę internetową www.iccbooks.com. Koszt wersji angielskiej to 55 euro.
[ramka][b]Via e-mail[/b]
Wersja Incoterms 2010 wprowadza jeszcze jedną zasadniczą zmianę, która dotyczy wszystkich formuł.
Chodzi o możliwość stosowania dokumentów elektronicznych. Jeżeli przedsiębiorcy mają taką wolę i możliwości techniczne, mogą się wymieniać i przekazywać sobie wszystkie dokumenty (zawiadomienia) w formie elektronicznej.
Wersja 2010 wyraźnie na to zezwala.[/ramka]
