[b]Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 23 lipca 2010 r. (ITPB2/436-100/10/TJ).[/b]

Polska spółka zależna udzieliła norweskiej spółce powiązanej pożyczki terminowej oprocentowanej 6 proc. w skali roku. Umowa została zawarta w Polsce, a płatność przekazano przelewem bankowym z konta pożyczkodawcy w Polsce na konto spółki w Norwegii.

Spółka w związku z brzmieniem art. 2 pkt 4 lit. b) [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0788FC199FF9D8FB3843C5D634417688?id=185384]ustawy o PCC[/link] powzięła wątpliwość, czy udzielenie takiej pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC). Dlatego zwróciła się o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Jej zdaniem usługa udzielenia pożyczki była wykonywana w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link]. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do tej ustawy usługi pośrednictwa finansowego korzystają ze zwolnienia z VAT. Skoro spółka była z tytułu tej transakcji zwolniona od VAT, to w konsekwencji, na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC, transakcja nie podlegała temu podatkowi.

Izba zgadzając się ze stanowiskiem spółki podkreśliła, że jeżeli pożyczkodawca lub pożyczkobiorca, z tytułu zawarcia umowy pożyczki, podlegał VAT lub był od niego zwolniony, to taka pożyczka nie jest objęta PCC.

[i]Autorka jest konsultantką w Zespole Zarządzania Wiedzą PricewaterhouseCoopers[/i]

[ramka][b]Komentuje Łukasz Szczygieł konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PricewaterhouseCoopers[/b]

Takie warunkowe rozstrzygnięcie organu podatkowego z pewnością nie rozwiało wszystkich wątpliwości podatnika co do opodatkowania PCC opisanej przez niego transakcji. Izba ograniczyła się bowiem do konkluzji, że jeżeli z tytułu zawarcia konkretnej umowy pożyczki pożyczkodawca lub pożyczkobiorca będą opodatkowani polskim VAT lub podatkiem od wartości dodanej obowiązującym w Norwegii lub będą z niego zwolnieni, czynność ta będzie wyłączona z PCC.

Organ podatkowy słusznie zwrócił uwagę, że dla możliwości zastosowania do konkretnej czynności cywilnoprawnej wyłączenia przewidzianego w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC wymagane jest uprzednie zakwalifikowanie czynności jako podlegającej VAT (lub podatkowi od wartości dodanej państw członkowskich UE lub EFTA – stron umowy o EOG). Bez znaczenia pozostaje natomiast status stron tej czynności jako podatników VAT czy zakres ich działalności.

Organ podatkowy nie odniósł się jednak do problemu, kiedy pożyczka powoduje powstanie obowiązku podatkowego u jednej ze stron. Nie rozstrzygnął również, czy już jednorazowe udzielenie pożyczki może powodować, że z tytułu jej udzielenia jedna ze stron będzie opodatkowana lub zwolniona z VAT lub innego podatku od wartości dodanej.

Wydaje się, że rozstrzygnięcia tego problemu po stronie pożyczkobiorcy (spółka norweska) należy poszukiwać na gruncie ustawodawstwa norweskiego.

Z punktu widzenia polskiej spółki, jak wskazuje praktyka w podobnych sytuacjach, kluczowa może być odpowiedź na pytanie, czy w chwili wykonania usługi istniały okoliczności wskazujące na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy[b] (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 13 lipca 2007 r., III SA/Wa 3554/06).[/b]

Komentowana interpretacja wpisuje się w ugruntowany w doktrynie, praktyce organów podatkowych i orzecznictwie pogląd o konkurencyjności zakresów opodatkowania VAT (innym podatkiem od wartości dodanej) i PCC, tj. że temu pierwszemu powinny podlegać czynności podejmowane w ramach obrotu profesjonalnego, natomiast PCC umowy zawarte poza takim obrotem.

Na marginesie warto wspomnieć, że ostatnio w doktrynie pojawiła się propozycja ściśle językowej wykładni art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o PCC, odwołującej się do systemu definicji kodeksu cywilnego. Zgodnie z nią PCC podlegają wyłącznie takie umowy pożyczki, których przedmiotem są pieniądze w znaczeniu materialnym (tj. banknoty, monety).

Nie podlegają natomiast umowy, których przedmiotem są środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym. Przyjmując tę interpretację, analizowana umowa nie podlegałaby PCC bez względu na to, czy rodziłaby obowiązek podatkowy w VAT (innym podatku od wartości dodanej).[/ramka]